خلیج فارس

/xalijefArs/

برابر پارسی: کنداب پارس، آبکند پارس

معنی خلیج فارس در لغت نامه دهخدا

خلیج فارس. [ خ َ ج ِ ] (اِخ ) نام پیشرفتگی دریایی است در خشکی که بین ایران و شبه جزیره ٔ عربستان واقع است. طول آن 800هزار گز و از شطالعرب بسوی جنوب شرقی تا شبه جزیره ٔ مسندم در عمان ممتد است و از طریق دریای عمان با اقیانوس هند ارتباط دارد و تنگه ٔ هرمز آن تا دریای عمان می باشد. ولی اغلب تنگه ٔ هرمز را جزء آن می آورند. این دریا از قدیم بین اعراب بحرالفارس نام داشته و در مآخذ اسلامی نیز بدین نام آمده است و در نوشته های غربی آن پرسیکوس سینوس . یا پرسیکوم ماره آمده. مساحت خلیج فارس متجاوز از 251226 کیلومتر مربع است و عرض آن در مدخل آن یعنی تنگه ٔ هرمز 80 هزارگزی و در رأس خلیج متجاوز از 220 هزار گز و منتهای عرض آن 320هزار گز می باشد. عرض آبهای ساحلی ایران طبق قانون مصوب تیر 1313 هَ. ش. و لایحه ٔ اصلاحی فروردین 1338 از خط مبدء آبهای بحر عمان 13 میل دریائی است. عمق آب آن بندرت از 90 متر تجاوز میکند برخلاف بحر احمر که عمق آن تا بیش از دوهزار متر میرسد.
منابع ثروت : سواحل خلیج فارس حاوی معادن سرشار نفت است. بعضی از جزایر آن خاصه هرمز و ابوموسی معدن خاک اخرای سرخ است که استخراج میشود. نمک به مقدار زیاد در آنجا وجود دارد و در سواحل ایرانی آن نزدیک لنگه گوگرد استخراج میگردد و سنگ گچ مرغوب نیز در همه ٔ قسمتهای آن هست.در سراسر جزایر و حواشی خلیج گیاه و رستنی بسیار کم است و در نزدیک بندرعباس و کنار رود سند و هفوف احساء اراضی وسیعی برای کشت و بزر وجود دارد. در سواحل عربی خلیج فارسی شتر برای حمل و نقل تربیت می کنند و مانند نقاط ایران حیوانات اهلی آنها اسب و الاغ و گوسفند و بز است. در خلیج فارس حدود دویست نوع ماهی است که مهمترین آنها شمشیرماهی است که بنام شیرماهی مشهور می باشد. در این خلیج ماهیهای دیگری از قبیل بعضی اقسام «رایا» و «موژیل » و «هیلارا» نیز یافت می شود.
کوسه ماهی در خلیج فارس فراوان است. کوسه دندان نیز در آنجا وجود دارد. دولت ایران در بندرعباس کارخانه ٔ ساردین سازی قبل از جنگ بین المللی دوم ایجاد کرد ولی بعد تعطیل شد. صید مروارید و صدف در خلیج فارس در سابق رونق بسیار داشت ولی پس از آمدن صدف و مروارید مصنوعی این صید از رونق افتاد.
آب و هوای خلیج فارس : نواحی خلیج فارس از نواحی بد آب و هوای ایران ...

خلیج مصر را بخوانید.

