زبان رومانیایی

زبان رومانیایی ( به رومانیایی: limba română، تلفظ: لیمبا رُمنه ) یک زبان رومی است که میان ۲۴ تا ۲۸ میلیون گویشور دارد که در اصل از رومانی و مولداوی هستند. رومانیایی زبان رسمی رومانی، مولداوی و نیز استان خودگردان وویوودینا در صربستان است. در مولداوی این زبان مولداویایی خوانده می شود که همان زبان رسمی رومانی است که اختلاف های کوچکی در دستور هجایی دارد. رومانیایی همچنین زبان رسمی یا اداری برخی از انجمن ها مانند اتحادیه لاتین و اتحادیه اروپا است.
رومانیایی زبان ها همچنین از راه کوچ در دیگر کشورها نیز یافت می شوند به ویژه در ایتالیا، اسپانیا، پرتغال، آمریکا، فرانسه، کانادا و آلمان.
اگرچه آگاهی های درستی از شمار کوچندگان رومانیایی زبان دردست نیست. با این همه برخی منابع دست دوم گزارش از جمعیت بالای سه میلیون رومانیایی زبان کوچنده را در اروپا و آمریکای شمالی می دهد؛ هرچند سرشماری های انجام شده این آمار را درست نمی داند.
زبان دوم بسیاری از اقلیت های قومی در رومانی و مولداوی است. برپایه سرشماری ۱۹۷۹ در مولداوی نزدیک به چهار درصد از جمعیت رومانیایی را زبان دوم خود می دانستند.
رومانیایی در برخی از سرزمین هایی که انجمن هایی رومانیایی هستند - مانند صربستان، مجارستان، اوکراین و بلغارستان آموزش داده می شود. بنیاد فرهنگی رومانی ( ICR ) از ۱۹۹۲ برای آموزگاران زبان رومانیایی در این کشورها دوره های تابستانی فراهم می نماید. در برخی از این آموزشگاه ها کسانی نیز یافت می شوند که رومانیایی زبان مادریشان نیست و آنان در جایگاه زبان دوم به آموختن آن می پردازند. به جز اینها در ۳۸ کشور جهان رومانیایی در جایگاه یک زبان بیگانه آموزش داده می شود.
رومانیایی دارای هفت واکه است: /a/, /e/, /i/, /o/, /u/, /ə/ و /ɨ/. افزون بر آن دو واکه /ø/ و /y/ نیز در برخی واژه ها دیده می شوند. همچنین این زبان دارای چهار نیمواکه و بیست همخوان است.
• صداهای آمیزشی زیرین از این دستند: ai, au, ei, eu, ii, iu, oi, ou, ui, ăi, ău, îi, îu.
• صداهای آمیزشی زبرین از این دستند:ea, eo, ia, ie, io, iu, oa, ua, uă.
• در جایی که واکه اصلی میان دو نیم واکه جای گیرد:eai, eau, iai, iau, iei, ieu, ioi, iou, oai.
• در جایی دو نیم واکه پیش از واکه اصلی جای گیرند:eoa, ioa.
الفبای رومانیایی و نام هر واج در پی می آید: