ابوالعباس ثعلب

احمد بن یحیی شیبانی شهرت یافته به ابوالعبّاسِ ثَعلَب، همچنین ثعلبِ نحوی ( ۸۱۵ - ۹۰۴ ) زبان شناس برجستهٔ عربی در سدهٔ سوم قمری بود. [ ۱]
نسبش «ابوالعباس احمد بن یحیی بن یسار شیبانی بغدادی» ذکر کرده اند. در ربیع الاول ۲۰۰ق/اکتبر ۸۱۵م در بغداد زاده شد. از ۲۱۸ تا ۲۲۵ق نزد الفراء علم آموخت سپس ده سال شاگردی ابن اعرابی نمود ( ۲۲۵–۲۳۵ق ) . از ابن اعرابی بسیار علم لغت آموخت. نحو را از سلمة بن عاصم گرفت و نیز نزد محمد بن حبیب و ابوالعباس مبرد به فراگیری پرداخت. [ ۱] ثعلب در پایان عمر ناشنوا شد، در ۱۶ جمادی الثانی ۲۹۱ق پس از نماز عصر از مسجد بدرآمد، اسبی او را صدمه زد و جمسش را خُرد ساخت. ثعلب فردایش درگذشت. او را پرهیزکار و دیندار وصف نموده اند. [ ۱]
• معانی القرآن
• إعراب القرآن
• الوقف و الإبتداء
• المصون
• کتاب الفصیح
• حدّ النحو
• اختلاف النحویین
• التصغیر
• ما ینصرف و ما لاینصرف
• الأمثال
• شرح دیوان زهیر
• دیوان ابن الدِّمینة
• الأمالی یا «مجالس ثعلب»