[ویکی نور] یحیی بن عیسی بن جزلة، ابوعلی شف الدین بغدادی، پزشک و داروشناس مسیحی است که مسلمان شد. او در غرب به نام های بن جسله، بین جزله و بوهه هیلیهه (ظاهرا تغییر یافته بوعلی) معروف است.
درباره تاریخ تولد او، آگاهی در دست نیست، ولی می دانیم که وی با المقتدی بامرالله معاصر بوده است. از این رو، و با توجه به قراین دیگر، احتمال می رود که در دهه دوم سده 5ق متولد شده باشد. زیرا هنگامی که در سال 466ق مسلمان شد، مردی میان سال بود. سال درگذشت او را نیز مآخذ متقدم عموما 493ق که نخستین سال اشغال بیت المقدس به دست صلیبیان است، نوشته اند. اما برخی مانند قطفی و به پیروی از او ابن عبری، درگذشت او را سال 473ق می دانند که درست به نظر نمی رسد. زیرا ابن جزله بیشتر آثار علمی خود را به نام المقتدی بامرالله تالیف کرده است که در سال 467ق به خلافت رسید و بعید به نظر می رسد که آن آثار را در مدت 6 سال آخر زندگی خود نوشته باشد. خاصه آن که ابن خلکان، «رسالة فی الرد علی النصاری» نوشته ابن جزله را در سال 485ق، نزد خود وی خوانده است.
ابن جزله، دانش پزشکی را در آغاز از مسیحیان کرخ بغداد و آنگاه نزد ابوالحسن سعید بن هبةالله فراگرفت و در طب نظری و علمی یکی از نام آوران عصر خود شد، چنان که او را قرین ابن سینا، ابن بطلان و ابن تلمیذ آورده اند. ابن جزله پس از فراگرفتن طب به تحصیل منطق همت گماشت و آن را نزد ابوعلی بن الولید، شیخ معتزله- که در علم کلام و منطق استاد زمانه بود آموخت و به دعوت استاد، اسلام را پذیرفت و گویا چون خطی نیکو داشت، برای نوشن سجلات به عنوان کاتب به خدمت ابوعبدالله دامغانی، قاضی القضات بغداد در آمد. وی همسایگان، فقرا و مساکین را بدون اجرت معالجه می کرد و حتی هزینه داروی آنان را می پرداخت. وی به ادبیات دلبستگی داشت و شعر نیز می سرود، از قبیل قصیده ای که در ستایش پیامبر اکرم(ص) سروده است. ابن جزله در بستر مرگ، کتاب های خود را وقف کتابخانه مقبره ابوحنیفه کرد. وی در طول زندگی پربارش، آثاری چند در زمینه طب و تاریخ به رشته تحریر درآورد که برخی از آن ها به روزگار ما نیز رسیده است. مهم ترین آن ها عبارتند از:
دایرة المعارف بزرگ اسلامی،زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، چاپ دوم، 1374، تهران ج3 ص234، علی اکبر دیانت.
تقویم الابدان / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
منهاج البیان فی ما یستعمله الإنسان / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
درباره تاریخ تولد او، آگاهی در دست نیست، ولی می دانیم که وی با المقتدی بامرالله معاصر بوده است. از این رو، و با توجه به قراین دیگر، احتمال می رود که در دهه دوم سده 5ق متولد شده باشد. زیرا هنگامی که در سال 466ق مسلمان شد، مردی میان سال بود. سال درگذشت او را نیز مآخذ متقدم عموما 493ق که نخستین سال اشغال بیت المقدس به دست صلیبیان است، نوشته اند. اما برخی مانند قطفی و به پیروی از او ابن عبری، درگذشت او را سال 473ق می دانند که درست به نظر نمی رسد. زیرا ابن جزله بیشتر آثار علمی خود را به نام المقتدی بامرالله تالیف کرده است که در سال 467ق به خلافت رسید و بعید به نظر می رسد که آن آثار را در مدت 6 سال آخر زندگی خود نوشته باشد. خاصه آن که ابن خلکان، «رسالة فی الرد علی النصاری» نوشته ابن جزله را در سال 485ق، نزد خود وی خوانده است.
ابن جزله، دانش پزشکی را در آغاز از مسیحیان کرخ بغداد و آنگاه نزد ابوالحسن سعید بن هبةالله فراگرفت و در طب نظری و علمی یکی از نام آوران عصر خود شد، چنان که او را قرین ابن سینا، ابن بطلان و ابن تلمیذ آورده اند. ابن جزله پس از فراگرفتن طب به تحصیل منطق همت گماشت و آن را نزد ابوعلی بن الولید، شیخ معتزله- که در علم کلام و منطق استاد زمانه بود آموخت و به دعوت استاد، اسلام را پذیرفت و گویا چون خطی نیکو داشت، برای نوشن سجلات به عنوان کاتب به خدمت ابوعبدالله دامغانی، قاضی القضات بغداد در آمد. وی همسایگان، فقرا و مساکین را بدون اجرت معالجه می کرد و حتی هزینه داروی آنان را می پرداخت. وی به ادبیات دلبستگی داشت و شعر نیز می سرود، از قبیل قصیده ای که در ستایش پیامبر اکرم(ص) سروده است. ابن جزله در بستر مرگ، کتاب های خود را وقف کتابخانه مقبره ابوحنیفه کرد. وی در طول زندگی پربارش، آثاری چند در زمینه طب و تاریخ به رشته تحریر درآورد که برخی از آن ها به روزگار ما نیز رسیده است. مهم ترین آن ها عبارتند از:
دایرة المعارف بزرگ اسلامی،زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، چاپ دوم، 1374، تهران ج3 ص234، علی اکبر دیانت.
تقویم الابدان / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
منهاج البیان فی ما یستعمله الإنسان / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
wikinoor: ابن_جزله،_یحیی_بن_عیسی