ابن کمال پاشا احمد بن سلیمان

[ویکی نور] «شمس الدین احمد بن سلیمان» مشهور به کمال پاشازاده از علمای مشهور عثمانی و از مردم ادرنه است. پدربزرگش عثمانی بود و وی از همان اوان کودکی به کسب علم پرداخت و پس از آن که فی الجمله در علم کمالی یافت، همراه اردوی سلطان بایزید ثانی عثمانی به سفر رفت و پس از چندی نزد خطیب زاده و معرف زاده و مولانا کستللی به تکمیل علم پرداخت و آن گاه در مدارس ادرنه به تدریس مشغول شد و سپس به منصب قضای ادرنه و آن گاه به سال 922ق به قضای آناطولی منصوب گردید و در عصر سلطان سلیمان به سال 932ق به رتبه شیخ الاسلامی رسید و لقب مفتی الثقلین یافت و تا سال 940ق هشت سال در این مقام بماند.
وی در فقه، تفسیر، حدیث و سایر علوم دینی و در زبان های سه گانه اسلامی (فارسی، عربی و ترکی) استاد بود و از این رو به هر سه زبان آثاری از خود به جای گذاشته است. از جمله تألیفات او می توان به این آثار اشاره کرد:
1. التغییر و التنقیح در علم اصول.
3. التجرید در شرح التجوید.
4. اصلاح المفتاح در علم معانی.
8. مهمات حاوی فتاوی در مسائل مشکل.