غلبه

چیره شدن، چیرگی یافتن، چیرگی، پیروزی
۱ - ( مصدر ) چیره شدن کسی بر کسی پیروز گشتن ۲ - ( اسم ) چیرگی پیروزی ۳ - استیلائ تسلط ۴ - کثرت فراوانی بسیاری ۵ - کثرت استعمال شیوع ۶ - ( اسم ) گروه بسیار جمعیت ازدحام ۷ - بانگ فریاد . یا غلبه دم . جمع شدن خون در وریدها و شریان های یک عضو هجوم خون در یک عضو احتقان . یا غلبه روییدن . پر پشت روییدن . یا غلبه خون ( دم ) فشار خون اشتداد دم .

( مصدر ) ۱ - بسیار بودن بیش بودن ۲ - چیره بودن پیروز بودن .

( مصدر ) بسیار شدن فراوان بودن .

انبوه کاشتن ( نهال و گیاه را ) : و چون غلبه بنشانند ( درخت سنجد را ) چهار پایان و گوسفندان ( را ) در حوالی نتوان رفتن که خراب کنند .

( مصدر ) چیره شدن برکسی فایق آمدن .

( اسم ) گیر جامه به میخ و مانند آو و پاره شدن آن .

( مصدر ) گیر کردن جامه به میخ یا چیز نوک تیز دیگری و پاره شدن آن چون مثلثی که دو ضلع آن از اصل جدا شده و یک ضلع بجامه پیوسته باشد .

(غَ لَ بِ) [ ع . غلبة ] ۱ - (مص ل .) پیروز گشتن ، چیره شدن . ۲ - (اِمص .) چیرگی ، پیروزی . ۳ - تسلط ، استیلا. ۴ - کثرت ، فراوانی . ۵ - (اِ.) گروه بسیار، جمعیت ، ازدحام . ۶ - بانگ ، فریاد.

(غُ لْ بِ کَ) (اِ.) (عا.) از بیخ کنده شدن .

۱. چیره شدن، چیرگی یافتن.
۲. چیرگی، پیروزی.
۳. (اسم) [قدیمی، مجاز] ازدحام جمعیت.
۴. (اسم) [قدیمی، مجاز] فریاد.
* غلبه داشتن: (مصدر لازم)
۱. چیره و پیروز بودن.
۲. [مجاز] بیشتر بودن.
* غلبه کردن: (مصدر لازم)
۱. چیره و پیروز شدن.
۲. [قدیمی، مجاز] فریاد کردن.
عقعق، عکه، کلاغ پیسه: زاغ سیه بودم یک چند نون / باز چو غلبه شدستم دو رنگ (منجیک: شاعران بی دیوان: ۲۳۶).

= غلبکن

غلبه و کثرت، فراوانی مصادیق معنای لفظ ؛ از اسباب تقدیم لفظ را می گویند.
یکی از اسباب تقدیم و تاخیر، «غلبه و کثرت» است. گاهی کثرت افراد، سبب تقدیم لفظی می شود که بر افراد خود دلالت می کند.
مثال
مانند:۱. تقدیم لفظ « کافر » بر « مؤمن » در (فمنکم کافر ومنکم مؤمن) ؛۲. تقدیم « ظالم » بر «مقتصد» (عدالت پیشگان) و بر پیشی گیرندگان به خیرات در (ثم اورثنا الکتاب الذین اصطفینا من عبادنا فمنهم ظالم لنفسه ومنهم مقتصد ومنهم سابق بالخیرات…)؛ «پس این کتاب را به گروهی از بندگان برگزیده خود به میراث دادیم. از میان آن ها گروهی بر خود ستم کردند و عده ای میانه رو بودند و گروهی به اذن خدا در نیکی ها پیشی گرفتند». دلیل تقدیم کلمه «ظالم» بر «مقتصد» و «سابق بالخیرات» در این آیه، کثرت افراد ظالم است.

از احکام مرتبط با غلبه در بابهای متعدد از قبیل صلات و جهاد سخن گفته اند.
اموالی که رزمندگان اسلام پس از پیروزی بر کفار از آنان به غنیمت می گیرند، در صورتی که جنگ به اذن امام علیه السّلام باشد، میان آنان تقسیم می شود؛ اما اگر جنگ بدون اذن امام علیه السّلام باشد، به قول مشهور از انفال به شمار رفته و از آنِ امام علیه السّلام است.زمینهای آبادی که سپاهیان اسلام با اذن امام علیه السّلام و غلبه بر کفّار از آنان به دست می آورند از آنِ همه مسلمانان است(زمین مفتوح عنوه).
اسیر گرفتن دشمن پیش از غلب
به اسیری گرفتن دشمن پیش از غلبه و پیروزی در جنگ جایز نیست. قرآن کریم بر این مطلب تصریح دارد.
غلبه ظن
مراد از غلبه ظن ، حصول ظن و چیرگی آن بر شک و وهم است. غلبه ظن در موارد متعدد، همچون قبله و رکعات نماز در فرض عدم امکان تحصیل علم، جایگزین آن شده است و قائم مقام علم به شمار می رود.
ظن غالب
...

غلبه (عرفان)
(در لغت به معنی چیرگی و زبردستی) حالتی است خاص که براثر مشاهده یا تخیّل امری بر ادراک صحیح انسان اثر می گذارد. در این حال، فردی که حالت غلبه برایش حاصل شده است ـ و در اصطلاح او را مغلوبٌ علیه خوانند ـ از ادراک صحیح خود و عالم پیرامونش، عاجز می شود و گاه به سخنان یا اعمالی روی می آورد که در حالت طبیعی هیچ گاه گرد آن سخنان و اعمال نمی گردد. صوفیان مشاهدۀ جلال یا جمالِ حضرت حق را دو عامل اصلی غلبه خوانده اند. یکی از توجیهاتی که برای شطحیات کفرآمیز شماری از صوفیان ارائه شده است چیرگی همین حالت غلبه بر اینان است. مشایخ متقدّم، برای آن که صحّت ادّعای سالک مبنی بر وجود این حالت در او را بیازمایند، او را به سوی آتش می راندند یا امر هول آور دیگری را در مسیر او قرار می دادند. چنانچه سالکی حقیقتاً در حالت غلبه قرار داشته باشد، بدون هیچ باک و ادراکی، خود را در آن امر وحشت آفرین قرار می داد. به نظر اینان چنین کسی را به خاطر سخنانی که در این حالت بر زبان می راند یا اعمالی که انجام می دهد، نمی توان سرزنش کرد.

چیره

بکس

غالب

هوای نفس

پیروزی

پیروزی ، غلبه ، برد ، فتح

شیوع ، تفوق ، پخش ، نفوذ ، رواج ، غلبه ، درجه شیوع

پیروزی ، چیرگی ، غلبه ، فتح ، فتح و ظفر ، نصرت ، ظفر ، فیروزی

پیروزی ، تسخیر ، غلبه

برتری ، تفوق ، غلبه ، رجحان

تفوق ، استیلاء ، تسلط ، چیرگی ، غلبه ، سلطه ، فرمانروایی ، تحکم ، سلطنت ، فرمانفرمای

تسخیر ، غلبه ، برد ، فتح و ظفر

سبقت ، نفوذ ، تسلط ، غلبه ، سلطه

غلبه ، قدرت کامل ، نفوذ بسیار ، تفوق بسیار

ضربة , غزو , نصر , هيمنة

أحرَزَ الإنْتصارَ

استحوذ علي

اِجْتازَ

غزو ، اِجتيازٌ

تغلب عليه

فوز