لسان الحمل

معنی لسان الحمل در لغت نامه دهخدا

لسان الحمل. [ ل ِ نُل ْ ح َ م َ ] (ع اِ مرکب ) زبان بره. آذان الجدی. (بحرالجواهر). نباتی است دوائی ، ای سری قوم . (مهذب الاسماء). نباتی است قابض و مجفف. بارتنگ. بارهنگ. گیاهی است برگش مشابه به زبان بره. تخمش را به فارسی بارتنگ گویند. برای دفع اسهال نافع است. (غیاث ). بردوسلام. خرقوله. (بحر الجواهر). ذنب الفارة :
ریزش سوهان اوست داروی اطلاق از آنک
هست لسان الحمل صورت سوهان او.

خاقانی.

صاحب اختیارات بدیعی گوید: نباتی است مانند زبان بره به شیرازی آن را ورق بارتنگ خوانند وآن دو نوع بود بزرگ و کوچک و ورق نوع کبیر بزرگتر بود و جوهر وی مرکب بود از مائیة و ارضیة. بمائیة مبرد بود و با رضیه قابض و سودمندتر آن بزرگ تر بود که تازه بود طبیعت آن سرد و خشک است در دوم ورق وی قابض و رادع بود، منع سیلان خون بکند و خشکی وی نه لذاع بود اصل وی چون از گردن صاحب خنازیر بیاویزند نافع بودو وی ورمهای گرم و شری و خنازیر و آتش فارسی و دأالفیل و صرع و نملة و سوختگی آتش را نافع بود و آب ورق وی قلاع را مفید بود و شیافات چشم را چون بوی بگدازند سودمند بود گویند که تب غب را نافع بود و آب ورق وی چون بیاشامند از اصل وی سه عدد در چهل و پنج درم شراب ممزوج کرده و گویند در تب ربع چهار عدد. اصل وی بر گزیدگی سگ دیوانه نهادن نافع بود و گویند مضر بود به سپرز و مصلح آن مصطکی و سلیخه بود و بدل آن ورق حماض بستانی بود. حکیم مؤمن در تحفه گوید: به فارسی بارتنگ و به ترکی «باغ یرپاغی » نامند و از جنس مرماخور است و صغیر و کبیر میباشد صغیر او را برگ کوچک و باریک و ملاست بیشتر و ساقش پراکنده و مایل به طرف زمین و گلش در طرف ساق و زرد و تخمش سیاه و کوچک و ساق قسم کبیر او به دستور (؟) پراکنده و مایل بسرخی وقریب به ذرعی میشود و تخمش ریزه تر از تخم صغیر و گلش مانند او و بیخ هر دو سست و با زغبت و نهایت سطبری آن تا بقدر انگشتی و منافع کبیر زیاده بر صغیر و ازمطلق آن مراد صغیر است. در دوم سرد و خشک و برگ و تخم او الطف و جالی و رادع و قابض و مقوی جگر و مفتح و حابس نزف الدم جمیع اعضاء و پخته ٔ برگ و بیخ او با نمک و سرکه و عدس رافع اسهال دموی و عصاره ٔ او مسکن تشنگی و جهت فساد هضم و دق و سل و نفث الدم و سده ٔ سپرز و جگر و ضعف آن و سدر و صرع و تبهای حاره و ربو و جوشش دهان و لثه و قر ...

لسان الحیة را بخوانید.

معنی لسان الحمل به فارسی

لسان الحمل

زبان بره . آذان الجدی

لسان الحیه را بخوانید.

معنی لسان الحمل در فرهنگ فارسی عمید

لسان الحمل

= بارهنگ

لسان الحمل را به اشتراک بگذارید

پیشنهاد کاربران

محمد کوشکی

برك اسبغول [اسفرزه] بخارى اعنی لسان الحمل و آب باران بخورذ. هدایت المتعلمین ص 337

