لیوان
/livAn/
مترادف لیوان: پارچ، گیلاس، خیمه، ایوان
معنی انگلیسی:
لغت نامه دهخدا
لیوان. [ لی ] ( اِخ ) موضعی به انزان مازندران. ( سفرنامه رابینو بخش انگلیسی ص 66، 67 و 125 ).
لیوان. [ لی ] ( اِخ ) دهی از دهستان انزان بخش بندر گز شهرستان گرگان ، واقع در 9هزارگزی باختری بندر گز و 1500گزی شمال راه شوسه گرگان به مازندران. دشت ، معتدل ، مرطوب و مالاریائی. دارای 2220 تن سکنه. آب آن از چشمه بلبل و چشمه های دیگر و چاه. محصول آنجا برنج ، غلات ، پنبه ، کنجد و صیفی. شغل اهالی زراعت و صنایع دستی زنان بافتن پارچه های نخی و کرباس است. این آبادی از دو محل شرقی و غربی به فاصله ٔهزار گز تشکیل شده است. راه فرعی شوسه ، بیست دکان ویک دبستان دارد. بین این آبادی و هشتیکه خندقی بطول 8هزار گز از رشته ارتفاعات تا ساحل دریا دیده میشودو به جرکلباد مشهور است و میگویند آن حد سامان گرگان و مازندران است. ( از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 3 ).
فرهنگ فارسی
آبخوری، ظرف بلورم صوص آب خوردن
( اسم ) ۱- ایوان .۲- خیم. شاهی .
دهی از دهستان انزان بخش بندر گز شهرستان گرگان ٠ واقع در ۹ هزار گزی باختری بندر گز و هزار و پانصد گزی شمال راه شوس. گرگان بمازندران ٠ دشت معتدل مرطوب و مالاریائی ٠ فارسی زبان ٠ آب از چشمه بلبل و چشمه های دیگر و چاه ٠ محصول برنج و غلات و پنبه و کنجد و صیفی شغل اهالی زراعت ٠ صنایع دست زنان بافتن پارچه های نخی و کرباس است ٠ این آبادی از دو محل شرقی و غربی بفاصل. یک هزار گز تشکیل شده است ٠
فرهنگ معین
[ معر. ] (اِ. ) ایوان خیمة شاهی .
فرهنگ عمید
دانشنامه عمومی
لیوان ظرفی است غالباً استوانه ای که بزرگتر از استکان یا فنجان است و برای نوشیدن مایعات به کار می رود. لیوان ممکن است شیشه ای، کاغذی، پلاستیکی ، چوبی یا از جنس دیگر باشد.
لیوان ها اشکال مختلف دارند و بیشتر به صورت چندین لیوان یک شکل با هم ( دست، سِت ) فروخته می شوند. لیوان آب معمولاً با لیوان چای تفاوت هایی دارد. شیارها و شکل های روی لیوان معمولاً برای لیز نخوردن از دست و گیرایی بهتر ایجاد می شوند. لیوان های مشروب خوری را گیلاس می نامند.
در لغتنامه دهخدا در مورد لیوان آمده است: از کلمهٔ «لوان گودوش» یعنی گاودوش لوان ( لوان اسم دهکده ای از آذربایجان که در آنجا سفال نیک پزند ) گرفته شده است. گیلاس. آب وند. آبخوری. کوزهٔ نازک. آبخوری که در لیوان آذربایجان سازند و امروز تعمیم یافته و بر مطلق ظرف آبخوری که از سفال یا چینی یا بلور یا فلز سازند گفته می شود.
از لیوان برای نوشیدن مایعات استفاده می شود.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفلیوان ها اشکال مختلف دارند و بیشتر به صورت چندین لیوان یک شکل با هم ( دست، سِت ) فروخته می شوند. لیوان آب معمولاً با لیوان چای تفاوت هایی دارد. شیارها و شکل های روی لیوان معمولاً برای لیز نخوردن از دست و گیرایی بهتر ایجاد می شوند. لیوان های مشروب خوری را گیلاس می نامند.
در لغتنامه دهخدا در مورد لیوان آمده است: از کلمهٔ «لوان گودوش» یعنی گاودوش لوان ( لوان اسم دهکده ای از آذربایجان که در آنجا سفال نیک پزند ) گرفته شده است. گیلاس. آب وند. آبخوری. کوزهٔ نازک. آبخوری که در لیوان آذربایجان سازند و امروز تعمیم یافته و بر مطلق ظرف آبخوری که از سفال یا چینی یا بلور یا فلز سازند گفته می شود.
از لیوان برای نوشیدن مایعات استفاده می شود.

