ابوالعَلاء مَعَرّی ( به عربی: أبو العلاء المعری ) یا ابوالعلی معری با نام کامل أحمد بن عبدالله بن سلیمان القضاعی التنوخی المعری ( ۳۶۳ — ۴۴۹ هجری ) ، شاعر و فیلسوف نابینای عرب، در روز جمعه ۲۷ ربیع الاول سال ۳۶۳ هجری ( ۹۷۳ میلادی ) در شهر معره نعمان در نزدیکی شهر حلب در سوریه به دنیا آمد و در سال ۴۴۹ هجری ( ۱۰۵۸ میلادی ) در همین شهر درگذشت.
... [مشاهده متن کامل]
وی به رهین المحبسین ( به معنای گروگان دو زندان ) ملقب بود. با اینکه او در نه سالگی خیام درگذشته است، اما در بین ادیبان به خیام عرب شهرت دارد.
با وجود باورهای ضد دینی اش، امروزه از او به عنوان یکی از بزرگ ترین شاعران عرب یاد می شود.
در سن چهار سالگی مبتلا به بیماری آبله شد و در اثر این بیماری نابینا گشت. ابوعلا قرآن را به چند روایت نزد شیوخ شهر فرا گرفت و لغت و نحو را نزد پدر آموخت. وی در یازده سالگی سرودن شعر را آغاز کرد. سپس جهت کسب علم به حلب، انطاکیه، لاذقیه و طرابلس سفر کرد و در سال ۳۹۸ هجری قمری راهی بغداد شد. وی یک سال و هفت ماه در بغداد ماند و به خاطر شنیدن خبر بیماری مادرش به معره بازگشت. ابوالعلا پس از بازگشت به معره گوشه نشینی اختیار کرد تا سرانجام به سال ۴۴۹ هجری قمری و در ۸۶ سالگی، پس از سه روز بیماری که در آن قوای ذهنی خود را از دست داد، چشم از جهان فروبست.
معری شک گرا بود و مذهب را رد می کرد. او باور داشت که ادیان «افسانه هایی هستند که توسط مردم باستان خلق شده اند» و هیچ ارزشی ندارند، مگر برای افرادی که می خواهند از مردم سوءاستفاده کنند. او می گفت:
«فکر نکن که چیزهایی که پیامبران می گویند واقعی است. آن ها این چیزها را جعل کرده اند. مردم در آرامش بودند تا اینکه آن ها ( پیامبران ) آمدند و زندگی را تباه کردند. کتاب های دینی مشتی قصه هستند که هرکسی در هر زمانی می تواند مانند آن ها را بنویسد. »
او بسیاری از سنت های اسلام را نقد می کرد، مانند حج. وی باور داشت که مراسم حج مانند مراسم های بت پرستان است. او همچنین ادعاهای پیامبران مبنی بر وحی را نیز قبول نداشت. باورهای ضدمذهبی معری محدود به اسلام نبود. او نظر مشابهی دربارهٔ مسیحیان و یهودیان داشت.
معری دربارهٔ دین داران می گوید:
«مردم دنیا به دو بخش تقسیم می شوند. آن هایی که مغز دارند و دین ندارند، و آن هایی که دین دارند و مغز ندارند. »
... [مشاهده متن کامل]
وی به رهین المحبسین ( به معنای گروگان دو زندان ) ملقب بود. با اینکه او در نه سالگی خیام درگذشته است، اما در بین ادیبان به خیام عرب شهرت دارد.
با وجود باورهای ضد دینی اش، امروزه از او به عنوان یکی از بزرگ ترین شاعران عرب یاد می شود.
در سن چهار سالگی مبتلا به بیماری آبله شد و در اثر این بیماری نابینا گشت. ابوعلا قرآن را به چند روایت نزد شیوخ شهر فرا گرفت و لغت و نحو را نزد پدر آموخت. وی در یازده سالگی سرودن شعر را آغاز کرد. سپس جهت کسب علم به حلب، انطاکیه، لاذقیه و طرابلس سفر کرد و در سال ۳۹۸ هجری قمری راهی بغداد شد. وی یک سال و هفت ماه در بغداد ماند و به خاطر شنیدن خبر بیماری مادرش به معره بازگشت. ابوالعلا پس از بازگشت به معره گوشه نشینی اختیار کرد تا سرانجام به سال ۴۴۹ هجری قمری و در ۸۶ سالگی، پس از سه روز بیماری که در آن قوای ذهنی خود را از دست داد، چشم از جهان فروبست.
معری شک گرا بود و مذهب را رد می کرد. او باور داشت که ادیان «افسانه هایی هستند که توسط مردم باستان خلق شده اند» و هیچ ارزشی ندارند، مگر برای افرادی که می خواهند از مردم سوءاستفاده کنند. او می گفت:
«فکر نکن که چیزهایی که پیامبران می گویند واقعی است. آن ها این چیزها را جعل کرده اند. مردم در آرامش بودند تا اینکه آن ها ( پیامبران ) آمدند و زندگی را تباه کردند. کتاب های دینی مشتی قصه هستند که هرکسی در هر زمانی می تواند مانند آن ها را بنویسد. »
او بسیاری از سنت های اسلام را نقد می کرد، مانند حج. وی باور داشت که مراسم حج مانند مراسم های بت پرستان است. او همچنین ادعاهای پیامبران مبنی بر وحی را نیز قبول نداشت. باورهای ضدمذهبی معری محدود به اسلام نبود. او نظر مشابهی دربارهٔ مسیحیان و یهودیان داشت.
معری دربارهٔ دین داران می گوید:
«مردم دنیا به دو بخش تقسیم می شوند. آن هایی که مغز دارند و دین ندارند، و آن هایی که دین دارند و مغز ندارند. »