اِبنِ یونس، ابوالحسن علی ( ـ فُسطاط ۳۹۹ق)
(شهرت ابوالحسن علی بن عبدالرحمان صفدی) منجم و ریاضی دان مصری، از بزرگ ترین منجمان اسلامی در قرون وسطا. پدرش مورخ و محدثی نامدار بود. در جوانی شاهد فتح مصر به دست فاطمیان و بنای شهر قاهره بود (۳۵۹ق). از ۳۶۷ تا ۳۸۶ق، در دورۀ خلافت العزیز بالله اسماعیلی، به رصدهای نجومی پرداخت و این کار را تا ۳۹۴ق ادامه داد. وی جز شهرت در علم و احکام نجوم، به شاعری نیز آوازه داشت؛ پاره ای از اشعار منسوب به او باقی مانده است. ابن یونس مهم ترین اثرش الزیج الحاکمیّ الکبیر را به نام الحاکم بامرالله، خلیفۀ فاطمی، نوشت. فصل های برجای ماندۀ این اثر ترجمه و چاپ شده است، که از آن جمله می توان به چاپ و ترجمۀ فرانسوی آرمان ـ پیرکوسن دو پرسوال از متن گزارش های رصدی ابن یونس اشاره کرد (۱۸۰۴). وی با این زیج در مغرب زمین شناخته شد. ابن یونس در زیج خود قدرهای ثابت نجومی را اصلاح و بسیاری از رصدهای نجومی پیشینیانش را با دقت شرح کرده و فهرستی مفصل از رصدهای قرون میانی به دست داده است. کسانی چون دالامبر، فن براون مول، و کارل شوی این زیج را تحلیل و بررسی کرده اند. از دیگر آثار اوست: کتاب غایةالانتفاع؛ کتاب الجیب؛ کتاب الظَّل؛ کتاب المَیل؛ کتاب التعدیل المحکم؛ کتاب بلوغ الامنیة فی ما تتعلّق بطلوع الشَّعری الیمانیة.
(شهرت ابوالحسن علی بن عبدالرحمان صفدی) منجم و ریاضی دان مصری، از بزرگ ترین منجمان اسلامی در قرون وسطا. پدرش مورخ و محدثی نامدار بود. در جوانی شاهد فتح مصر به دست فاطمیان و بنای شهر قاهره بود (۳۵۹ق). از ۳۶۷ تا ۳۸۶ق، در دورۀ خلافت العزیز بالله اسماعیلی، به رصدهای نجومی پرداخت و این کار را تا ۳۹۴ق ادامه داد. وی جز شهرت در علم و احکام نجوم، به شاعری نیز آوازه داشت؛ پاره ای از اشعار منسوب به او باقی مانده است. ابن یونس مهم ترین اثرش الزیج الحاکمیّ الکبیر را به نام الحاکم بامرالله، خلیفۀ فاطمی، نوشت. فصل های برجای ماندۀ این اثر ترجمه و چاپ شده است، که از آن جمله می توان به چاپ و ترجمۀ فرانسوی آرمان ـ پیرکوسن دو پرسوال از متن گزارش های رصدی ابن یونس اشاره کرد (۱۸۰۴). وی با این زیج در مغرب زمین شناخته شد. ابن یونس در زیج خود قدرهای ثابت نجومی را اصلاح و بسیاری از رصدهای نجومی پیشینیانش را با دقت شرح کرده و فهرستی مفصل از رصدهای قرون میانی به دست داده است. کسانی چون دالامبر، فن براون مول، و کارل شوی این زیج را تحلیل و بررسی کرده اند. از دیگر آثار اوست: کتاب غایةالانتفاع؛ کتاب الجیب؛ کتاب الظَّل؛ کتاب المَیل؛ کتاب التعدیل المحکم؛ کتاب بلوغ الامنیة فی ما تتعلّق بطلوع الشَّعری الیمانیة.