wiki: لیوان
مترادف ها
پوزه، فنجان، ابخوری، دهان، لیوان، دهن کجی، عکس شخص محکوم
جام، شیشه، گیلاس، ابگینه، لیوان، استکان، شیشه الات، ایینه، شیشه دوربین، شیشه ذره بین، الت شیشه ای
قدح، خمره، لیوان، لوله بخاری، بشکه بزرگ، بقدر یک بشکه، ادم یا چیز بشکه مانند
لیوان، بازیگر شیرین کار، معلق زن
فارسی به عربی
پیشنهاد کاربران
طبق منابع ریشه شناسی و جغرافیایی، واژه �لیوان� از نام ده �لیقوان� در نزدیکی تبریز گرفته شده است. توضیح دقیق تر به این صورت است:
1. نام جغرافیایی: لیقوان دهی در دهستان سهندآباد، بخش بستان آباد، شهرستان تبریز است که خاک قرمز مخصوص کوزه گری دارد و در گذشته به خاطر تولید کوزه و ظروف سفالی شهرت داشته است.
... [مشاهده متن کامل]
2. فرایند نام گذاری: در فارسی و بسیاری از زبان ها، نام ابزار یا محصول اغلب از نام محل تولید گرفته می شود. بنابراین �لیوان� که امروزه به ظرف استوانه ای برای نوشیدنی گفته می شود، به خاطر تولید در لیقوان، به این نام معروف شده است.
3. ریشه شناسی �لیقوان�:
�لیق� یا �لق� در فارسی باستان و میانه به معنای �صاف، بی پوشش، خالی از گیاه� است.
ویژگی زمین لیقوان، یعنی خاک صاف، قرمز و مناسب کوزه گری، با این معنی تطابق دارد.
بنابراین �لیقوان� = �محل صاف و خالی ( از گیاه ) �.
4. منابع معتبر:
دهخدا، مدخل �لیوان�
فرهنگ جغرافیایی ایران، ج ۴
برهان قاطع، مدخل �لق / لغ�
فرهنگ ریشه شناسی زبان فارسی، محمدحسن دوست
✅ جمع بندی: واژه �لیوان� به صورت مستقیم از نام روستای لیقوان گرفته شده و به مرور به ظرفی که از خاک این منطقه ساخته می شد اطلاق گردید.
1. نام جغرافیایی: لیقوان دهی در دهستان سهندآباد، بخش بستان آباد، شهرستان تبریز است که خاک قرمز مخصوص کوزه گری دارد و در گذشته به خاطر تولید کوزه و ظروف سفالی شهرت داشته است.
... [مشاهده متن کامل]
2. فرایند نام گذاری: در فارسی و بسیاری از زبان ها، نام ابزار یا محصول اغلب از نام محل تولید گرفته می شود. بنابراین �لیوان� که امروزه به ظرف استوانه ای برای نوشیدنی گفته می شود، به خاطر تولید در لیقوان، به این نام معروف شده است.
3. ریشه شناسی �لیقوان�:
�لیق� یا �لق� در فارسی باستان و میانه به معنای �صاف، بی پوشش، خالی از گیاه� است.
ویژگی زمین لیقوان، یعنی خاک صاف، قرمز و مناسب کوزه گری، با این معنی تطابق دارد.
بنابراین �لیقوان� = �محل صاف و خالی ( از گیاه ) �.
4. منابع معتبر:
دهخدا، مدخل �لیوان�
فرهنگ جغرافیایی ایران، ج ۴
برهان قاطع، مدخل �لق / لغ�
فرهنگ ریشه شناسی زبان فارسی، محمدحسن دوست
✅ جمع بندی: واژه �لیوان� به صورت مستقیم از نام روستای لیقوان گرفته شده و به مرور به ظرفی که از خاک این منطقه ساخته می شد اطلاق گردید.
منبع. عکس فرهنگ ریشه شناختی زبان فارسی دکتر محمد حسن دوست
زبان های ترکی�در چند مرحله بر�زبان فارسی�تأثیر گذاشته است. نخستین تأثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان تُرک در ارتش�سامانیان�روی داد. پس از آن، در زمان فرمان روایی�غزنویان، �سلجوقیان�و پس از�حملهٔ مغول، تعداد بیشتری�وام واژهٔ�ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه یابی واژه های ترکی به زبان فارسی در زمان فرمانروایی�صفویان، که ترکمانان�قزلباش�در تأسیس آن نقش اساسی داشتند، و�قاجاریان�بر ایران بود.
... [مشاهده متن کامل]
• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹




زبان های ترکی�در چند مرحله بر�زبان فارسی�تأثیر گذاشته است. نخستین تأثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان تُرک در ارتش�سامانیان�روی داد. پس از آن، در زمان فرمان روایی�غزنویان، �سلجوقیان�و پس از�حملهٔ مغول، تعداد بیشتری�وام واژهٔ�ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه یابی واژه های ترکی به زبان فارسی در زمان فرمانروایی�صفویان، که ترکمانان�قزلباش�در تأسیس آن نقش اساسی داشتند، و�قاجاریان�بر ایران بود.
... [مشاهده متن کامل]
• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴
• تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴
• حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است )
• فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵
• غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶
• فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹




لری بختیاری
پَیگال:لیوان
پَیگال:لیوان
لیوان واژه ای ایرانی و در اصل لو وان ( لب وان ) بوده که از دو واژه لی یا لو یا لب وان به معنی ظرف آبی که با لب برخورد دارد و نوشیده می شود درست شده
کلمه لیوان از زبان گرجی ( کارتولی ) وارد فارسی شده است.
