ابن قف ابوالفرج

ابن قُفّ، ابوالفرج (۶۳۰ـ۶۸۵ق)
جراح، پزشک و نویسندۀ اهل کَرَک سوریه. پدر مسیحی او در صَرخد به شغل دیوانی مشغول بود و از این راه با ابی اصیبعه آشنا شد و پسرش را به شاگردی او فرستاد. او انواع بیماری و درمان آن ها و نیز برخی آثار بقراط، رازی و حنین را نزد ابن ابی اصیبعه فراگرفت و سپس به دمشق رفت. او در آن شهر به شاگردی ابن عالمه و موفق الدین یعقوب سامری پرداخت و همزمان فلسفه، هندسه و سایر علوم را نیز فراگرفت. طبابت او در جنگ های صلیبی بر مهارت او در جرّاحی تأثیر بسیاری داشت. به پاکیزگی آب و هوا، تغذیۀ درست، زیاده روی نکردن در مصرف داروها، ورزش و برخی دیگر از جنبه های بهداشت فردی و اجتماعی توجه خاصی داشته است، مخصوصاًَ در اثر مهم خود با عنوان جامع الغرض فی حفظ الصّحة و دفع المرض، به تفضیل در این باب مطلب نگاشته است. از افتخارات او همین بس که حدود چهار قرن پیش از اکتشافات مالپیگی، دربارۀ مویرگ ها و چگونگی کار قلب اطلاعات ازرشمندی داشته است. همچنین، ضرورت یکسان سازی واحدها، اوزان و مقادیر را به دانشمندان تذکر داده است. از دیگر آثار مهم او می توان به این ها اشاره کرد:الاصول فی شرح الفصول،الشافی فی الطب، شرح الکلیات من کتاب القانون، العمدة فی صناعة الجراح، مقالة فی حفظ الصّحة.