خوجه های اثناعشری

شیعیان خوجه اثناعشری، اقلیت کوچک و در عین حال منسجمی از شیعیان که با وجود جمعیت ۱۲۵ هزار نفری، از نظم قابل ملاحظه ای برخوردارند. این اقلیت اصالتاً از ایالت گجرات و منطقه کچ هندوستان هستند که از آیین هندو به اسماعیلیه تغییر مذهب داده و در اوایل دهه ۱۸۷۰ م، شیعه اثناعشری شدند. خوجه های اثناعشری در پنج قاره جهان حضور دارند و در هر کشوری جماعات و تشکیلاتی مستقل دارند. فدراسیون جهانی جماعات شیعه خوجه اثناعشری مهمترین تشکیلات آنان است که جماعات و فدراسیون های منطقه ای زیر نظر آن فعالیت می کنند.
شیعیان خوجه مقیم افریقا و انگلستان، نسبت به دیگر خوجه ها فعالیت بیشتری دارند؛ سازمان بلال مسلم میشن، ویپاز و فدراسیون جماعات شیعیان خوجه اثناعشری افریقا، از مهمترین تشکیلات متعلق به شیعیان شرق آفریقا است.
دوجی جمال، ملا اصغر و حاجی ناجی از شخصیت های خوجه اثناعشری اند؛ ملا قادر حسین و سید اختر رضوی، خوجه اثناعشری نبوده اند اما به دلیل ارتباط و فعالیت با خوجه ها در شمار شخصیت های آنان ذکر می شوند.