ابنو

ابنو (بیضا). ابنو روستایی در بخش مرکزی شهرستان بیضا، استان فارس، ایران می باشد. این روستا زادگاه هادی چوپان، بدنساز و قهرمان مستر المپیا ۲۰۲۲ است.
نام دره ها به ترتیب از شمال:
• دوُبالی، کمر مشی، کاسوزعلی، بیلیئو، باغل بلندی، دره دوزی، دره پیادرویی، خرخوکی، چال کلاغی ( چال غلایی ) ، سینه نسا، سایه بردی، خلیلی، دره اسفیار، دره برنیشی، شولی، منجنی، دره خول، اشکفت ملکی، بَر اَفتو، چنارباغ و قبرستان قدیم.
پوشش گیاهی منطقه ابنو شامل بوته های گون و درختان سپیدار، ارژن، بادام کوهی، پسته کوهی، بلوط، چنار و. . . است. به علت آب وهوای مناسب و وجود چشمه ها و قنات ها، این روستا هم اکنون دارای باغات انگور میباشد. سوابق تاریخی:
ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻫﺎﯼ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺑﻨﻮ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻣﺮﺩﻡ ﮐﻮﻫﻤﺮﻩ ﺩﺭﺯﻣﺎﻥ ﺳﻠﻄﻨﺖﺧﺸﺎﯾﺎﺭﺷﺎﻩ ﺑﻪ ﺟﻬﺖﺟﻨﮕﺎﻭﺭﯼ ﻭﺗﻘﻮﯾﺖ ﺳﭙﺎﻩ ﺧﻮﺩﺑﺮﺍﯼ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﺍﺯﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﻮﭺ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭﺍﺑﺘﺪﺍ ﺍﯾﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﻮﻫﻤﺮﻩ ﺳﺎﮐﻦ ﺷﺪﻧﺪ ﻭﺳﭙﺲ ﺩﺭﺳﺎﻟﻬﺎﯼ ﺑﻌﺪ ﺑﻌﻠﺖ ﺩﺭﮔﯿﺮﯼ ﻫﺎﯼ ﺩﺭﻭﻥ ﻗﻮﻣﯽ ﯾﺎ ﺟﻬﺖ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺍﺯﭘﺎﯾﺘﺤﺖ ﺍﺯﻣﻨﻄﻘﻪﮐﻮﻫﻤﺮﻩ ﮐﻮﭺ ﮐﺮﺩﻩ ﻭﺑﻪ ﺍﺭﺩﮐﺎﻥ ، ﺩﺍﻟﯿﻦ ( ﺩﯾﻪﻋﻠﯽ ) ، ﺧﻼﺭ، ﺑﻨﻮ، ﺩﺷﺘﮏ ﻭﺳﺎﯾﺮﻣﮑﺎﻧﻬﺎ ﺳﮑﻮﻧﺖ کردند. ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎﺩﺭﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺮﮐﺰﻭﻻﯾﺖ " ﺗﯿﺮﻣﺮﺩﺍﻥ "ﺑﻮﺩﻩ ﻭﯾﮑﯽ ﺍﺯﻭﺯﺭﺍﯼ ﺩﻭﻟﺖ ﺳﻠﺠﻮﻗﯽ ﺑﻨﺎﻡ " ﺑﺎﺟﻮﻝ" ﺍﺯﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺟﻨﮓ ﯾﻮﻧﺎﻧﯿﻬﺎﻭﺍﻓﻐﺎﻧ ﺍﺑﻨﻮﯾﯽﻫﺎ ﺟﻨﮕﻬﺎﯾﯽ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻏﺎﺭﺗﮕﺮﺍﻥ ﺑﻮﯾﺮﺍﺣﻤﺪﯼ ﺩﺍﺷﺘه اند ﮐﻪ ﺑﻪ ﺟﻨﮓ ﻧﻪ ﻧﻔﺮﯼﻣﺸﻬﻮﺭﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺟﻨﮓﻋﺒﺪﺍﻝ، ﺣﺴﻨﻌﻠﯽ ، ﻫﺪﺍﯾﺖ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪﻭﻣﺎﻧﻊﺍﺯﻏﺎﺭﺕ ﺑﻨﻮ ﺷﺪﻧﺪ.
روستای ابنو در گذشته دارای چند قبرستان بوده که عبارتند از: قبرستان امام زاده، قبرستان شاه ولایت، قبرستان دم دروازه و قبرستان سرقنات مولاعباسی. قبرستان داخلی روستا که زمانی دارای سنگ قبرهای نقش دار و شیرهای سنگی بوده است در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۹۶۳ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
روستای ابنو دارای سه حمام خزینه ای و هشت آسیاب آبی و چندین مسجد به نام های مسجد جامع، مسجد شمس و مسجد محله دومن و مسجد امام زاده بوده است.
این روستا دارای امام زاده ای به نام فخرالدین احمد است که به اعتقاد برخی اهالی روستا، ایشان برادرحضرت شاه چراغ و امام رضا است. بازسازی ساختمان این امام زاده در سال ۱۳۷۸ انجام شد.
فهرست مناطق و محلات ابنو:
• محله شاه ولایت، کوی شیخکی، محله امام زاده، محله سرحوض، محله سرکت، محله آب غل گاه، محله سرقنات، دروازه دومن، دروازه بالا، محله گودبرزه، شیدان/ شهیدان ( کفه آب رو ) ، غوره دان ( گوره دان ) ، یخچالی، گندآب، شاطرزمانی، سیرستان، قنات سرکت، منجنی، محله سرکره، گاو زردی، شاه نشین، هوردان، کَلبه، دهنو، بردون، شولی، تنگ بالا، پاراَفتو، چنارباغ، پشت روخونه، کرخرسی، برم ساسون، چشمه دو زردک، سرپل سنگی، تل خرگوشی، تل حلوایی، قنات آقوی حاجی، چغده.