اَبَررایانه[ ۱] ( به انگلیسی: Supercomputer ) به رایانه ای گفته می شود که در زمان معرفی آن در زمینه میزان ظرفیت محاسبه در واحد زمان در جهان پیشرو باشد. این واژه برای نخستین بار توسط مجله «نیویورک ورلد» برای اشاره به جدول سازهای آی بی ام در دانشگاه کلمبیا به کار رفت. [ ۲] اولین ابر رایانه در جهان در سال ۱۹۶۰ ساخته شد. [ ۳]
ساخت ابررایانه در ایران از سال ۱۳۸۹ شروع شد و تا به امروز دو ابر رایانه شیخ بهایی و سیمرغ ساخته شده است.
ابررایانه هایی را که در دههٔ ۱۹۶۰ ساخته و ارائه شدند سیمور کری از بنگاه کنترل اطلاعات ( CDC ) طراحی کرده بود و تا دههٔ ۱۹۹۰ هم بازار در دست این ابررایانه ها بود. زمانی که سیمور کری جدا شد و رفت تا شرکت خودش به نام تحقیقات سیمور را راه اندازی و اداره کند با طرح های جدیدش بازار ابررایانه ها را در دست گرفت و تا پنج سال ( ۱۹۸۵–۱۹۹۰ ) یکه تاز بازار ابر محاسبه بود. خود کری هرگز واژهٔ ابررایانه را استفاده نکرد و کمتر کسی به خاطر دارد که او تنها کلمهٔ رایانه را استفاده می کرد. در سال ۱۹۸۰ هم زمان با ظهور بازار رایانه های کوچک که یک دهه پیش به وجود آمده بودند شمار زیادی رقبای کوچک وارد بازار شدند. اما بسیاری از این ها در دههٔ ۱۹۹۰ با بروز مبارزات بازار ابررایانه حذف شدند. امروزه ابررایانه ها طراحی های سفارشی کم نظیری هستند که شرکت های صنعتی مثل آی بی ام و اچ پی تولید می کنند. همان شرکت هایی که بسیاری از شرکت های دههٔ ۱۹۹۰ را خریدند تا از تجربه شان استفاده کنند. البته بنگاه کری هنوز به صورت حرفه ای به ساخت ابررایانه ادامه می دهد. اصطلاح ابررایانه چندان پایدار و ثابت نیست. ممکن است ابررایانه امروز فردا تبدیل به یک رایانه معمولی شود. نخستین دستگاه های CDC پردازنده های نرده ای ( اسکالر ) خیلی سریع بودند؛ ده برابر سریع تر از سریع ترین ماشین های دیگر شرکت ها. در دههٔ ۱۹۷۰ اکثر ابررایانه ها به انجام محاسبات برداری پرداختند و بسیاری رقبا و تولیدکنندگان جدید پردازنده های خودشان را با قیمت پایین با همان روش کار به بازار ارائه کردند تا در بازار حاضر شوند. در ابتدا و میانهٔ دههٔ ۱۹۸۰ ماشین هایی با پردازنده های اندک برداری که به صورت موازی کار می کردند تبدیل به استاندارد شدند. هر ماشینی معمولاً چهارده تا شانزده پردازندهٔ برداری داشت. در اواخر دهٔ ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ دوباره توجه ها از پردازنده های برداری به سامانه های پردازندهٔ موازی معمول معطوف شد که هزاران ریزپردازنده معمولی داشتند و برخی از آن ها نمونه های آماده و برخی هم سفارش های مشتریان بودند ( در اصطلاح کاری، این را حملهٔ میکروهای کشنده می نامند ) . امروزه طرح های موازی بر اساس ریزپردازنده های آمادهٔ نوع سرور ساخته می شوند از جمله Power PC, Itanium, x۸۶–۶۴ و مدرن ترین ابررایانه ها بسته ( کلاستر ) های رایانه ای با تنظیمات دقیق هستند که پردازنده های کم حجم و رابط های داخلی سفارشی و بسته به مورد دارند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفساخت ابررایانه در ایران از سال ۱۳۸۹ شروع شد و تا به امروز دو ابر رایانه شیخ بهایی و سیمرغ ساخته شده است.
ابررایانه هایی را که در دههٔ ۱۹۶۰ ساخته و ارائه شدند سیمور کری از بنگاه کنترل اطلاعات ( CDC ) طراحی کرده بود و تا دههٔ ۱۹۹۰ هم بازار در دست این ابررایانه ها بود. زمانی که سیمور کری جدا شد و رفت تا شرکت خودش به نام تحقیقات سیمور را راه اندازی و اداره کند با طرح های جدیدش بازار ابررایانه ها را در دست گرفت و تا پنج سال ( ۱۹۸۵–۱۹۹۰ ) یکه تاز بازار ابر محاسبه بود. خود کری هرگز واژهٔ ابررایانه را استفاده نکرد و کمتر کسی به خاطر دارد که او تنها کلمهٔ رایانه را استفاده می کرد. در سال ۱۹۸۰ هم زمان با ظهور بازار رایانه های کوچک که یک دهه پیش به وجود آمده بودند شمار زیادی رقبای کوچک وارد بازار شدند. اما بسیاری از این ها در دههٔ ۱۹۹۰ با بروز مبارزات بازار ابررایانه حذف شدند. امروزه ابررایانه ها طراحی های سفارشی کم نظیری هستند که شرکت های صنعتی مثل آی بی ام و اچ پی تولید می کنند. همان شرکت هایی که بسیاری از شرکت های دههٔ ۱۹۹۰ را خریدند تا از تجربه شان استفاده کنند. البته بنگاه کری هنوز به صورت حرفه ای به ساخت ابررایانه ادامه می دهد. اصطلاح ابررایانه چندان پایدار و ثابت نیست. ممکن است ابررایانه امروز فردا تبدیل به یک رایانه معمولی شود. نخستین دستگاه های CDC پردازنده های نرده ای ( اسکالر ) خیلی سریع بودند؛ ده برابر سریع تر از سریع ترین ماشین های دیگر شرکت ها. در دههٔ ۱۹۷۰ اکثر ابررایانه ها به انجام محاسبات برداری پرداختند و بسیاری رقبا و تولیدکنندگان جدید پردازنده های خودشان را با قیمت پایین با همان روش کار به بازار ارائه کردند تا در بازار حاضر شوند. در ابتدا و میانهٔ دههٔ ۱۹۸۰ ماشین هایی با پردازنده های اندک برداری که به صورت موازی کار می کردند تبدیل به استاندارد شدند. هر ماشینی معمولاً چهارده تا شانزده پردازندهٔ برداری داشت. در اواخر دهٔ ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ دوباره توجه ها از پردازنده های برداری به سامانه های پردازندهٔ موازی معمول معطوف شد که هزاران ریزپردازنده معمولی داشتند و برخی از آن ها نمونه های آماده و برخی هم سفارش های مشتریان بودند ( در اصطلاح کاری، این را حملهٔ میکروهای کشنده می نامند ) . امروزه طرح های موازی بر اساس ریزپردازنده های آمادهٔ نوع سرور ساخته می شوند از جمله Power PC, Itanium, x۸۶–۶۴ و مدرن ترین ابررایانه ها بسته ( کلاستر ) های رایانه ای با تنظیمات دقیق هستند که پردازنده های کم حجم و رابط های داخلی سفارشی و بسته به مورد دارند.
wiki: ابررایانه