ابن سعود. [ اِ ن ُ س ُ ] ( اِخ ) کنیت چند تن از امرای وهابی ، و این سلسله از 1147 هَ.ق. تا امروز بجزیرةالعرب فرمانروائی دارند: 1 - محمدبن سعود، او نخستین کس از این خاندان است که مذهب وهابی گرفت و بنصرت محمدبن عبدالوهاب مؤسس و بانی این مذهب برخاست. وفات 1179 هَ.ق. 2 - عبدالعزیزبن محمدبن سعود، او احسا و قطیف را تصرف کرد و بر سواحل خلیج فارس دست یافت و به سال 1216 هَ.ق. کربلای معلی را غارت کردو گروهی از مردم آنجا را بکشت و مکه و طائف را تسخیر کرد و عمان را مطیع ساخت و عاقبت در سال 1218 هَ.ق. به دست مردی شیعی بمسجد درعیه کشته شد. 3 - سعودبن عبدالعزیز، بزمان او وهابیان به بغداد و بار دیگربعمان و مکه و مدینه و حوران حمله بردند و نام سلطان از خطبه بیفکندند و محمدعلی پاشا از جانب سلطان محمودخان عثمانی بدفع آنان مأمور گشت و او طوسون پاشا فرزند خویش را بجدال آنان فرستاد و در چندین میدان وهابیان مغلوب و شهرهای متصرفی خویش را یکی پس از دیگری از دست بدادند تا به هشتم جمادی الاولای 1229 هَ.ق.سعود در 61 سالگی بدرعیه درگذشت. 4 - عبداﷲبن سعود،به زمان او طوسون پاشا و بعد از او ابراهیم پاشا جنگ با وهابیان را تعقیب کرد و درعیه را متصرف شد، و عبداﷲبن سعود را با کسان و بقیه اولاد محمدبن عبدالوهاب دستگیر کردند و به اسلامبول فرستادند و در قسطنطنیه به سال 1233 هَ.ق. همگی را بیاویختند. 5 - مشاری بن سعود، برادر عبداﷲ سابق الذکر، او بار دیگر در درعیه تسلطگونه ای داشت لکن مأمور محمدعلی پاشا او را گرفتار و در 1235 هَ.ق. به مصر روانه کرد و وی در راه بمرد. 6 - ترکی بن عبداﷲبن محمدبن سعود، پس از مرگ مشاری بن سعود در شهر ریاض قدرتی به دست کرد مصریان وی را از آن شهر براندند، او بار دیگر بر این شهر دست یافت و از آن وقت مقر حکومت وهابیان از درعیه بریاض منتقل گشت و تاکنون هم بدانجاست. ترکی بر احسا دست یافت و بحرین را نیز مطیع ساخت و در سال 1249 هَ.ق. به دست مشاری بن عبدالرحمن کشته شد. 7 - مشاری بن عبدالرحمن بن مشاری بن حسن بن مشاری بن سعود. 8 - خالدبن سعود ( 1255- 1257 هَ.ق. ). 9 - عبداﷲبن ثنیان بن ابراهیم بن ثنیان ( 1257 - 1259 هَ.ق. ). 10 - فیصل بن ترکی ،یک بار از 1249 تا 1255 هَ.ق. و بار دیگر از 1259تا 1282. 11 - عبداﷲبن فیصل بن ترکی ( 1282- 1287 هَ.ق. و بار دیگر 1300-1301 و نوبت سوم در حدود 1304 ). 12 - سعودبن فیصل بن ترکی ( 1287- 1291 ). 13 - محمدبن سعود. 14 - عبدالرحمن بن فیصل. 15 - محمدبن فیصل ، از خاندان ابن سعود، تا حدود 1300 سلطه ضعیفی داشته و در معنی مطیع خاندان بنی رشید امرای شمری بوده است. 16 - عبدالعزیز بن عبدالرحمن بن فیصل ، با دستیاری شیخ مبارک امیر کویت ، ریاض را مسخر کرد ( 1319 هَ.ق. ) و بر خاندان ابن رشید مسلط گشت و امروز جز بعض سواحل عربستان تمام جزیرةالعرب در تحت فرمانروائی اوست.
