ابوحنیفه

[ویکی شیعه] ابوحنیفه نعمان بن ثابت (۸۰-۱۵۰ق/۶۹۹-۷۶۷م) ، فقیه و متکلم کوفه و پایه گذار مذهب حنفی از مذاهب چهارگانه اهل سنت. حنفیان او را امام اعظم و سراج الائمه لقب داده اند.
ثابت بن النُعمان بن زُوطیٰ بن ماه. گفته شده است که پدربزرگ او زوطیٰ به عنوان برده از کابل به کوفه آورده شد و یکی از افراد طایفه بنی تیم الله بن ثعلبه از قبیله ربیعه او را آزد کرد. از این رو خاندان ابوحنیفه با این طایفه نسبت ولاء داشت. در برخی از منابع به گونه ای روشن تر آمده است که ثابت پدر ابوحنیفه، غلام آزادشده مردی از خاندان بنی قَفَل از طایفه مزبور بوده است.
همچنین به روایت عثمان بن سعید دارمی از ابن اسباط، پدر ابو حنیفه تا مدتی پس از ولادت وی نصرانی بوده است.

[ویکی اهل البیت] او رئیس یکی از مذاهب چهارگانه اهل سنت به نام مذهب حنفی شمار می آید.
نعمان بن ثابت بن زوطی مشهور به ابوحنیفه در سال 80 هجری در کوفه به دنیا آمد. وی در اصل ایرانی و از مردم کابل است . جدش زوطی از اسیران کابل بود و پدرش ثابت در کوفه آزاد شد.
حنفیان ابوحنیفه را “امام اعظم” و “سراج االائمه” لقب داده اند.
او نزد حماد بن ابی سلیمان از علمای قرن اول و اوایل قرن دوم هجری - در گذشته به سال 120 هجری - علم دین را فراگرفت .ابوحنیفه در زمره اصحاب رأی و اجتهاد قرار داشت و از اهل حدیث دوری می کرد و اصل قیاس و استحسان را در آراء خود پذیرفت . از این جهت قیاس و استحسان در مذهب فقهی او پس از قرآن و سنت و اجماع ، اصل چهارم به شمار می آید. روش و شیوه ابداعی او در فقه تحت عنوان فقه حنفی شناخته شده است .مذهب حنیفه یکی از مذاهب چهارگانه اهل سنت و جماعت است .ابن خلدون می گوید: ابوحنیفه تنها 17 روایت از روایات نبوی را قبول کرده و او در رای و قیاس راه افراط را در پیش گرفته بود.مذهب فقهی او توسط دو نفر از یارانش یکی محمد بن حسن شیبانی ، و دیگری ابویوسف قاضی ، رواج یافت . آثار وی تنها یک کتاب به نام فقه اکبر بیش نیست ، گر چه شاگردانش فتاوی او را پس از وی گرد آوری نموده و به رشته تحریر در آورده اند.پایه و اساس فقه ابوحنیفه مبتنی بر هفت اصل است :
ابوحنیفه در هر مساءله فقهی پس از استنباط حکم شرعی می گفت : هذا رایی یعنی این رای من است ، لذا پیروان او را (اصحاب راءی ) گفته اند.مذهب فقهی ابوحنیفه در کشورهای عراق ، مصر، لبنان ، سوریه ، ترکیه ، تفغانستان ، پاکستان ، ترکمنستان ، چین ، هند و آسیای مرکزی رواج دارد و یک سوم مسلمانان جهان بر این مذهب فقهی استوارند.
نوبختی و ابوالحسن اشعری و گروه دیگر از علما علم کلام او را از گروه (رجا) - مرجئه - خوانده اند و در این مطلب به گفته او استناد نموده اند که در کتاب (فقه الاکبر) گفته: ( لا نکفر احدا بذنب و لا ننفی احدا عن الایمان ) یعنی ما کسی را درباره گناهی که انجام داده است کافر نمی دانیم و از کسی نفی ایمان نمی کنیم . البته این عنوان دلیل بر مرجئه بودن نیست ، زیرا دانشمندان اهل سنت و شیعه نیز اینگونه افراد را کافر ندانسته اند.
اواز خلفای عباسی بیزاری می جست و هرگز آنان را دوست نمی داشت ، و به علویان که دشمنان این خلفا بودند کمک مالی فراوان می نمود، بویژه در رابطه با قیام زید بن علی بن الحسین علیه السلام کمک مالی فراوانی به زید و طرفدارانش نمود.
وقتی ابوحنیفه منصب قضاوت در بغداد را از طرف خلیفه قبول نکرد، او را به زدن 100 ضربه تازیانه محکوم کردند و در زندان انداختند و عاقبت در زندان در گذشت . در گذشت وی در ماه رجب و یا شعبان سال 150 و یا 151 و یا 153 هجری اتفاق افتاده است.قبر ابوحنیفه هم اکنون در بغداد زیارتگاه اهل سنت است .

[ویکی حج] نعمان بن ثابت معروف به ابوحنیفه و امام اعظم پیشوای مذهب حنفی. وی در خانواده ای ایرانی در کوفه به دنیا آمد. وی برجست ترین شاگرد حماد بن ابی سلیمان بود که پس از وفات وی، به تدریس فقه در شهر کوفه پرداخت. همچنین وی دوسال در درس امام صادق(ع) حضور داشت که این دو سال را سبب حیات و ماندگاری خویش معرفی کرد.
حمایت مالی از قیام زید بن علی و قیام ابراهیم بن عبدالله، مخالفت با بنی امیه، بیعت نکردن با عباسیان، نپذیرفتن منصب قضاوت از سوی حاکم اموی عراق و منصور عباسی ازجمله اقدامات سیاسی ابوحنیفه بود. وی به پیشنهاد منصور عباسی با امام صادق(ع) مناظره کرد. وی در آخرین روزهای زندگانی اش، به دستور منصور به بغداد فراخوانده و زندانی شد و پس از چند روز در سال۱۵۰ق در زندان درگذشت.
ابوحنیفه مکتب فقهی متمایزی داشت و رأی و قیاس را از منابع استنباط فقهی خود دانست. پیروان ابوحنیفه با استناد به سخنان وی، تقلید عالمی از عالم دیگر را بدون آگاهی از مبنای حکم، حرام می شمردند. همچنین ابوحنیفه سعی بین صفا و مروه را واجب غیرمفروض (غیر رکن) شمرد و اجاره برای حج را صحیح نمی دانست.

[ویکی فقه] ابوحنیفه (ابهام زدایی). ابوحنیفه ممکن است اشاره به اشخاص و شخصیت های ذیل باشد: • ابوحنیفه نعمان بن ثابت، ابوحنیفه مشهور، امام، فقیه و متکلم نام دار کوفه و پایه گذار مذهب حنفی از مذاهب چهارگانه اهل سنت• ابوحنیفه نعمان بن محمد تمیمی، ابوحنیفه، نعمان بن محمد بن منصور بن احمد بن حیون تمیمی مغربی، از دانشمندان بزرگ فرقه اسماعیلیه در آغاز پیدایش آنان• ابوحنیفه احمد بن داود دینوری، احمد بن داود بن ونند دینوری، گیاه شناس، مورخ، جغرافیادان، ستاره شناس و ریاضی دان، نحوی و لغت شناس
...