ابن ابی اصیبعه
لغت نامه دهخدا
ابن ابی اصیبعه. [ اِ ن ُ اَ اُ ص َ ب ِ ع َ ] ( اِخ ) رشیدالدین علی بن خلیفةبن یونس بن ابی القاسم خزرجی. او در سال 616 هَ.ق. به سن 37 سالگی درگذشته است. بفارسی شعر میگفته و خرقه تصوف ازصدرالدین حویه پوشیده. در ادب و حکمت و طب و ریاضیات و موسیقی استاد بوده. ( وافی بالوفیات از روضات ).
فرهنگ فارسی
در ادب و حکمت و طب و ریاضیات و موسیقی استاد بود
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] «ابن ابی اصیبعه، موفق الدین ابوالعباس احمد بن قاسم سعدی خزرجی» (ح ۵۹۵- ۶۶۸ ق) مشهورترین پزشک خاندان ابی اصیبعه است.
جد او، خلیفه بن یونس ، از نزدیکان صلاح الدین ایوبی به شمار می رفت. دو پسر خلیفه بن یونس، قاسم و علی، از پزشکان معروف بیمارستان ناصری و نیز سالیان دراز در خدمت شاهان و امرای ایوبی بودند. احمد در دمشق زاده شد و پرورش یافت. وی پس از فراگرفتن ادبیات و مقدمات پزشکی و کحالی ، نزد پدر و عمویش، در بیمارستان نوری دمشق نزد رضی الدین رحبی، ابن بیطار و عبدالرحیم بن علی دخوار به آموختن پزشکی پرداخت. سال های آموزش ابن ابی اصیبعه نزد ابن بیطار و دخوار از دوران های خوش زندگانی وی بوده است. وی با ابن بیطار در مناطق پیرامون دمشق به جست وجوی گیاهان طبی می پرداخت و از او در گیاه شناسی نیز بسیار آموخت. ابن ابی اصیبعه خوش قریحه و باهوش بود و به زودی در شناخت و درمان بیماری ها مهارت یافت و در همان بیمارستان به کار و نیز تدریس پرشکی مشغول شد. عمران بن صدقه ، همکار وی در بیمارستان نوری، کتابخانه ای بزرگ از آثار پزشکی داشت و چنین می نماید که ابن ابی اصیبعه از آن کتابخانه به ویژه در تالیف کتاب « عیون الانباء فی طبقات الاطباء » استفاده بسیار کرده است.
طبابت و تدریس
وی در ۶۳۱ ق به قاهره رفت و در بیمارستان ناصری به طبابت و تدریس مشغول گشت. همکار نامدار وی در آنجا، سدیدالدین بن ابی البیان اسرائیلی بود که ابن ابی اصیبعه از دانش او در داروسازی استفاده می کرد و در گردآوری مطالب کتاب اقرابادین به وی یاری می رساند. در ۶۳۲ ق به بیمارستان نوری دمشق بازگشت و در ۶۳۴ ق به عنوان پزشک مخصوص امیر عزالدین ایدمور بن علی، به صفد رفت و ۳۴ سال بقیه عمر خود را در آنجا به کارهای درمانی و تالیف کتب گذراند و در همان جا درگذشت. از شاگردان معروف او، امین الدوله ابوالفرج بن القف است. یادگار مهم ابن ابی اصیبعه، «عیون الانباء فی طبقات الاطباء» است که عمده ترین منبع آگاهی ما از تاریخ طب اسلامی تا روزگار اوست.
تالیفات
علاوه بر اثر مذکور، وی آثار دیگری نیز داشته که از آن ها در عیون و برخی منابع دیگر نام برده شده، ولی بعدها از میان رفته اند. از این جمله اند: ۱- حکایات الاطباء فی علاجات الادواء . ۲- اصابات المنجمین . ۳- التجارب و الفوائد و معالم الامم.
منبع
...
جد او، خلیفه بن یونس ، از نزدیکان صلاح الدین ایوبی به شمار می رفت. دو پسر خلیفه بن یونس، قاسم و علی، از پزشکان معروف بیمارستان ناصری و نیز سالیان دراز در خدمت شاهان و امرای ایوبی بودند. احمد در دمشق زاده شد و پرورش یافت. وی پس از فراگرفتن ادبیات و مقدمات پزشکی و کحالی ، نزد پدر و عمویش، در بیمارستان نوری دمشق نزد رضی الدین رحبی، ابن بیطار و عبدالرحیم بن علی دخوار به آموختن پزشکی پرداخت. سال های آموزش ابن ابی اصیبعه نزد ابن بیطار و دخوار از دوران های خوش زندگانی وی بوده است. وی با ابن بیطار در مناطق پیرامون دمشق به جست وجوی گیاهان طبی می پرداخت و از او در گیاه شناسی نیز بسیار آموخت. ابن ابی اصیبعه خوش قریحه و باهوش بود و به زودی در شناخت و درمان بیماری ها مهارت یافت و در همان بیمارستان به کار و نیز تدریس پرشکی مشغول شد. عمران بن صدقه ، همکار وی در بیمارستان نوری، کتابخانه ای بزرگ از آثار پزشکی داشت و چنین می نماید که ابن ابی اصیبعه از آن کتابخانه به ویژه در تالیف کتاب « عیون الانباء فی طبقات الاطباء » استفاده بسیار کرده است.
