مرکب القوی

پیشنهاد کاربران

در کتاب المرغوب، فصل ششم، در بیان استخراج طبایع متناولات بر طریق قیاس در بخش رایحه توضیح می دهند که: 💢 استخراج طبایع متناولات بر طریق قیاس
🔹👈 اگر اشیایی دارای رایحه و بو است، غالبا به سبب جوهر گرم آنهاست. خصوصا که به جانب حلاوت و شیرینی باشد.
...
[مشاهده متن کامل]

🔹👈اما آنچه از او احساس حموضت و لزوجت کرده شود، سرد است.
🔹👈عطریات جمله گرم هستند. مگر آنکه نفس را از او تسکینی حاصل آید، چون کافور و نیلوفر
🔹👈 بالجمله وجود بو، دلیل بر لطافت مزاج است. و عدم آن بر کثافت
🔹👈گاها بوی بعضی گل ها مثل گل سرخ، مخالف طعم خود است. مثلا بوی او دلیل بر حرارت دارد و طعم او مرکب است از مرارت، که آن نیز دلیل بر حرارت است. و از عفوصت که دلیل برودت است، و از جزو مائی که آن را طعم نیست و آن نیز دلیل بر برودت است، و اگر چه مثل چنین چیژها را مرکب القوی گویند، و لیکن غالب بر ایشان برودت است، و از آن است که استدلال از بوی، محل وثوق نباشد.

خلاصه الحکمه: مرکب القوی دوایی است که جوهر آن از چند چیز مرکب باشد، که هر یک بر سر خود مزاجی خاص باشد، مباین مزاج دیگری، و بعد ترکیب و صیرورت شیء واحد، و تلبس به لباس صورت وحدانی، امتزاجی تام نیافته باشند
...
[مشاهده متن کامل]
آن اجزاءبا هم که بعد ورود در بدن و تأثیر و تأثر از آن از هم جدا و متمایز نتوانند گشت، و تأثیر واحد نمود. بلکه اجزاب آن بعد ورود در بدن از هم جدا گشته، هر یک تأثیری و احداث کیفیتی خاص نمایند، و منشأ آثار متخالفهٔ متضاده گردند، بعضی به زودی و بعضی به دیری به حسب ترکیب و امتزاج و لطافت و کثافت هوا و اجزاء خود. . . مانند حجرالتیس و جدوار و چوپ چینی و ورد احمر و ماء ورد که گلاب نامند، و اکثر ادویه فادزهریه و کل ادویه باهیه نیژ، مانند شقاقل، بهمینن، بوزیدان و جوزبوا و زراوند طویل و مدجرج و زنجبیل و زرنباد و مانند اینها. و در چنین دوای نباتی، رطوبت فصلیه البته غالب بر رطوبت اصلیهٔ آن می باشد، و لهذا آن را به زودی کرم می خورد و تباه می گردد.

نوعی دیگر از داروها بنا به نوع استفاده از آنها، دارای کیفیات و افعال گوناگون می گردند که اینها نیز مرکب القوی هستند. مثلاً شعیر ( جو ) و ماء الشعیر طبی حاصل از آن دارای طبیعتی سرد و مرطوب است ولی اگر جو
...
[مشاهده متن کامل]
را بکوییم و بر روی اورام و دُمل ها بگذاریم حرارت می بخشد و باعث می شود اورام و دمُل ها زودتر نضج پیدا کند. گل سرخ و گلاب نیز اینگونه اند بطوریکه مصرف خوراکی آنها باعث تبرید درون و استعمال خارجی آنها بعلت خاصیت مسخنی ( گرمابخشی ) که دارد باعث تحلیل اورام و دردهای مفصلی ناشی از ضربات و. . . می شود.

معنی واقعی مرکب القوا این است که با توجه به ترکیب به کار رفته میتواند عملکرد متفاوت از خود به جا بگذارد به عنوان مثال وقتی حرف از شعیر ( جو ) میشود خواص گرمی دارد ولی وقتی تبدیل به ماءالشعیر میشود خواص سردی پیدا میکند
روش مصرف پورد مرکب القوا
در طب سنتی مرکب القوی یعنی متعادل کننده مزاج