ابن فوطی شیبانی عبدالرزاق

دانشنامه آزاد فارسی

ابن فُوَطی شیبانی، عبدالرزاق (بغداد ۶۴۲ ـ۷۲۳ق)
نسخه کتاب مجمع الآداب
تاریخ نگار، شرح حال نویس، و کتابدار ایرانی. نیاکانش از مردم مرو بودند. ظاهراً نسب وی به معن بن زائدۀ شیبانی می رسید. در حمله هلاکوخان به بغداد، اسیر مغولان شد و دو سال در بند بود و در همان حال به نظارت بر کتابخانۀ بزرگ مدرسۀ مستنصریه منصوب گردید. در ۶۶۰ق، به خدمت خواجه نصیرالدین طوسی درآمد و کتابدار رصدخانۀ مراغه شد. پس از آن به دعوت عطاملک جوینی حاکم بغداد و عراق عرب به خدمت او در آمد. ابن فوطی در بعضی آثار خود، خاندان جوینی را ستوده است. در ۷۰۴ق به آذربایجان سفر کرد و نزدیک سه سال در شهرهای گوناگون آن به سر برد. نام ابن فوطی از شغل نیای مادری او که فروشنده فوطی (لُنگ) بود، حاصل شده است. هم چنین او را به سبب شغل نیای پدری اش، ابن صابونی هم خوانده اند. آثارش بیشتر در حوزۀ تاریخ نگاری و تراجم احوال بوده که بسیاری از آن ها از بین رفته است. مهم ترین اثری که از ابن فوطی به جا مانده، کتاب الحوادث الجامعة و التجارب النافعة فی المائه السابعة در گزارش رویدادهای قرن ۷ق است که به اهتمام مصطفی جواد به چاپ رسیده است (۱۳۵۱ق). این کتاب به قلم عبدالمحمد آیتی به فارسی ترجمه و چاپ شده است (تهران ۱۳۸۱ش). اثر دیگر او مجمع الآداب فی معجم الاسماء و الالقاب به خط مؤلف باقی است و این کتاب را هم مصطفی جواد در دمشق منتشر کرده است (۱۹۶۲).

پیشنهاد کاربران

بپرس