ابوالسَّرایا، سَریّ بن منصور شیبانی ( ـ۲۰۰ق)
فرمانده نظامی شورش ابن طباطبا علیه مأمون عباسی. در رأس العین، در شمال عراق، به دنیا آمد. ابتدا خربنده بود، سپس به شورش و راهزنی پرداخت. در ارمنستان به یزید بن مَزْیَد شیبانی پیوست و در جنگ با خرمیان شرکت کرد. در جریان درگیری میان امین و مأمون به هَرْثَمة بن اَعیَن، سردار قدرتمند مأمون، پیوست و از طلایه داران سپاه او بود. امّا چون هرثمه در کار پرداخت مقرری به وی تعلل کرد، به بهانۀ حج خارج شد و در نواحی عراق سر به شورش و غارت برداشت. در این میان با ابن طباطبا، از پیشوایان زیدی، دیدار و با او بیعت کرد. وی در کوفه به ایراد خطبه برای مردم پرداخت و از آن ها برای ابن طباطبا بیعت گرفت و با اخراج حاکم کوفه، بر آن مسلّط شد و زهیر بن مسیب را که حسن بن سهل برای فرونشانیدن شورش فرستاده بود شکست داد و غنایم فراوانی به دست آورد. در فردای این پیروزی ابن طباطبا ناگهان درگذشت. گویند ابوالسرایا وی را به قتل رسانید. ابوالسرایا به برخی شهرهای عراق دست یافت و در کوفه به ضرب سکه پرداخت. حسن بن سهل از این پیروزی ها هراسان شد و هرثمه را برای قلع و قمع او فرستاد. هرثمه او را به کوفه و از آن جا به شوش هزیمت داد. ابوالسرایا سرانجام دستگیر شد و حسن بن سهل سر او را پیش مأمون فرستاد و پیکرش را دو نیمه کرده در بغداد به دار آویخت.
فرمانده نظامی شورش ابن طباطبا علیه مأمون عباسی. در رأس العین، در شمال عراق، به دنیا آمد. ابتدا خربنده بود، سپس به شورش و راهزنی پرداخت. در ارمنستان به یزید بن مَزْیَد شیبانی پیوست و در جنگ با خرمیان شرکت کرد. در جریان درگیری میان امین و مأمون به هَرْثَمة بن اَعیَن، سردار قدرتمند مأمون، پیوست و از طلایه داران سپاه او بود. امّا چون هرثمه در کار پرداخت مقرری به وی تعلل کرد، به بهانۀ حج خارج شد و در نواحی عراق سر به شورش و غارت برداشت. در این میان با ابن طباطبا، از پیشوایان زیدی، دیدار و با او بیعت کرد. وی در کوفه به ایراد خطبه برای مردم پرداخت و از آن ها برای ابن طباطبا بیعت گرفت و با اخراج حاکم کوفه، بر آن مسلّط شد و زهیر بن مسیب را که حسن بن سهل برای فرونشانیدن شورش فرستاده بود شکست داد و غنایم فراوانی به دست آورد. در فردای این پیروزی ابن طباطبا ناگهان درگذشت. گویند ابوالسرایا وی را به قتل رسانید. ابوالسرایا به برخی شهرهای عراق دست یافت و در کوفه به ضرب سکه پرداخت. حسن بن سهل از این پیروزی ها هراسان شد و هرثمه را برای قلع و قمع او فرستاد. هرثمه او را به کوفه و از آن جا به شوش هزیمت داد. ابوالسرایا سرانجام دستگیر شد و حسن بن سهل سر او را پیش مأمون فرستاد و پیکرش را دو نیمه کرده در بغداد به دار آویخت.