معنی خلیج فارس به فارسی

خلیج فارس

خلیجی است در جنوب فارس و بیش از ۲۵۱۲۲۶ کیلومتر مربع مساحت دارد. طول کلیه سواحل دریایی ایران در خلیج فارس و بحر عمان ۱۸٠٠ کیلومتر است و عرض آبهای ساحل ایران طبق قانون مصوب تیرماه ۱۳۱۳ ه. ش . و لایحه اصلاحی فروردین ماه ۱۳۳۸ از خط مبذا آبهای مزبور ۱۳ میل دریایی میباشد و خط مبدا با رعایت حقوق بین المللی تعین شده است . حدود : از شمال شرقی به کرانه های ایران از شرق ببحر عمان از جنوب و مغرب به شبه جزیره عربستان سعودی محدود است . طول آن مبدااز دهانه کارون ( در خرمشهر ) تا تنگه هرمز بالغ بر ۱۲٠٠کیلومتر است . این خلیج از نظر موقع خاص و ممتاز جغرافیایی خود همواره مورد توجه و محل رفت و آمد ملل مختلف جهان است . علاوه بر ذخایر ماهی در آبهای خلیج فارس و بحر عمان بزرگترین منابع نفتی جهان در آن موجود است .جزایر : آبادان خارک شیخ سعد شیخ شعیب هندورابی کیش ( قیس ) فرور سیری ابوموسی تنب بزرگ و کوچک قشم هنگام لارک هرمز . بنادر : آبادان خرمشهر بندر شاهپور معشور گناوه دیلم ریگ بوشهر و غیره .
نام پیشرفتگی دریایی است در خشکی که بین ایران و شبه جزیره عربستان است واقع است . طول آن ۸٠٠ هزار گز و از شط العرب بسوی جنوب شرقی تا شبه جزیره مسندم در عمان ممتد است و از طریق دریای عمان با اقیانوس هند ارتباط دارد و تنگه هرمز حد آن تا دریای عمان می باشد ولی اغلب تنگه هرمز را جزئ آن می آورند .

خلیج فنلاند را بخوانید.

خلیج فارس در دانشنامه اسلامی

جزیره خارک در یتیم خلیج فارس

جزیره خارک در یتیم خلیج فارس، اثر جلال آل احمد در موضوع جغرافیای شهرها به زبان فارسی می باشد، خارک از روزگار دیرین پایگاهی بوده است برای داد و ستد، میان آسیا و سرزمین های اطراف دریای مدیترانه و همچنین گذرگاه مردمان و جایگاه برخورد عقاید و مذاهب گوناگون به یکدیگر، گورهای ما قبل تاریخ، قبرهای مسیحی و زیارتگاه های اسلامی جزیره یادآور آن گذشته هاست.
مؤلف در بخشی از کتاب به تحولات و پیشرفت هایی که ناشی از اکتشافات و صادرات نفت و مواد نفتی اشاره دارد. وی در سفر کوتاه خود به جزیره آغاز این تحول را به چشم دیده است: (...خارک از دم جاروب بولدوزرهای بزرگ روفته می شد، از خانه ها و نخل هایش گرفته که مزاحم فرودگاه ها و باراندازها بودند تا بزهایش که دست و پا گیر شده بودند و حتی ساکنانش در چنان گرم بازار متخصصان و مهندسان و مقاطعه کاران هیچ کاره بودند، گیچ و گول مانده بودند. نخل ها را می انداختند و خانه ها را خراب می کردند و صاحبان آن را به پولی راضی می کردند تا به جای آن همه مهمانسرا بسازند یا خوابگاه یا زمین تنیس. و گرچه خبر خوشی نیست. ما خبر تازه این دفتر آن است که زمانه خارک که ما می شناسیم بسر آمد...).
بهمین جهت است که آل احمد ضرور دیده در دفتری آنچه را که هنوز به جای مانده یادداشت کند و کتابی فراهم آورد که (گزارش نسبتا دقیقی باشد از گذران امروز مردم آن جزیره و نگاهی بگذشته آن و نگاه دیگری به رسوم و آداب محلی و به افسانه ها و لهجه ها).
کتاب در یک جلد، بدون ساختار مشخصی، منتشر شده است و مؤلف در این کتاب سعی کرده که وضعیت مردمان ساکن در جزیره اعم از بومیان و کارگران را بروی کاغذ بیاورد.
کتاب حاوی فهرست مطالب و متن می باشد و متن کتاب، شامل فصولی از قرار ذیل است:

جزیره خارک درّ یتیم خلیج فارس

«جزیره خارک در یتیم خلیج فارس»، اثر جلال آل احمد در موضوع جغرافیای شهرها به زبان فارسی می باشد، خارک از روزگار دیرین پایگاهی بوده است برای داد و ستد، میان آسیا و سرزمین های اطراف دریای مدیترانه و همچنین ...

فهرست خلیج فارس

خلیج مورتون را بخوانید.

