«غفلت» ضدّ توجه و
تفکر است. رذیله ای است بسیار پست که
انسان را به سقوط می کشاند؛ و به قول
قرآن شریف، انسان را تا سرحدّ
حیوان، بلکه پست تر تنزّل می دهد.
رذیله «غفلت» ضدّ توجه و تفکر است. از نظر
اخلاق، هر چه «توجه و تفکر» عالی و بالا باشد و موجب تعالیِ انسان می شود، «غفلت» رذیله ای است بسیار پست که انسان را به سقوط می کشاند؛ و به قول قرآن شریف، انسان را تا سرحدّ حیوان، بلکه پست تر تنزّل می دهد: «وَلَقَدْ ذَرَاْنا لِجَهَنَّمَ کَثیراً مِنَ الْجِنِّ وَ الْانْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لا یَفْقَهُونَ بِها وَ لَهُمْ اَعْیُنٌ لا یُبْصِرُونَ بِها وَلَهُمْ اذانٌ لا یَسْمَعُونَ بِها اوُلئِکَ کالاَنْعامِ بَلْ هُمْ اَضَلُّ اوُلئِکَ هُمُ الْغافِلُونَ؛ تحقیقاً (گروه) کثیری از
جنّ و
انس را (گویا) برای
جهنم آفریدیم؛ (زیرا) اینان قلب دارند، ولی حقایق را نمی فهمند؛ و چشم دارند، ولی نمی بینند. که سرانجام نافرمانی خدا چیست؛ و گوش دارند ولی نمی شنوند؛ (و خود را به کری می زنند) اینان همچون چهارپایان بلکه گمراه ترند؛ آنها غافلند. و غفلت شان از شنیدن و دیدن انسانی و تفکر محرومشان کرده است.»افرادی که غفلت بر دلشان حکم فرماست چشم دارند اما نمی بینند؛ گوش دارند اما نمی شنوند؛ دل دارند اما نمی فهمند؛ و این ها حیوانند، از
حیوان هم پست ترند؛ و اگر درباره ی غفلت جز این
آیه ی شریفه چیزی نداشتیم، بس بود تا بگوئیم که صفت غفلت، صفت مذمومی است.در آیه دیگر می فرماید: «غفلت دل را مهر می کند؛ چشم و گوش را مهر می کند.» افرادی که غفلت دارند دل ندارند؛ دلشان قفل شده است؛ دلی که بفهمد، گوشی که
حق را بشنود و چشمی که حق را ببیند ندارند، و بالاخره مُهرِ غفلت این ها را تا سرحدّ حیوانیت رسانده است.صفت غفلت بر عکس صفت توجه، انسان را به سقوط می کشاند. نمی گذارد
دنیا و
آخرت داشته باشد. این غفلت نظیر توجه و
تفکر، مراتب دارد. ما فعلاً کار به آن نداریم.
اقسام غفلت
بحث درباره غفلت است به اعتبار متعلق آن نه مراتب آن که عبارتند از:
← غفلت از دشمن
۱. ↑ اعراف/سوره۷، آیه۱۷۹.
...