فرهنگ فارسی
کنیه چند تن از امرای وهابی است . این امرا از سال ۱۱۴۷ ه ق . تا امروز برجزیره العرب حکومت دارند و ایشان عبارتند از : ۱ - محمد بن سعود . اولین تن از این خاندان که مذهب وهابی پذیرفت و در سال ۱۱۷۹ ه ق . در گذشت . ۲ - عبدالعزیز بن محمد بن سعود . وی در سال ۱۲۱۶ کربلای معلا غارت کرد و گروهی از مردم را بکشت و عاقبت در سال ۱۲۱۸ در مسجد درعیه بدست یکی از پیروان مذهب شیعه کشته شد. ۳ - سعود بن عبدالعزیز . در زمان او وهابیان بار دیگر به بغداد و عمان و مکه و مدینه وحوران حمله بردند و سلطان محمود خان عثمانی لشکری به مقابله او فرستاد . سعود بن عبدالعزیز در سال ۱۲۲۹ در سن ۶۱ سالگی در درعیه در گذشت . ۴ - عبد الله بن سعود . وی در زمان حکومت خود دو بار باطولون پاشا فرزند محمد علی پاشا و ابراهیم پاشا جنگ کرد و عاقبت از اینان شکست یافت . عبد الله ابن سعود با اولاد خود و بقیه فرزندان محمد بن عبد - الوهاب دستگیر و باستانبول فرستاده شدند و در سال ۱۲۳۳ در شهر قسطنطنیه همه را بدار آویختند . ۵ - شاری بن سعود . برادر عبد الله سابق الذکر است . او علم حکومت را در درعیه برافراشت ولی مامور محمد علی پاشا وی را دستگیر و در سال ۱۲۳۵ روانه مصر کرد اما شاری به مصر نرسید و در راه در گذشت . ۶ - ترکی بن عبد الله بن محمد بن سعود . وی پس از مرگ شاری بن سعود در ریاض قدرتی بدست آورد . مردم مصر او را از آنجا براندند ولی او بار دیگر بر ریاض مسلط شد و در همان تاریخ مرکز حکومت و هابیان از درعیه بریاض منتقل شد و هنوز هم در آنجاست . ترکی در سال ۱۲۴۹ بدست شاری بن عبد الرحمن بقتل رسید . ۷ - شاری بن عبد الرحمن بن شاری بن حسن بن شاری ابن سعود . او نیز ازحکام وهابیان است و کنیه ابن سعود داشته . ۸ - خالد بن سعود . در سالهای ۱۲۵۵ تا ۱۲۵۷ حکومت داشت . ۹ - عبد الله بن ثنیان بن - ابراهیم بن ثنیان ( ۱۲۵۹ - ۱۲۵۷ ه ق . ) . ۱٠ - فیصل بن ترکی . ۱۱ - عبد الله بن فیصل بن ترکی . ۱۲ - سعود بن فیصل بن ترکی ۱۳ - محمد بن سعود . ۱۴ - عبد الرحمن بن فیصل . ۱۵ - محمد بن فیصل . وی حکومت مستقل نداشت و در واقع تابع حکومت خاندان بنی رشید از امرای شمری بوده است . ۱۶ - عبد العزیز ( ثالث ) بن عبد الرحمن بن فیصل . ( و . ریاض ۱۲۸۹ ه . ق . / ۱۸۸٠ م . ف . ۱۳۷۳ ه . ق . / ۱۹۵۳ م . ) . وی با دستیاری شیخ مبارک حاکم کویت در سال ۱۳۱۹ ه . ق . / ۱۹٠۲ م . ریاض را تسخیر کرد و بر خاندان ابن رشید نیز مسلط شد . وی در ۱۳۶۸ ه . ق . / ۱۹۲۷ م . پادشاه حجاز و نجد شناخته شد و در سال ۱۳۷۳ ه . ق . / ۱۹۳۲ م . ) خود را پادشاه عربستان سعودی نامید . ۱۷ - ملک سعود بن عبد العزیز ( و . کویت ۱۳۱۹ ه . ق . / ۱۹٠۲ - ف . ۱۹۶۹ م . ) پادشاه پیشین عربستان سعودی که در ۱۳۷۳ ه . ق . / ۱۹۵۳ م . بسلطنت رسید و در ۱۹۶۴ کناره گیری کرد . کنیت چند تن از امرای وهابی