طبابت و تدریس
وی در ۶۳۱ ق به قاهره رفت و در بیمارستان ناصری به طبابت و تدریس مشغول گشت. همکار نامدار وی در آنجا، سدیدالدین بن ابی البیان اسرائیلی بود که ابن ابی اصیبعه از دانش او در داروسازی استفاده می کرد و در گردآوری مطالب کتاب اقرابادین به وی یاری می رساند. در ۶۳۲ ق به بیمارستان نوری دمشق بازگشت و در ۶۳۴ ق به عنوان پزشک مخصوص امیر عزالدین ایدمور بن علی، به صفد رفت و ۳۴ سال بقیه عمر خود را در آنجا به کارهای درمانی و تالیف کتب گذراند و در همان جا درگذشت. از شاگردان معروف او، امین الدوله ابوالفرج بن القف است. یادگار مهم ابن ابی اصیبعه، «عیون الانباء فی طبقات الاطباء» است که عمده ترین منبع آگاهی ما از تاریخ طب اسلامی تا روزگار اوست.
تالیفات
علاوه بر اثر مذکور، وی آثار دیگری نیز داشته که از آن ها در عیون و برخی منابع دیگر نام برده شده، ولی بعدها از میان رفته اند. از این جمله اند: ۱- حکایات الاطباء فی علاجات الادواء . ۲- اصابات المنجمین . ۳- التجارب و الفوائد و معالم الامم.
منبع
...
wikifeqh: ابن ابی اصیبعه
پیشنهاد کاربران
ابوالعبّاس، احمد بن قاسم بن ابی اصیبعه سعدی خزرجی ( ۱۱۹۴ - ۱۲۷۰م ) ( ۶۶۸ - ۵۹۰ ) نویسنده چشم پزشک و شاعر شامی سدهٔ هفتم هجری بود.
مشهورترین تالیف او رساله عیون الأنباء فی طبقات الأطباء است که شرح حال و آرای طبیبان و حکما از دیرباز تا قرن هفتم هجری قمری است.
... [مشاهده متن کامل]
• عیون الأنباء فی طبقات الأطباء
که آنرا برای وزیر صالح ابن الملک عادل نوشت. زمان شروع به تالیف آن ۶۴۰ ق - ۱۲۴۲ میلادی یعنی یکسال قبل از فوت او بوده است. کتاب از منابع مهم مطالعه تاریخ طب است. شامل ۱۵ فصل است و شامل زندگینامه ۴۰۰ طبیب یونانی رومی هندی سوری مغربی و ایرانی است.
کتابهای دیگر او :
• کتاب حکایات الأطباء فی علاجات الأدواء
• کتاب إصابات المنجمین
• معالم الأمم
• کتاب التجارب والفوائد ( نیمه تمام )
وی شعر هم میسرود.
کما کان شاعرا مجیدا وله شعر جمیل ضمنه کتبه ورسائله
مشهورترین تالیف او رساله عیون الأنباء فی طبقات الأطباء است که شرح حال و آرای طبیبان و حکما از دیرباز تا قرن هفتم هجری قمری است.
... [مشاهده متن کامل]
• عیون الأنباء فی طبقات الأطباء
که آنرا برای وزیر صالح ابن الملک عادل نوشت. زمان شروع به تالیف آن ۶۴۰ ق - ۱۲۴۲ میلادی یعنی یکسال قبل از فوت او بوده است. کتاب از منابع مهم مطالعه تاریخ طب است. شامل ۱۵ فصل است و شامل زندگینامه ۴۰۰ طبیب یونانی رومی هندی سوری مغربی و ایرانی است.
کتابهای دیگر او :
• کتاب حکایات الأطباء فی علاجات الأدواء
• کتاب إصابات المنجمین
• معالم الأمم
• کتاب التجارب والفوائد ( نیمه تمام )
وی شعر هم میسرود.
کما کان شاعرا مجیدا وله شعر جمیل ضمنه کتبه ورسائله
