اب سخت

آب سخت. آب سخت ( به انگلیسی: Hard water ) آبی است که دارای نمک های معدنی همچون ترکیب های بی کربنات، یون های کلسیم، منیزیم و دیگرهاست. [ ۱]
سختی آب بر دو گونه است: دائمی و موقت. [ ۲]
سختی به طور عمده بر پایه دو فلز منیزیم و کلسیم سنجیده می شود. به طور کلی عوامل سختی کاتیون ها می باشند. یون هایی مانند آلومینیم، آهن، منگنز و روی در سختی آب شرکت می کنند ولی کلسیم و منیزیم به مقدار زیاد هستند و کاتیون های دیگر یا نیستند یا به مقدار بسیار کم هستند. سختی کل ( TH ) مجموع مقدار کلسیم ( Ca ) و منیزیم ( Mg ) است. سختی دائم یا سختی ناکربناتی ( Noncarbonated Hardness ) شامل سختی بی نمک های بی کربناتی ( مانند کلرید، سولفات و غیره ) می باشد. سختی موقت یا سختی کربناتی ( carbonated Hardness ) شامل بی کربنات کلسیم و منیزیم است و از تفاوت سختی کل ( TH ) و سختی دائم به دست می آید. [ ۳]
میزان شدت سختی آب، به بستر جریان آب در سطح و زیر زمین بستگی دارد. آب های نواحی آهکی سختی زیادتری تا آب های نواحی گرانیتی یا شنی دارند. سختی آب در طول زمان نیز تغییرپذیر است. معمولاً سختی آب ها در فصل باران، کم و در فصل خشکی، زیاد می شود؛ و بعضی مواقع هم در فصول پر باران و مرطوب مثل غارها ایجاد شود. [ ۱]
آب سخت موجب از دست دادن طعم و مزه نوشیدنی ها می شود. دیر پخته شدن و سفتی حبوبات با آب سخت از دیگر عوارض آن است. به علاوه، آب سخت به جداره دیگهای بخار آسیب زده، باعث خوردگی و ایجاد قشر آهکی بر روی جداره دیگ ها و تأسیسات مرتبط می شود. خوب کف نکردن صابون از دیگر اثرات سختی آب است که موجب افزایش مصرف صابون نیز می شود. [ ۴]
افزایش هزینه های تعمیر و نگهداری سیستم لوله کشی خانه، باقی ماندن لایه هایی از صابون بر روی پوست پس از استحمام، با وجود سختی بیش از اندازه آب، بروز مشکلات گوارشی و به وجود آمدن سنگ کلیه از دیگر مضرات آب سخت است.
آب سخت می تواند به تنهایی عامل اصلی ریزش مو و ایجاد انواع بیماری های پوستی در افراد باشد. [ ۵]
در تجارت مواد شیمیایی گوناگونی برای رفع سختی آب به فروش می رسد که دارای سدیم کربنات هستند. این مواد سختی آب را قبل از ورود به دیگ ها می گیرند یا در دیگ بر اثر افزودن این مواد آهک و گچ را رسوب می دهند و دیگر این رسوب محکم به جدار دیگ نمی چسبد و به اصطلاح آن را نرم می کنند. به طوری که می توان آن را به آسانی پاک نمود. [ ۲] روش متداول برای حذف سختی آب ( یون های کلسیم و منیزیم ) استفاده از سختی گیرهای رزینی می باشد. [ ۶]

آب سخت. آبِ سَخْت (hard water)
آبی که صابون در آن به راحتی کف نمی کند و در کتری ها رسوب یا «جرم» ایجاد می کند. این جرم به سبب حضور نمکهای خاصی از کلسیمو منیزیوماست. سختی موقتناشی از وجود کربنات_هیدروژن(بی کربنات)های محلولاست که براثر جوشیدن آب به کربنات های نامحلولتبدیل می شوند و به شکل جرم رسوب می کنند. سختی دایمناشی از سولفاتو سیلیکاتهایی است که جوشیدن بر آن ها تأثیر ندارد. روش های صاف کردن آب عبارت اند از تقطیر، تبادل یون، که عملکرد آب نرم کن هابر آن مبتنی است، افزودن کربنات_سدیمیا مقدار زیادی صابون، و جوشاندن که برای برطرف کردن سختی موقت کارا و مؤثراست.