خلیج فارس در دانشنامه ویکی پدیا

خلیج فارس

مختصات: ۲۷° شمالی ۵۱° شرقی / ۲۷°شمالی ۵۱°شرقی / 27; 51
جزایری که در استان هرمزگان ایران قرار دارند:
خلیج فارس (شاخاب پارس یا دریای پارس)، نام آبراهی پراهمیت در آسیای غربی و منطقه خاورمیانه است که در امتداد دریای عمان و در میان ایران و شبه جزیره عربستان قرار دارد.
مساحت خلیج فارس ۲۳۷٬۴۷۳ کیلومتر مربع است، و پس از خلیج مکزیک و خلیج هادسون سومین خلیج بزرگ جهان به شمار می آید. خلیج فارس از شرق از طریق تنگه هرمز و دریای عمان به اقیانوس هند و دریای عرب راه دارد، و از غرب به دلتای رودخانه اروندرود، که حاصل پیوند دو رودخانهٔ دجله و فرات و پیوستن رود کارون به آن است، ختم می شود.
کشورهای ایران، عمان، عراق، عربستان سعودی، کویت، امارات متحده عربی، قطر و بحرین در کناره خلیج فارس هستند. در این میان سواحل شمالی خلیج فارس تماماً در جغرافیای سیاسی ایران قرار دارند. به سبب وجود منابع سرشار نفت و گاز در خلیج فارس و سواحل آن، این آبراهه در سطح بین المللی، منطقه ای مهم و راهبردی به شمار می آید.

خلیج فارس (ابهام زدایی)

خلیج فارس، آبراهی است در امتداد دریای عمان و در میان ایران و شبه جزیره عربستان
لیگ برتر خلیج فارس، نام بالاترین سطح مسابقات باشگاهی فوتبال ایران
دانشگاه خلیج فارس، دانشگاه دولتی وابسته به وزارت علوم در استان بوشهر در ایران
موشک خلیج فارس، نام یک موشک بالستیک ضد کشتی
روزنامه خلیج فارس، نام یکی از مطبوعات فارس در دوران قاجاریه
ترانه خلیج فارس، عنوان ترانه ای سیاسی در اعتراض به دست برد در نام تاریخی خلیج فارس
اتوبان خلیج فارس، آزادراهی است در ایران که از تهران آغاز می شود و تا قم ادامه دارد.
خلیج فارس همچنین ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد:

خلیج فارس (ترانه)

«خلیج فارس» یا «خلیج همیشگی فارس»، عنوان ترانه ای سیاسی و ملی گرا ...

فهرست خلیج فارس

خلیج فارس (روزنامه) را بخوانید.

چنانچه، معنی واژه بالا (برگرفته از دانشنامه ویکی پدیا)، نادرست یا مخالف قوانین جمهوری اسلامی ایران است، خواهشمند است گزارش دهید تا بررسی و حذف گردد => [گزارش]

خلیج فارس در دانشنامه آزاد پارسی

پهنابی بین کرانه های جنوبی ایران و شبه جزیرۀ عربستان (در میانعراق، کویت، بحرین، قطر، عربستان سعودی، و امارات متحدۀ عربی). طول این پهناب، که به خلیج فارس موسوم است، ۸۳۰ کیلومتر و بیشترین پهنای آن ۳۵۵ کیلومتر، در تنگۀ هرمز ۸۰ کیلومتر، و پهنای متوسط آن ۲۲۰ کیلومتر است. ژرفای خلیج فارس در آب های شمالی کم، و در نواحی مرکزی و جنوبی حدود ۹۰ متر است که در تنگۀ هرمز نزدیک رأس مُسَنْدَم به حدود ۲۰۰ متر می رسد. ژرف ترین نقطۀ خلیج فارس گودالی با ژرفای ۹۳ متر است که در ۱۵ کیلومتری جنوب جزیرۀ تنب بزرگ قرار دارد. طول کرانه های ایران، از دهانۀ اروندرود تا بندرعباس، ۱۲۶۰ کیلومتر است. مهم ترین رودهایی که از ایران به این پهناب وارد می شوند عبارت اند از کارون، جراحی، زهره، دالکی، مند و کُل. افزون بر آن، اروندرود (شط العرب)، که در خاک عراق جریان دارد، بزرگ ترین و پرآب ترین رودخانۀ حوضۀ خلیج فارس است. شهرها و بندرهای شمالی خلیج فارس عبارت اند از بندرعباس، بندرلنگه، کنگان، بندر بوشهر، بندر گناوه، بندر دیلم، بندر ماهشهر، بندر امام خمینی (شاپور) آبادان و خرمشهر در کرانه های ایران، و نیز بندر بصره در کشور عراق. کرانه های غربی خلیج فارس، که در دو طرف شبه جزیرۀ عربستان قرار دارند، عموماً پست و شنی است و شاخابه هایی، چون خور عبدالله، خلیج کویت، خلیج بحرین، شبه جزیرۀ قطر و نیز مجموعه ای از چندین جزیرۀ بزرگ و کوچک، در آن دیده می شود. در این پهناب جزایر متعددی قرار دارد که بزرگ ترین آن ها عبارت اند از قشم، هرمز، کیش، ابوموسی، لارک، لاوان، خارک، آبادان در یک طرف ایران و بوبیان، فیلکه، بحرین، بنی یاس، و ابوالابیض در طرف دیگر کشورهای ساحل جنوبی. آب وهوای خلیج فارس، به جز مدت کوتاهی در زمستان، در دیگر فصل های سال گرم و طاقت فرساست. باد غالب، که به باد شمال معروف است، عمدتاً از کوهستان های ایران به سوی جنوب جریان می یابد. در مقابلِ باد مزبور، باد جنوب است که بسیار گرم و زیان بار است. کم بارانی و خشکی و گرمای زیاد موجب شده است که این ناحیه فاقد پوشش گیاهی باشد و فقط در مناطق محدودی، به ویژه در کرانه های ایران و در کنار رودخانه ها، دارای پوشش گیاهی است. خرما محصول عمدۀ این ناحیه است. پرورش شتر، در سواحل غربی، و گوسفند، بز، و سایر احشام، در کرانه های شرقی، شغل متداول ساکنان آن است. خلیج ...

