ابن ابی حجله احمد بن یحیی

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] شهاب الدین ابوالعباس احمد بن یحیی تلسمانی حنبلی معروف به «ابن ابی حَجَله تلسمانی»، شاعر و ادیب بزرگ، در سال 725ق، در زاویه نیای بزرگش، ابوحجله، در شهر تلمسان (امروزه در الجزایر) به دنیا آمد و در سال 776ق، در مصر درگذشت.
شهرت او برگرفته از کنیه جدش ابوحجله است که از صلحا و زهّاد نامدار عصر خود بود و گفته اند که به جهت کرامتی که از او ظاهر شده- کبکی از هوا آمده و روی آستین او تخم گذاشت- به «ابوحَجَله» (پدر کبک) شهرت یافته است.
ابن ابی حجله در اوان جوانی، همراه پدر و مادر و برادرانش از زادگاه خود روانه حجاز و سپس دمشق شد. مدتی در آنجا اقامت گزید و به تحصیل علم به ویژه فنون بلاغت و ادبیات همت گماشت تا مهارت تمام یافت. آنگاه به قاهره کوچ کرد و سال های واپسین عمر خود را در خانقاه منجک یوسفی (در نزدیکی قاهره) به سر برد و پیر آنجا بود و هم در آنجا وفات یافت.
وی در شعر و شاعری، به خصوص در سرودن قطعات، قصائد، وصف و مدح، مهارت بسیار داشت و فراوان شعر می گفت، ولی بعضی از معاصرانش او را به علّت ندانستن عروض -شاید بی اعتنایی به آن- نکوهش کرده اند. نثر آراسته و پیراسته ای نیز داشت و در فن ترسّل استاد بود.
در نوشتن مقامات هم ذوق خویش را آزمود و به خلق آثار زیبایی دست یافت. اما از آنجا که مدّعی همپایی با مقامات حریری بود، مورد سرزنش واقع شد. از دیگر علوم مرسوم زمان خود نیز بی بهره نبود، چنانکه ابن احمر، تذکره نویس معاصرش، ضمن تجلیل از مقام علمی وی، او را «فقیه» نامیده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس