ابن الاثیر اول . ابوالکرم محمد بن عبد - الکریم موصلی جزری از علمای شافعی ( و . ۵۵۵ - ف . ۶۳٠ ه ق . ) از وی سه پسر ماند ازین قرار : یا ابوالسعادت مجد الدین مبارک بن محمد بن عبدالکریم ( و . ۵۴۴ - ف . ۶٠۶ ) برادر ابن الاثیر ابوالحسن عز الدین علی از دانشمندان قرن ششم و صاحب اطلاعات وسیع در فقه و حدیث و اصول و ادب بوده است . وی کتابی مهم در ذکر لغات غریبه حدیث دارد بنام النهایه فی غریب - الحدیث ( ه . م . ) الانصاف در تفسیر البدیع در شرح مسند امام شافعی جامع الاصول فی احادیث الرسول مناقب الاخبار. یا عزالدین علی بن محمد در بین اهل فن هر گاه [ ابن الاثیر ] گفته شود مقصود همین علی بن محمد است . او بزرگترین مورخ و محدث اسلامی است ( ف . بغداد ۶۳٠ ه ق . ) و قبرش در نزدیکی مرقد کاظمین است . آثارش که از او بجا مانده : ۱ - کتاب اسد الغابه فی معرفه الصحابه در احوال هفت هزار و پانصد تن از صحابه حضرت رسول ( ص ). ۲ - کتاب تاریخ اتابکان موصل . ۳ - کتاب تحفه العجایب و طرفه الغرائب . ۴ - کتاب جامع الکبیر فی علم البیان . ۵ - کتاب کامل التواریخ که وقایع مهم جهان را از اول آفرینش تا سال ۶۲۷ در آن نوشته است و آن به تاریخ ابن اثیر معروف است . ۶ - کتاب اللباب فی معرفه الانساب که آنرا از کتاب انساب سمعانی تلخیص کرده است . یا نصرالله بن محمد منشی مولف کتاب مثل السائر. ( ف . ۶۳۷ ه ق . )