نقل قول های خلیج فارس

خلیج فارس دریایی مدیترانه ای در غرب آسیاست. از راه تنگه هرمز به پهنه ای از اقیانوس هند (دریای عمان) می پیوند که میان ایران و شبه جزیرهٔ عربستان جای می گیرد.
• «طفلی به نام شادی دیری ست گم شده ست//با چشم های روشن براق//با گیسویی بلند به بالای آرزو//هرکس از او نشانی دارد//ما را کند خبر//این هم نشان ما//یک سو خلیج فارس//سوی دگر خزر.» -> محمدرضا شفیعی کدکنی
• «در مکانی بودند که صدای موزون امواج خلیج فارس و بوی شور دریا، در هوایش موج می زد.» -> منوچهر آتشی
• «خلیج فارس نام پیشرفتگی دریایی است در خشکی که بین ایران و شبه جزیرهٔ عربستان واقع است. طول آن ۸۰۰هزار گز و از شطالعرب بسوی جنوب شرقی تا شبه جزیرهٔ مسندم در عمان ممتد است و از طریق دریای عمان با اقیانوس هند ارتباط دارد و تنگهٔ هرمز آن تا دریای عمان می باشد؛ ولی اغلب تنگهٔ هرمز را جزء آن می آورند. این دریا از قدیم بین اعراب بحرالفارس نام داشته و در مآخذ اسلامی نیز بدین نام آمده است و در نوشته های غربی آن پرسیکوس سینوس یا پرسیکوم ماره آمده.» -> لغت نامه دهخدا
• «خلیج فارس، دریای عمان و آبراه های آن، مانند دیگر آبراه های گوشه گوشه دنیا، از نظر حقوقی میان کشورهایی که در آن منطقه حضور دارند، یک مسئله مشترک است... این آبراه جهانی هم مانند دیگر آبراه های بین المللی، حقوق مشخصی داشته و در تملک هیچ کشوری نیست.» -> محمدحسین خسروپناه
• «تغییر نام خلیج فارس از تحریکات استکبار جهانی و آمریکا برای سلطه به کشورهای حاشیه خلیج فارس و خاورمیانه است.» -> محمدتقی رهبر
• «خلیج همیشه فارس؛ از قدیمی ترین ایام تاکنون همچنان فارس است می ماند. در همه نقشه های قدیمی از این خلیج به عنوان خلیج فارس یاد شده است.» -> محمدتقی رهبر
• «البته ما براساس مستندات معتقد هستیم که خلیخ فارس و جزایر سه گانه همیشه متعلق به ایران است.» -> محمدتقی رهبر
• «خلیج فارس نقش حیاتی و مهمی را برای کشور ایران و منطقه خاورمیانه دارد.» -> محمدتقی رهبر
• «عرب ها ترجیح می دهند خلیج فارس را خلیج عربی بنامند». -> چارلز بلگریو، نماینده سیاسی و کارگزار دولت انگلیس در منطقه خلیج فارس درسال ۱۹۶۶
• «کسانی که گوشه و کنار برخی حرف های بزرگ تر از دهانشان م ...

خلیج فارس در جدول کلمات

از کشورهایی که شورای همکاری خلیج فارس را تشکیل می دهند

بحرین

این جزیره از باارزش ترین و مهمترین پناهگاه های حیات وحش در خلیج فارس است

شتور

این جزیره پس از جزایر قشم و کیش بزرگ ترین جزیره ایران در آب های خلیج فارس می باشد

لاوان

این جزیره پس از جزایر قشم و کیش بزرگترین جزیره ایران در آبهای خلیج فارس است

لاوان

پهنه ای آبی که خلیج فارس را به دریای عرب و اقیانوس هند متصل می کند

دریای عمان

کشوری در منتهی الیه شمال غربی خلیج فارس که واحد پول آن دینار است

کویت

ا ز جزایر خلیج فارس و زبان خودمان

فارسی

از جمله شش کشور شورای همکاری خلیج فارس که نیمی از ذخایر اثبات شده نفت اوپک را در اختیار دارد•

امارات

از جمله شش کشوری که شورای همکاری خلیج فارس را تشکیل می دهند و نیمی از ذخایر اثبات شده نفت اوپک را در اختیار دارند

کویت

از جمله کشورهایی که شورای همکاری خلیج فارس را تشکیل می دهد و نیمی از ذخایر اثبات شده نفت اوپک را در اختیار دارد