مهدی خانی فراشبندی

◄لسان الحمل
به فتح حا ي مهمله و میم و لام لغت عربی است و دیسقوریدوس آن را کثیرة الاضلاع و ذوسبعۀ الاضلاع نامیده و به فارسی بارتنگ و به ترکی باغ پرباغ و لسان الحمل کبیر را به فرنگی بیشاك میسور و صغیر را بیشاك مینور نامند .
ماهیت آن : از جنس مرماحوز است و دو صنف می باشد : کبیر و صغیر . کبیر را برگ شبیه به زبان گوسفند و سبز طولانی و اندك عریض و ساق آن به قدر ذرعی و پراکنده و مایل به طرف زمین و سرخ رنگ املس و از وسط نبات آن ساقهاي باریک بلند رسته بر سر آن و گل آن زرد رنگ و تخم آن مدور ریزه سیاه رنگ مایل به بنفشی و بیخ آن سست و مزغب و تا به سطبري انگشتی و صغیر را نیز به دستور الا آنکه برگ این از آن کوچکتر و سرخی ساق کمتر و تخم آن بزرگتر و کبیر اقوي از صغیر و در منافع نیز از آن زیاده و از مطلق آن مراد صغیر است.
طبیعت آن : در دویم سرد و خشک و تخم و بیخ آن را یبوست زیاده از برگ و برودت کمتر و برودت به سرحد تخدیر و یبوست آن به حد لذع نرسیده .
افعال و خواص آن : مرکب از جوهر یما ی و ارضی و از جوهر
یما ی تبرید مینماید و از جوهر ارضی قبض و آب برگ آن لطیف .
*اعضاءالر سأ * آشامیدن آن حابس نفث الدم و نزف الدم همه اعضاي باطنی و رعاف و صرع و سعوط و ضماد آن بر پیش سر و سینه نیز و قطور آن در گوش جهت تسکین وجع آن که از حرارت باشد و مکرر مضمضه نمودن با آب طبیخ بیخ آن و یا مضغ آن و با آب برگ آن جهت درد دندان و قلاع و امراض دهان و بثور عدسیه آن و تقویت لثه مسترخیه و دامیه و با آب برّي آن جهت رفع قلاع دهان و قطور و طلاي آب برگ آن جهت رمد حار مفید و ساییده م ش ی ود شیافات چشم در آب آن و داخل ادویه عین کرده میشود. *اعضاءالنفس * تخم آن حابس
نزف الدم و آشامیدن عدس مطبوخ با برگ آن بدل سلق جهت ربو و آشامیدن عصاره آن جهت دق و سل و نفث الدم و قرحه ریه و ربو دموي و صرع * . اعضاءالغذاء و النفض * آشامیدن عصاره آن مقوي کبد حار و طحال و گرده و مفتح سده آن و مسکن تشنگی و رفع فساد هضم و قی الدم اعضاء باطنی و حرقه البول و سیلان خون بواسیر و حیض و بیخ و برگ و تخم آن مفتح سده کبد و گرده و مثانه و در ادویه مفتحه آنها داخل کرده میشود و جهت قروح امعا و آشامیدن عدس مطبوخ با برگ آن به جاي برگ چغندر جهت استسقاي حار و مطبوخ آن با نمک و
سرکه و عدس جهت اسهال دموي و آشامیدن آب برگ آن با طلاجهت درد گرده و مثانه و آشامیدن و یا احتقان به تخم و یا عصاره آن جهت قرحه امعا و حبس خون بواسیر و حمول آن جهت درد رحم حادث از احتقان آن * . الحمی * گفته اند آشامیدن سه عدد بیخ آن جهت حمی مثلثه و چهار عدد بیخ آن جهت حمی عبر و همچنین با چهار اوقیه و نیم شراب ممزوج کرده و آشامیدن عصاره آن نیز جهت حمیات حاده نافع
* . السموم * ضماد آن با نمک جهت سمیت سگ دیوانه گزیده * . الجروح و القروح و حرق النار * ضماد آن و به دستور ذرور آن جهت تنقیه چرك و تجفیف و اندمال قروح خبیثه و مزمنه و جراحات عمیقه و سوختگی آتش و نار فارسی و قروح ساعیه آو کله و با طین قیمولیا و اسفیداج جهت جمره به جیم و داءالفیل و منع تزاید و
موجب ضمور آن * . الاورام و البثور * محلل اورام حاره و نمله و شري و حمره به حاي مهمله که باد سرخ باشد و ورم پس گوش و
خنازیر و تعلیق بیخ آن بر گردن نیز جهت خنازیر مؤثر .
المضار : گویند مضر ،ریه مصلح آن عسل و عصاره آن مضر
طحال و مصلح آن مصطکی .
مقدار شربت آن :از آ ب برگ آن از ده مثقال تا نیم رطل .
بدل آن : حماض بستانی و تخم آن در افعال مانند عصاره برگ آن و داده آن قابض و مغري امعا و رافع زحیر و ب ه روغن بادام و یا روغن گل چرب کرده و یا در آب جوش نموده آن نیز رافع مغص و حابس نزف الدم اسافل بدن .
مقدار شربت آن : تا سه درم و عرق برگ بارتنگ که مانند گلاب به قرع و انبیق مقطر نموده باشند در تقویت قوت ماسکه بیعدیل و در همه افعال از عصاره برگ آن ضعیفتر است