ابن میمون

لغت نامه دهخدا

ابن میمون. [ اِ ن ُ م َ مو ] ( اِخ ) رجوع به موسی بن میمون... شود.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ابن میمون، موسی بن میمون اسرائیل قرطبی (۵۳۰- ۶۰۱ ق)، عالم و فیلسوف و طبیب یهودی که در فقه و شرایع یهود چنان مقام والایی داشت که یهودیان دربار او گفته اند: از موسی علیه السّلام تا موسی (ابن میمون) کسی مانند موسی برنخاسته است.
ابن میمون گرچه از علما و احبار یهود است، ولی چون در محیط فرهنگی و علمی اسلامی پرورش یافته و در طب و فلسفه آثار خود را به عربی نوشته است، متعلق به حوز فرهنگ اسلامی نیز هست. مورخان عرب کنیه او را ابوعمران نوشته اند که شاید به جهت نام موسی به او داده شده است وگرنه او فرزندی به نام عمران نداشته است تا با این کنیه خوانده شود. بعضی از نویسندگان مسلمان او را موسی بن عبیدالله خوانده اند، در صورتی که نام پدر او مسلما میمون بوده است. احتمال می رود که نام عبیدالله عربی شده عوبادیه باشد که دو تن از اجداد موسی به این نام بوده اند. تاریخ تولد او را روز شنبه عید فصح یهود (چهاردهم نیسان) یک ساعت و ۲۰ دقیقه بعدازظهر در سال ۴۸۹۵ پس از خلقت (به قول یهود)، یعنی سال ۱۱۳۵ م ثبت کرده اند. موسی در شهر قرطبه از بلاد اندلس متولد شد. این شهر از مراکز بزرگ فرهنگ اسلامی در اندلس و همچنین از مراکز بزرگ فرهنگ یهود بود. پدر موسی، میون نیز از علمای بنام یهود و از شاگردان یوسف بن میکاش و اسحاق فاسی بود و در محکم شرعی هود در قرطبه منصب قضا داشت. در آن زمان یکی از احبار بنام یهود به نام یهودا کوهن در فاس می زیست و ابن میمون که در آن زمان بیست و پنج ساله بود، پیش او درس خواند. مرگ ابن میمون به گفت مورخان یهود در روز دوشنبه ۱۳ دسامبر ۱۲۰۴ اتفاق افتاده است که مطابق با ربیع الآخر ۶۰۱ می شود.

دانشنامه آزاد فارسی

ابن میمون (قرطبه ۵۳۰ ـ قاهره ۶۰۱ق)
(نام اصلی: موسی بن میمون اسرائیلی اندلسی) حکیم، متکلّم و پزشک قُرطُبی یهودی. پدرش قاضی قرطبه بود. پس از تصرف قرطبه به دست موحدون در ۵۴۳ق، امیران موحدوننصارا و یهود را دعوت به اسلام یا خروج از آن شهر کردند. خانوادۀ ابن میمون ظاهراً اسلام آوردند و در فرصت مناسب از قرطبه خارج شدند و در المریۀ اندلس، مراکش و فلسطین سکونت گزیدند. پدرش در فلسطین درگذشت و موسی و برادرش نخست به اسکندریه و سپس به مصر رفتند. ابن میمون در این سال ها دست به تألیفاتی زد. او در فسطاط، نزدیک قاهره به ریاست عامۀ یهود رسید. در دربار صلاح الدین ایوبی و قاضی فاضل طبیب به طبابت مشغول بود و طبیب مخصوص الملک الافضل، پسر بزرگ صلاح الدین، شد. فرزندش به نام ابراهیم از اطبای بزرگ زمان خود بود. ابن میمون، در شریعت و کلام یهود، فلسفه، طب و ریاضیات آثار مهمی از خود به جا گذارده است. مهم ترین آن ها عبارت اند از آثار فلسفی شامل مقالة فی صناعة المنطق، دلالة الحائرین (مهم ترین کتاب فلسفی او)، آثار دینی و فقهی شامل کتاب السّراج یا شرح مشنا (در زمینۀ قوانین و احکام یهود)،مشنه توراة (مهم ترین کتاب فقهی یهود و تنها کتابی که ابن میمون به زبان عبری نگاشته است)، کتب و رسائل طبی شامل مختصرات از کتاب جالینوس، شرح فصول بقراط، فصول موسی (بزرگ ترین و مهم ترین کتاب طبی ابن میمون)، رسالة فی البواسیر، و کتاب بسیار معروف او در زمینۀ داروشناسی به نام شرح اسماء العقار (شرح داروهایی که بیش از یک نام دارند) و همچنین آثاری در زمینۀ نجوم و ریاضیات.

پیشنهاد کاربران

بپرس