کویت

دنباله معنی خلیج فارس در جدول

معنی کلمه خلیج فارس به عربی

حوزه خلیج فارس

حوض الخليج الفارسي

کشورهاى عربى حاشیه خلیج فارس

الخليجيون العرب

کشورهای حوزه خلیج فارس

بلدان حوض الخليج الفارسي

خلیج فارس را به اشتراک بگذارید

پیشنهاد کاربران

عسل

خلیج فارس (یا شاخاب پارس) آبراهی است که در امتداد دریای عمان و در میان ایران و شبه جزیره عربستان قرار دارد. مساحت آن ۲۳۷٬۴۷۳ کیلومتر مربع است،[۱] و پس از خلیج مکزیک و خلیج هودسن سومین خلیج بزرگ جهان بشمار می آید. خلیج فارس از شرق از طریق تنگه هرمز و دریای عمان به اقیانوس هند و دریای عرب راه دارد، و از غرب به دلتای رودخانه اروندرود، که حاصل پیوند دو رودخانهٔ دجله و فرات و پیوستن رود کارون به آن است، ختم می شود.[۲] کشورهای ایران، عمان، عراق، عربستان سعودی، کویت، امارات متحده عربی، قطر و بحرین در کناره خلیج فارس هستند. در این میان سواحل شمالی خلیج فارس تماماً در جغرافیای سیاسی ایران قرار دارند.[۳]
به سبب وجود منابع سرشار نفت و گاز در خلیج فارس و سواحل آن، این آبراهه در سطح بین المللی، منطقه ای مهم و راهبردی بشمار می آید.
نام تاریخی این خلیج، در زبان های گوناگون، ترجمه عبارت «خلیج فارس» یا «دریای پارس» بوده است. همچنین در تمام سازمان های بین المللی نام رسمی این خلیج، «خلیج فارس» است اما برخی از کشورهای عربی آن را خلیج عربی یا به سادگی، خلیج می نامند.[۴] سازمان آب نگاری بین المللی از نام «خلیج ایران» برای این خلیج استفاده می کند.[۵]
محتویات [نمایش]
تاریخچه پیدایش خلیج فارس
زمین شناسان معتقدند که در حدود پانصدهزار سال پیش، صورت نخستین خلیج فارس در کنار دشت های جنوبی ایران تشکیل شد و به مرور زمان، بر اثر تغییر و تحول در ساختار درونی و بیرونی زمین، شکل ثابت کنونی خود را یافت. خلیج فارس در آغاز، بسیار پهناور بوده به طوری که تا اواخر دوره سوم زمین شناسی بیشتر جلگه های برازجان، بهبهان و خوزستان ایران تا کوه های زاگرس در زیر آب بوده اند.[۶]
ویژگی های جغرافیایی خلیج فارس
جغرافیای مکانی خلیج فارس
خلیج فارس در ۲۴ تا ۳۰ درجه و ۳۰ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ تا ۵۶ درجه و ۲۵ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار دارد. این خلیج توسط تنگه هرمز به دریای عمان و از طریق آن به دریاهای آزاد مرتبط است. از بین کشورهای همسایه خلیج فارس، کشور ایران بیشترین مرز آبی مشترک را با خلیج فارس دارا می باشد. طول مرز آبی کشور ایران با خلیج فارس، با احتساب جزایر در حدود ۱۸۰۰ کیلومتر و بدون احتساب جزایر در حدود ۱۴۰۰ کیلومتر می باشد.[۷] طول خلیج فارس از تنگه هرمز تا آخرین نقطه پیشروی آن در جهت غرب در حدود ۸۰۵ کیلومتر است.عریض ترین بخش خلیج فارس ۱۸۰ مایل (۲۹۰ km) می باشد. عمیق ترین نقطه خلیج فارس با عمق ۹۳ متر در ۱۵ کیلومتری تنب بزرگ و کم عمق ترین نقطه آن با عمقی بین ۱۰ تا ۳۰ متر در سمت غرب می باشد. همچنین جزایر متعددی در خلیج فارس وجود دارند.
محدوده رسمی و بین المللی مرزهای آبی خلیج فارس بر اساس اعلام سازمان آبنگاری بین المللی :[۸] محدوده شمال شرقی دریای عمان". خط Ràs Limah (25°57'N) شبه جزیره عربی and Ràs al Kuh (25°48'N) ساحل ایران [۲]
زمین شناسی منطقه خلیج فارس
از دیدگاه زمین شناسی، خلیج فارس فرونشست زمین ساختی کم ژرفایی است که دوره ترشیری پیش در حاشیه جنوبی رشته کوه زاگرس تشکیل شده است. در واقع این دریا بازمانده گودال بزرگی است که از دوران گذشته زمین شناختی تحت تاثیر فشار ناشی از آتش فشان های فلات ایران بوده و پایداری فلات عربستان در مقابل این واکنش های تکتونیکی سبب ایجاد و توسعه پهنا-ژرفای آن شده است. شدیدترین چین خوردگی های دوران پلیو پلیستوسن، کرانه های شمالی خلیج فارس (زاگرس) را چین داده است. میزان این چین خوردگی ها که در خشکی های کشور ایران شدید است با شیب های کمتر به طرف دریا ادامه پیدا می کند به طوری که در دریا این شیب به ۱۰ تا ۲۰ درجه می رسد. محور اصلی خلیج فارس نیز یکی از پیامدهای زمین ساختی پدیده چین خوردگی زاگرس است که در دوران پلیو پلیستوسن شکل گرفته است. در پایان دوره پلیوسن، سطح دریا احتمالا ۱۵۰ متر بالاتر از سطح کنونی بوده است. این سطح در حدود ۱۰۰، ۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح و به تدریج به سطح کنونی رسیده است که آثار آن به صورت پادگانه های دریایی و سخا، در کرانه های جنوبی خلیج فارس بر جای مانده است.[۹][۱۰]
زمین ریخت شناسی خلیج فارس
از نظر ریخت شناسی، خلیج فارس نامتقارن بوده و شیب سواحل جنوبی آن ملایم تر از شیب سواحل شمالی است. کرانه جنوبی خلیج فارس، به ویژه در شرق شبه جزیره قطر، منطقه وسیع و کم عمقی است (۱۰ تا ۲۰ متر) که بطور عمده با ریخت شناسی بست، محیط تبخیری و منطقه جزر و مدی مشخص است.خلیج فارس از رسوبات سخت و بلند با اشکال خطی ساخته شده و با واسطه یک دشت ساحلی باریک با دریا در ارتباط است. جزایر ایرانی خلیج فارس بصورت پشته های کشیده و موازی ساحل که در واقع دنباله رشته کوه زاگرس هستند که بر اثر بالا آمدن آب بشکل جزیره درآمده اند مانند قشم و کیش و یا اینکه کم و بیش دایره ای شکل هستند مانند هرمز و ابوموسی که گنبدهای نمکی سری هرمز هستند. سطح جزایر خلیج فارس از رسوبات تخریبی و مارن تشکیل شده است که کم و بیش صدف دارند. خاک این جزایر عمدتا شور یا حاوی گچ است که در نتیجه رشد گیاهان را به گونه های خاص محدود می کند. شکل ساحلی خلیج فارس در مجاورت ایران از نوع طولی است که موازی با محور ارتفاعات مجاور است که گاهی تراکم آبرفت ها فاصله زیادی بین خط ساحل و ارتفاعات زاگرس ایجاد کرده مانند جلگه بوشهر، و گاهی دامنه تاقدیس ها در خط ساحلی قرار گرفته اند مانند غرب خور موج.[۱۱][۱۲]
اقلیم شناسی خلیج فارس
آب و هوای خلیج فارس خشک و نیمه استوایی است. در تابستان دما گاهی تا ۵۰ درجه سانتی گراد می رسد و میزان تبخیر بیشتر از میزان آب های وارده می شود. در زمستان دما تا ۳ درجه سانتی گراد هم گزارش شده است. در عین شوری زیاد آب خلیج فارس، ۲۰۰ چشمه آب شیرین در کف و ۲۵ چشمه آب کاملا شیرین در سواحل آن جریان دارند که منشا همگی آن ها از کوه های زاگرس در ایران است. آب های شیرینی که وارد خلیج فارس ...