در زبان گرجی به نوشیدن آب میگن، دَلِوَ یا لِوَ و به ظرف آبخوری دقیقا لیوَنی گفته می شود که به صورت لیوان وارد فارسی شده. کلمات دیگری هم از زبان گرجی وارد زبان فارسی شده که جای بررسی و تحقیق دارد.
در زبان گرجی به نوشیدن آب میگن، دَلِوَ یا لِوَ و به ظرف آبخوری دقیقا لیوَنی گفته می شود که به صورت لیوان وارد فارسی شده. کلمات دیگری هم از زبان گرجی وارد زبان فارسی شده که جای بررسی و تحقیق دارد.
ریشه واژه لیوان :
واژه لیوان برگرفته از نام یک روستا در آذربایجان شرقی گرفت شد است که دهخدا در این رابطه می گوید :
واژه لیوان . [ لی ] ( اِ ) از واژه ی�لوان گودوش � یعنی گاودوش لوان ( لوان اسم دهکده ای از آذربایجان که در آنجا سفال نیک پزند ) گرفته شده است . گیلاس . آب وند. آبخوری . کوزه ٔ نازک . آبخوری که در لیوان آذربایجان سازند و امروز تعمیم یافته و بر مطلق ظرف آبخوری که از سفال یا چینی یا بلور یا فلز سازند اطلاق میگرد. نام این دهکده معروف به �وان� بوده که به مرور زمان و تغیر لهجه ها به �لوان� و بعدها به �لیقوان� تغیر یافته است. در قدیم روستا بود اما الان بخش از تبریز مرکز آذربایجان شرقی است.
... [مشاهده متن کامل]
منبع.
لغت نامه دهخدا
واژه لیوان برگرفته از نام یک روستا در آذربایجان شرقی گرفت شد است که دهخدا در این رابطه می گوید :
واژه لیوان . [ لی ] ( اِ ) از واژه ی�لوان گودوش � یعنی گاودوش لوان ( لوان اسم دهکده ای از آذربایجان که در آنجا سفال نیک پزند ) گرفته شده است . گیلاس . آب وند. آبخوری . کوزه ٔ نازک . آبخوری که در لیوان آذربایجان سازند و امروز تعمیم یافته و بر مطلق ظرف آبخوری که از سفال یا چینی یا بلور یا فلز سازند اطلاق میگرد. نام این دهکده معروف به �وان� بوده که به مرور زمان و تغیر لهجه ها به �لوان� و بعدها به �لیقوان� تغیر یافته است. در قدیم روستا بود اما الان بخش از تبریز مرکز آذربایجان شرقی است.
... [مشاهده متن کامل]
منبع.
لغت نامه دهخدا
�لیو� در زبان کردی به معنی �لب� است و پسوند �وان� به معنی �بکار بردن، مربوط شدن، جمع شدن� است و کلمه لیوان از اسم کردی آن گرفته شده مانند �ملوان� که در زبان کردی به معنی شناگر است
کردی و فارسی جدا نیستند. هردو یک ریشه دارند و زبانی ایرانیک هستند. لیو و لب از یک ریشه اند. فرای، فره و مله با همین چم ها در زبان های پارسی از جمله پهلوی ساسانی بکار میرفته اند.
لیوان یه کلمه کُردی هستش.
در زبان کردی هرموقه بخوان ربط یک کلمه به آن را بگویند ، در انتهای آن کلمه ( وان ) اضافه میکنند.
لیو وان:لیوان
لیو:به منی لب هستش
وان:یعنی ربط آن
لیوان:یعنی چیزی که با لب ها سرکار دارد.
... [مشاهده متن کامل]
مثال دیگر:
فراوان: فره، فرا وان
فرا، فره:زیاد
فراوان:چیزی که به زیاد بودن ربط داره
ملوان: مله، مل وان
مله، مل:یعنی شنا کردن
ملوان:چیزی که به شنا کردن ربط دارد
در زبان کردی هرموقه بخوان ربط یک کلمه به آن را بگویند ، در انتهای آن کلمه ( وان ) اضافه میکنند.
لیو وان:لیوان
لیو:به منی لب هستش
وان:یعنی ربط آن
لیوان:یعنی چیزی که با لب ها سرکار دارد.
... [مشاهده متن کامل]
مثال دیگر:
فراوان: فره، فرا وان
فرا، فره:زیاد
فراوان:چیزی که به زیاد بودن ربط داره
ملوان: مله، مل وان
مله، مل:یعنی شنا کردن
ملوان:چیزی که به شنا کردن ربط دارد
لیوان دم دستی ( ظروف آشپزخانه )
لیوان مهمان ( ظروف آشپزخانه )
لیوان مهمان ( ظروف آشپزخانه )
در گویش مردم شهرستان زرند آبخوری
راگ
جامک
آبخوری
مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ١٤)