شعر کهن پارسی یا شعر کلاسیک پارسی به صورت کنونی قدمتی بیش از ۱۱۰۰ سال دارد. این گونه شعر کاملاً موزون بوده و وزن آن برپایهٔ ساختاری است که
عروض (وزن شعر فارسی) نام دارد. ساختار اوزان عروضی برپایهٔ طول هجاهاست. هر
مصراع به قالب هایی تقسیم می شود که هجاها باید در آن قالب ها قرار گیرند. تفاوت شعر هجایی با شعر عروضی در وجود همین قالب هاست که شعر هجایی در قالبی قرار نگرفته و بر اساس هجاهای مصراع ساخته می شود.
بوستان:
شعرهای کلاسیک پارسی دارای ویژگی هایی هستند که با
شعرهای نو متفاوت اند. «شعر کلاسیک، گره خوردگی عاطفه و تخیل است که در زبانِ آهنگین شکل گرفته باشد.» شعرِ شاعران بزرگی مانند
فردوسی،
مولوی،
سعدی،
حافظ،
نظامی،
صائب و ... هر کدام با این که سبک مختلفی داشته اند، اما در مجموعه ای از ویژگی ها مشترک است.
نخستین نمونه های به دست آمده از شعر در ایران، پیشینه شان به روزگار
زرتشت پیامبر و سروده هایش در
گاهان می رسد. این سروده ها به گویش گاهانی از زبان
اوستایی است. همچنین از دوران پهلوانی (اشکانی) منظومه هایی مانند ایاتکار زریران (یادگار زریران) و
درخت آسوریک به زبان پهلوی
اشکانی در دست است. افزون بر این نمونه هایی از شعر (ترانه های خسروانی) به زبان
پهلوی ساسانی یافت شده است. (همچنین ببینید: اشعار پارسی بجا مانده از دورهٔ ساسانیان)
سروده ها و اشعار
مانوی به پارسی میانه (پهلوی ساسانی و اشکانی) نیز در نزد اهل فن اهمیتی به سزا دارد. لیکن اجماع علمای فن بر این است که وزنِ هیچ کدام از این اشعار عروضی (کمّی) نیست، بنابراین، این اشعار با شعر امروزیِ پارسی تفاوت بنیادین دارند.