ابررسانایی

دانشنامه عمومی

اَبَررسانایی پدیده ای است که در دماهای بسیار پایین در برخی مواد رخ می دهد. در ابررسانایی، مقاومت الکتریکی ماده دقیقاً صفر می شود و ماده خاصیت دیامغناطیس کامل پیدا می کند؛ یعنی میدان مغناطیسی را از درون خود طرد می کند. طرد میدان مغناطیسی تنها تفاوت اصلی ابررسانا با رسانای کامل است، زیرا در رسانای کامل، انتظار می رود میدان مغناطیسی ثابت بماند، در حالی که در ابررسانا میدان مغناطیسی همواره صفر است.
مقاومت الکتریکی یک رسانای فلزی با کاهش دما کم می شود. در رساناهای معمولی مثل مس و نقره، ناخالصی و مشکلات دیگر این روند را کند می کند. به طوری که مس حتی در صفر مطلق همچنان مقاومت الکتریکی کمی دارد. در مقابل، ابررساناها موادی هستند که اگر دمایشان از یک دمای بحرانی کمتر شود، ناگهان مقاومت الکتریکی خود را از دست می دهند. جریانی از الکتریسیته در یک حلقهٔ ابررسانا می تواند برای مدت نامحدودی بدون مولد جریان برقرار بماند. ابررسانایی نیز مانند فرومغناطیس و خطوط طیفی اتمها، پدیده ای کوانتومی است. اَبَررسانایی یک تئوری جهان شمول ندارد و نمی توان آن را با فیزیک کلاسیک به مانند یک رسانای مطلوب توصیف کرد.
ابررسانایی برای طیف وسیعی از مواد مانند قلع و آلومینیوم ممکن است. همچنین برخی آلیاژها و نیمه رساناها نیز ابررسانا می شوند، ولی فلزاتی مثل طلا و نقره چنین نیستند. ابررسانایی در فلزات فرومغناطیس هم روی نمی دهد. در ۱۹۸۶ ابررسانایی دمای بالا کشف شد. دمای بحرانی این ابررساناها بیش از ۹۰ درجهٔ کلوین است. نظریه های کنونی ابررسانایی نمی توانند ابررسانایی دمای بالا را، که به ابررسانایی نوع ۲ ( Type II ) معروف است، توضیح دهند. از نظر عملی ابررساناهای دمای بالا کاربردهای بیشتری دارند، زیرا در دماهایی ابررسانا می شوند که دست یافتنی تر هستند. پژوهش برای یافتن موادی که دمای بحرانی آن ها باز هم بیشتر باشد و همچنین برای یافتن نظریه ای برای ابررسانایی دمای بالا همچنان ادامه دارد.
ابررسانایی را دانشمند هلندی، کامِرلینگ اُونِس در ۱۹۱۱ در دانشگاه لایدن کشف کرد. وی دریافت که در دمای بسیار پایین، مقاومت جیوه تا حد اندازه گیری ناپذیری کاهش می یابد. وی دریافت هنگامی که دمای جیوه به صفر مطلق کاهش داده می شود، افت آرام مقاومت، نزدیک به دمای ۴ درجه کلوین به ناگهان شدید شده و کمتر از این دما، جیوه دیگر هیچ مقاومتی ندارد. اونس نتیجه گرفت که در دمای کمتر از ۴ درجه کلوین، جیوه به حالت دیگری که مطلقاً از حالت های شناخته شده پیشین متفاوت بود، رسیده است. این ویژگی، ابررسانایی نام گرفت. [ ۱]
عکس ابررساناییعکس ابررساناییعکس ابررساناییعکس ابررساناییعکس ابررسانایی
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف
آزاد فارسی'>

دانشنامه آزاد فارسی

اَبَررِسانایی (superconductivity)
در فیزیک، افزایش رسانایی۱ الکتریکی در دماهای کم. مقاومت۲ الکتریکی بعضی فلزات و ترکیب های فلزی با کاهش دما به صورت یکنواخت کاهش می یابد تا آن که در دمایی بحرانی، با نام نقطۀ اَبَررسانش۳، مقاومت ناگهان به صفر می رسد. نقطۀ ابررسانش چند درجه بیشتر از صفر مطلق است. این پدیده را دانشمند هلندی، هایکه کامرلینگ اونس۴، در ۱۹۱۱ کشف کرد. بعضی فلزات، ازجمله پلاتین و مس، با کاهش دما اَبَررسانا نمی شوند. مقاومت این گونه فلزات براثر کاهش دما تا نقطۀ معینی کاهش و سپس مجدداً افزایش می یابد. اَبَررسانندگی را با کاربرد میدان مغناطیسی قوی بی اثر می کنند. در صورتی که مادۀ اَبَررسانا در دمای کمتر از نقطۀ اَبَررسانش باقی بماند، جریان الکتریکی برقرارشده در حالت اَبَررسانشی برای همیشه در جسم برقرار خواهد ماند. در ۱۹۸۶، پژوهشگران مؤسسۀ آی بی ام۵ با استفاده از بعضی سرامیک ها توانستند در دمای ۲۴۳ـ درجۀ سلسیوس به اَبَررسانایی دست یابند. به این ترتیب، راه دست یابی به اَبَررسانایی «دمای زیاد» هموار شد. سال بعد، پاول چو۶ از دانشگاه هیوستون۷ تگزاس امکان دسترسی به اَبَررسانایی در دمای ۱۷۹ ـ درجۀ سلسیوس را فراهم کرد. این دما با نیتروژن مایع حاصل و حفظ می شود. هم اکنون پژوهشگران در تلاش اند ماده ای به دست آورند که در دمای اتاق اَبَررسانا باشد. در آوریل ۲۰۰۱، با کابل هایی که در دمای نیتروژن مایع اَبَررسانا شده بودند، ۳۰هزار خانه را به صورت آزمایشی در دیترویت۸ میشیگان برق رسانی کردند.

پیشنهاد کاربران

بپرس