ابزار برگرفته ( به انگلیسی: Derivative Contract ) یا ابزار مشتقه به قرارداد یا اوراقی گفته می شود که ارزش آنها وابسته به ارزش اوراق بهادار، کالا، شمش یا ارز اصلی است و هیچ گونه ارزش مستقلی ندارند. پیمان آینده و اختیار معامله دو گونه از این ابزارها هستند که به طور معمول در بورسهای معتبر جهان داد و ستد می شوند. [ ۱] [ ۲]
ابزار برگرفته ابزاری است که از بازارهای پایه ای مثل کالا، انرژی، ارز، پول و سرمایه مشتق شده اند و در بورس های مربوط معامله می شوند.
در معاملات این ابزارها، اصل دارایی جابه جا نشده و عملکرد قیمت آن ناشی از تغییرات قیمت کالای مربوط است.
معاملات در این بازار نسبت به بازار نقدی سرعت و قدرت نقدشوندگی بیشتری دارد و هزینه کم تری در بازار ایجاد می کند و می تواند از نظر اقتصادی در انتقال خطر بازار و کاهش هزینه تأمین مالی، افزایش بازده دارایی، تعدیل سریع ساختار جریان نقدی و گریز از مالیات و در نهایت تغییر نرخ ثابت بدهی به نرخ شناور مؤثر باشد و به دلیل مشروع بودن نرخ شناور از نظر اسلام، این ابزار در کشورهای اسلامی مورد استفاده قرار گرفته است و زمینه های استفاده از آن در ایران هم در حال پایه ریزی است. [ ۳]
معمول ترین ابزارهای برگرفته عبارتند از: پایاپای ها، پیمان آتی و اختیار معامله و نیز قرارداد آتی. در واقع معنای حقیقی مشتقات، توافق میان دو گروه مشروط بر خروجی آتی دارایی پایه می باشد. تصور رایج آن است که ابزارهای برگرفته خود دارایی می باشند، در صورتی که این تصور نادرست است، زیرا که یک ابزار برگرفته خود به تنهایی نمی تواند ارزشی داشته و ایجاد نماید. اما بسیاری از ابزارهای معمول مانند پایاپای ها، معاملات آتی و اختیار معامله که دارای ارزش ذاتی نظری می باشند می توانند از طریق فرمولهایی همچون بلک شولز محاسبه شده و به صورت مکرر در بازارهای آزاد قبل از تاریخ سَررسید مورد معامله قرارگیرند. [ ۴] [ ۵] [ ۶] [ ۷]
ابزارهای برگرفته معمولاً بر حسب شرایط زیر دسته بندی می گردند:
• ارتباط میان دارایی پایه و ابزار برگرفته ( مانند قراردادهای آتی، اختیار معامله و پایاپای ها )
• نوع دارایی پایه ( مانند مشتقات سرمایه، مشتقات ارزی و مشتقات نرخهای بهره )
• بازاری که در آن مورد معامله قرار می گیرند. ( مانند بازار ارز یا فرابورس )
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفابزار برگرفته ابزاری است که از بازارهای پایه ای مثل کالا، انرژی، ارز، پول و سرمایه مشتق شده اند و در بورس های مربوط معامله می شوند.
در معاملات این ابزارها، اصل دارایی جابه جا نشده و عملکرد قیمت آن ناشی از تغییرات قیمت کالای مربوط است.
معاملات در این بازار نسبت به بازار نقدی سرعت و قدرت نقدشوندگی بیشتری دارد و هزینه کم تری در بازار ایجاد می کند و می تواند از نظر اقتصادی در انتقال خطر بازار و کاهش هزینه تأمین مالی، افزایش بازده دارایی، تعدیل سریع ساختار جریان نقدی و گریز از مالیات و در نهایت تغییر نرخ ثابت بدهی به نرخ شناور مؤثر باشد و به دلیل مشروع بودن نرخ شناور از نظر اسلام، این ابزار در کشورهای اسلامی مورد استفاده قرار گرفته است و زمینه های استفاده از آن در ایران هم در حال پایه ریزی است. [ ۳]
معمول ترین ابزارهای برگرفته عبارتند از: پایاپای ها، پیمان آتی و اختیار معامله و نیز قرارداد آتی. در واقع معنای حقیقی مشتقات، توافق میان دو گروه مشروط بر خروجی آتی دارایی پایه می باشد. تصور رایج آن است که ابزارهای برگرفته خود دارایی می باشند، در صورتی که این تصور نادرست است، زیرا که یک ابزار برگرفته خود به تنهایی نمی تواند ارزشی داشته و ایجاد نماید. اما بسیاری از ابزارهای معمول مانند پایاپای ها، معاملات آتی و اختیار معامله که دارای ارزش ذاتی نظری می باشند می توانند از طریق فرمولهایی همچون بلک شولز محاسبه شده و به صورت مکرر در بازارهای آزاد قبل از تاریخ سَررسید مورد معامله قرارگیرند. [ ۴] [ ۵] [ ۶] [ ۷]
ابزارهای برگرفته معمولاً بر حسب شرایط زیر دسته بندی می گردند:
• ارتباط میان دارایی پایه و ابزار برگرفته ( مانند قراردادهای آتی، اختیار معامله و پایاپای ها )
• نوع دارایی پایه ( مانند مشتقات سرمایه، مشتقات ارزی و مشتقات نرخهای بهره )
• بازاری که در آن مورد معامله قرار می گیرند. ( مانند بازار ارز یا فرابورس )
wiki: ابزار مشتقه