[ویکی فقه] اِبْراهیمِ بْنِ سَیّارِ نَظام، ابواسحاق ابراهیم بن سیار بن هانی، معروف به نظام، از بزرگان معتزله و علمای کلام در قرن ۲ و ۳ق/۸ و ۹م که فِرقۀ نَظامیه از فِرَق معتزله به او منسوب است.
نَظام در مسائل طبیعی و الهی که در زمان او مطرح بود، آرا و نظریات خاصی داشت که بعضی از آنها، مانند نفی جوهر فرد یا جزء لایتجزّا و انکار سکون و اعتقاد به طَفره و کُمون و تداخل و جسمیت الوان و بویها و طعمها، به نام او مشهور شده است، اگرچه بعضی از اعتقادات منسوب به او مخصوصاً تقسیم جسم به اجزاء نامتناهی شاید از سوء تفسیر یا سوء فهم یا الزام ناشی شده است و باید در رساله یا کتاب مفصلی به دقت مورد بحث قرار گیرد.
زادگاه
زادگاه نظام و محیط رشد ذهنی و فکری و فرهنگی او بصره بوده است که در قرن ۲ و نیمۀ اول قرن ۳ق بزرگ ترین مرکز فرهنگی و علمی جهان اسلام آن روز بوده است و او با استاد خود ابوالهُذَیْل عَلاف و شاگردش جاحظ بارزترین نمایندۀ مکتب بصره از جهت عقلی و ادبی به شمار رفته اند. نظام از «مَوالی» بود و اگر گفتۀ ابن خلکان در نسبت او که او را بَلخی دانسته،
ابن خلکان، وفیات، ج۴، ص۲۷۵.
ابن حَزم
علی بن احمد ابن حزم، الفصل فی الملل والاهواء و النحل، ج۵، ص۳۴، قاهره، ۱۳۴۷ق/۱۹۲۸م.
...
نَظام در مسائل طبیعی و الهی که در زمان او مطرح بود، آرا و نظریات خاصی داشت که بعضی از آنها، مانند نفی جوهر فرد یا جزء لایتجزّا و انکار سکون و اعتقاد به طَفره و کُمون و تداخل و جسمیت الوان و بویها و طعمها، به نام او مشهور شده است، اگرچه بعضی از اعتقادات منسوب به او مخصوصاً تقسیم جسم به اجزاء نامتناهی شاید از سوء تفسیر یا سوء فهم یا الزام ناشی شده است و باید در رساله یا کتاب مفصلی به دقت مورد بحث قرار گیرد.
زادگاه
زادگاه نظام و محیط رشد ذهنی و فکری و فرهنگی او بصره بوده است که در قرن ۲ و نیمۀ اول قرن ۳ق بزرگ ترین مرکز فرهنگی و علمی جهان اسلام آن روز بوده است و او با استاد خود ابوالهُذَیْل عَلاف و شاگردش جاحظ بارزترین نمایندۀ مکتب بصره از جهت عقلی و ادبی به شمار رفته اند. نظام از «مَوالی» بود و اگر گفتۀ ابن خلکان در نسبت او که او را بَلخی دانسته،
ابن خلکان، وفیات، ج۴، ص۲۷۵.
ابن حَزم
علی بن احمد ابن حزم، الفصل فی الملل والاهواء و النحل، ج۵، ص۳۴، قاهره، ۱۳۴۷ق/۱۹۲۸م.
...
wikifeqh: ابراهیم_نظام_معتزلی