ابن مِیْثَم بَحْرانی، کمال الدین (۶۳۶ ق ـ پس از ۶۸۱ ق)
محدث، فقیه و متکلم مشهور شیعی. از خواجه نصیر الدین طوسی کلام آموخت و خواجه از وی فقه و اصول فراگرفت. نزد علی بن سلیمان بحرانی درس خواند. به دعوت علمای عراق از بحرین به حله رفت و پس از سال ها اقامت در حله و عتبات عالیه به ایران آمد و در پایان زندگی به زادگاهش بحرین بازگشت. غیاث الدین سید عبدالکریم داوودی حلی و سدیدالدین یوسف حلی (پدر علامه حلی) از شاگردان وی بودند. شهرت عمدۀ ابن میثم در کلام است و در شرحی که بر نهج البلاغه نوشته، روش کلامی و فلسفی در پیش گرفته است. در طرح مسائل به روش خواجه نصیر در تجریدالاعتقاد نظر داشته و مستند استدلال های او بیشتر عقل است نه نقل. بر شناخت عقلی خداوند تأکید داشت و این که این شناخت از راه تقلید و نقل حاصل نمی شود. شیخ سلیمان بن عبدالله بحرانی، رسالۀ السلافة البهیة فی الترجمة المیثمیة را در شرح حال او نوشته، که در جلد یکم کشکول شیخ یوسف بحرانی آمده است. ابن میثم بر نهج البلاغه سه شرح صغیر، متوسط و کبیر نوشت. از دیگر آثارش: اِستِقصاءُ النَّظَر فی الامامة؛ مِنهاجُ العارفین فی شرحِ کلماتِ امیر المؤمنین (تهران، ۱۳۹۰ق)؛ قواعِدُ المَرام فی علمِ الکلام (قم، ۱۳۹۸ق).
محدث، فقیه و متکلم مشهور شیعی. از خواجه نصیر الدین طوسی کلام آموخت و خواجه از وی فقه و اصول فراگرفت. نزد علی بن سلیمان بحرانی درس خواند. به دعوت علمای عراق از بحرین به حله رفت و پس از سال ها اقامت در حله و عتبات عالیه به ایران آمد و در پایان زندگی به زادگاهش بحرین بازگشت. غیاث الدین سید عبدالکریم داوودی حلی و سدیدالدین یوسف حلی (پدر علامه حلی) از شاگردان وی بودند. شهرت عمدۀ ابن میثم در کلام است و در شرحی که بر نهج البلاغه نوشته، روش کلامی و فلسفی در پیش گرفته است. در طرح مسائل به روش خواجه نصیر در تجریدالاعتقاد نظر داشته و مستند استدلال های او بیشتر عقل است نه نقل. بر شناخت عقلی خداوند تأکید داشت و این که این شناخت از راه تقلید و نقل حاصل نمی شود. شیخ سلیمان بن عبدالله بحرانی، رسالۀ السلافة البهیة فی الترجمة المیثمیة را در شرح حال او نوشته، که در جلد یکم کشکول شیخ یوسف بحرانی آمده است. ابن میثم بر نهج البلاغه سه شرح صغیر، متوسط و کبیر نوشت. از دیگر آثارش: اِستِقصاءُ النَّظَر فی الامامة؛ مِنهاجُ العارفین فی شرحِ کلماتِ امیر المؤمنین (تهران، ۱۳۹۰ق)؛ قواعِدُ المَرام فی علمِ الکلام (قم، ۱۳۹۸ق).