زبان های مایایی خانواده زبان های به هم پیوسته مردم مایا است که در آمریکای میانه و شمال آمریکای مرکزی توسط حداقل ۶ میلیون از آن ها سخن گفته می شوند. این زبان ها که همگی بازمانده زبان مایایی باستان می باشند امروزه در کشورهای مکزیک، گواتمالا، بلیز و هندوراس رایج می باشند. ۲۱ گونه از این زبان ها در گواتمالا و ۸ گونه از آن ها در مناطقی از مکزیک به رسمیت شناخته شدند.
زبان های مایایی یکی از مستندشده ترین و پرمطالعه ترین زبان های قاره آمریکا هستند. [ ۲] زبان های مایایی نوین از زبان پیش مایایی ریشه می گیرند که حدود ۵۰۰۰ سال پیش رایج بوده است. این زبان ها بخشی از ناحیه همگرایی زبانی آمریکای میانه را می سازند.
در دوران پیشاکلمبی گاه نگاری آمریکای مرکزی، برخی زبان های مایایی به خط واژه نگاشت مایایی نوشته می شدند. استفاده از آن در دوران کلاسیک تمدن مایا ( ۲۵۰ تا ۹۰۰ م ) گسترده شد. بیش از ۵ هزار مجموعه نوشته شناخته شده به این خط در کتیبه ها و دفترنامه های مایا یافت می شوند.
وام واژه های بی شماری از زبان های اسپانیایی، انگلیسی و سایر زبان های بومی آمریکا وارد مایایی شده است. مایایی یک زبان پیوندی و ترتیب اجزای جمله در آن به صورت فعل - مفعول - نهاد است. [ ۳]
برآورد می شود بیش از ۶ میلیون نفر به زبان های مایایی صحبت می کنند. بیشتر آن ها در گواتمالا زندگی می کنند که بسته به تخمین ها ۴۰ تا ۶۰ درصد از جمعیت این کشور مایایی زبانند. در مکزیک، جمعیت مایایی زبانان در سال ۲۰۱۰ حدود ۲٫۵ میلیون نفر تخمین زده شد و در بلیز نیز حدود ۳۰٬۰۰۰ نفر گویشور مایایی یافت می شود. [ ۴]
زبان های کیچه و یوکاتانی، به ترتیب با داشتن ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ و ۸۰۰٬۰۰۰ گویشور، دو زبان پرگویشور مایایی هستند که اولی بیشتر در گواتمالا و دومی در مکزیک رایج است.
خط مایایی خط پیچیده ای بود که در دوران پیشاکلمبی برای نوشتن زبان های مایایی مورد استفاده قرار می گرفت. حکاکی هایی از خط مایایی در چندین مکان باستانی یافت شده است و می توان گفت امروزه این خط تقریباً به طور کامل رمزگشایی شده است. [ ۵]
در زمان استعمار، زبان های مایایی با خطی مشتق شده از الفبای لاتین نوشته می شدند. تدوین دستور خط آن ها بیشتر توسط مبلغان مذهبی صورت می گرفت. [ ۶] همه زبان های امروزی مایایی دارای دستور خط معیار نیستند، اما زبان های مایایی گواتمالا از سامانه نوشتاری واجی مبتنی بر لاتین استفاده می کنند که توسط آکادمی زبان های مایایی گواتمالا ( ALMG ) ساخته شده است. انجمن ملی زبان های بومی مکزیک ( INALI ) نیز در حال تهیه الفباهای زبان های بومی این کشور است. [ ۷]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفزبان های مایایی یکی از مستندشده ترین و پرمطالعه ترین زبان های قاره آمریکا هستند. [ ۲] زبان های مایایی نوین از زبان پیش مایایی ریشه می گیرند که حدود ۵۰۰۰ سال پیش رایج بوده است. این زبان ها بخشی از ناحیه همگرایی زبانی آمریکای میانه را می سازند.
در دوران پیشاکلمبی گاه نگاری آمریکای مرکزی، برخی زبان های مایایی به خط واژه نگاشت مایایی نوشته می شدند. استفاده از آن در دوران کلاسیک تمدن مایا ( ۲۵۰ تا ۹۰۰ م ) گسترده شد. بیش از ۵ هزار مجموعه نوشته شناخته شده به این خط در کتیبه ها و دفترنامه های مایا یافت می شوند.
وام واژه های بی شماری از زبان های اسپانیایی، انگلیسی و سایر زبان های بومی آمریکا وارد مایایی شده است. مایایی یک زبان پیوندی و ترتیب اجزای جمله در آن به صورت فعل - مفعول - نهاد است. [ ۳]
برآورد می شود بیش از ۶ میلیون نفر به زبان های مایایی صحبت می کنند. بیشتر آن ها در گواتمالا زندگی می کنند که بسته به تخمین ها ۴۰ تا ۶۰ درصد از جمعیت این کشور مایایی زبانند. در مکزیک، جمعیت مایایی زبانان در سال ۲۰۱۰ حدود ۲٫۵ میلیون نفر تخمین زده شد و در بلیز نیز حدود ۳۰٬۰۰۰ نفر گویشور مایایی یافت می شود. [ ۴]
زبان های کیچه و یوکاتانی، به ترتیب با داشتن ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ و ۸۰۰٬۰۰۰ گویشور، دو زبان پرگویشور مایایی هستند که اولی بیشتر در گواتمالا و دومی در مکزیک رایج است.
خط مایایی خط پیچیده ای بود که در دوران پیشاکلمبی برای نوشتن زبان های مایایی مورد استفاده قرار می گرفت. حکاکی هایی از خط مایایی در چندین مکان باستانی یافت شده است و می توان گفت امروزه این خط تقریباً به طور کامل رمزگشایی شده است. [ ۵]
در زمان استعمار، زبان های مایایی با خطی مشتق شده از الفبای لاتین نوشته می شدند. تدوین دستور خط آن ها بیشتر توسط مبلغان مذهبی صورت می گرفت. [ ۶] همه زبان های امروزی مایایی دارای دستور خط معیار نیستند، اما زبان های مایایی گواتمالا از سامانه نوشتاری واجی مبتنی بر لاتین استفاده می کنند که توسط آکادمی زبان های مایایی گواتمالا ( ALMG ) ساخته شده است. انجمن ملی زبان های بومی مکزیک ( INALI ) نیز در حال تهیه الفباهای زبان های بومی این کشور است. [ ۷]
wiki: زبان های مایایی