ابزار و تجهیزات اپتیکی

ابزار و تجهیزات اپتیکی ( انگلیسی: Optical instrument ) یا نوری ( یا به طور خلاصه وسیله "نوری" ) ( انگلیسی: Optical instrument ) ، وسیله ای است که امواج نور ( یا فوتونها ) را پردازش می کند. این پردازش یا به منظور افزایش غنای تصویر برای مشاهده است، یا برای تجزیه و تحلیل و تعیین ویژگی های نهادین آنها انجام می شود. نمونه های متداول شامل پریسکوپ، میکروسکوپ، تلسکوپ و دوربین است.
نخستین ابزارهای نوری یکی تلسکوپ بود که برای بزرگ نمایی تصویرهایی که از فاصلهٔ دور گرفته شده بود استفاده می شد و دیگری میکروسکوپ بود که برای بزرگ نمایی ذرات بسیار ریز استفاده می شد. از زمان گالیله و آنتونی فان لیوونهوک، این ابزارها تا حد زیادی بهبود یافته اند و به بخش های دیگر طیف الکترومغناطیسی گسترش یافته اند. دستگاه دوربین دوچشمی ابزاری تا اندازه ای فشرده است که برای استفاده از هر دو چشم طراحی شده و برای استفادهٔ سیار است. یک دوربین خود می تواند گونه ای ابزار نوری در نظر گرفته شود، دوربین سوراخ سوزنی و تاریکخانه ای، نمونه های بسیار ساده ای از این ابزارها هستند.
گروه دیگر «ابزار اپتیکی» هستند که برای تجزیه و تحلیل ویژگی های نور یا مواد نوری مورد استفاده قرار می گیرند. آن ها شامل ابزارهای زیر هستند:
• تداخل سنج برای اندازه گیری ویژگی های تداخل امواج نور
• نورسنج برای اندازه گیری شدت نور
• قطبش سنج برای اندازه گیری پراکندگی یا چرخش نور پلاریزه شده
• طیف سنجی نوری برای اندازه گیری بازتابی یک سطح یا جسم
• شکست سنج رای اندازه گیری ضریب شکست مواد مختلف، ابداع توسط ارنست آبه
• طیف سنج ی مونوکلماتور برای تولید یا اندازه گیری بخشی از طیف نوری برای تحلیل
• اتوکلیماتور کاربرد آن برای اندازه گیری انحراف های زاویه ای به کار می رود.
• لنزمتر که برای تعیین قدرت شکست عدسی مانند عینک، لنز تماس و لنز پرایم به کار می رود.
ترتیب سنج دی ان ای٬ توالی دهنده های DNA را می توان ابزار نوری دانست زیرا آنها رنگ و شدت نوری را که توسط فلوروکروم متصل به یک نوکلئوتید خاص از یک رشته DNA متصل می شود، تجزیه و تحلیل می کنند.