کیان

خلیج فارس Persian Gulf نام تاریخی دریای پارس - پرسیکون کاای تاس- سینوس پرسیکوس موقعیت جغرافیایی جنوب غربی آسیا، منطقه خاورمیانه نوع(اقیانوس شناسی) خلیج مساحت ۲۵۱٬۰۰۰ کیلومتر مربع منطقه اقیانوس هند سرچشمه نخستین دریای عمان ژرفای بیشینه ۹۰ متر ژرفای میانگین ۵۰ متر درازای بیشینه ۹۸۹ کیلومتر کشورهای ساحلی ایرانعمانامارات متحده عربیعربستانقطربحرینکویتعراق منابع مهم منابع سرشار نفت و گاز نام خلیج فارس است به زبان لاتین قدیمی: Sinus Persicus امروزه:Sinus Persici در نقشه آورده شده است.
خلیج فارس (یا شاخاب پارس) آبراهی است که در امتداد دریای عمان و در میان ایران و شبه جزیره عربستان قرار دارد. مساحت آن ۲۳۷٬۴۷۳ کیلومتر مربع است،[۱] و پس از خلیج مکزیک و خلیج هودسن سومین خلیج بزرگ جهان بشمار می آید. خلیج فارس از شرق از طریق تنگه هرمز و دریای عمان به اقیانوس هند و دریای عرب راه دارد، و از غرب به دلتای رودخانه اروندرود، که حاصل پیوند دو رودخانهٔ دجله و فرات و پیوستن رود کارون به آن است، ختم می شود.[۲] کشورهای ایران، عمان، عراق، عربستان سعودی، کویت، امارات متحده عربی، قطر و بحرین در کناره خلیج فارس هستند. در این میان سواحل شمالی خلیج فارس تماماً در جغرافیای سیاسی ایران قرار دارند.[۳] به سبب وجود منابع سرشار نفت و گاز در خلیج فارس و سواحل آن، این آبراهه در سطح بین المللی، منطقه ای مهم و راهبردی بشمار می آید. نام تاریخی این خلیج، در زبان های گوناگون، ترجمه عبارت «خلیج فارس» یا «دریای پارس» بوده است. همچنین در تمام سازمان های بین المللی نام رسمی این خلیج، «خلیج فارس» است اما برخی از کشورهای عربی آن را خلیج عربی یا به سادگی، خلیج می نامند.[۴] سازمان آب نگاری بین المللی از نام «خلیج ایران» برای این خلیج استفاده می کند.[۵] تاریخچه پیدایش خلیج فارس زمین شناسان معتقدند که در حدود پانصدهزار سال پیش، صورت نخستین خلیج فارس در کنار دشت های جنوبی ایران تشکیل شد و به مرور زمان، بر اثر تغییر و تحول در ساختار درونی و بیرونی زمین، شکل ثابت کنونی خود را یافت. خلیج فارس در آغاز، بسیار پهناور بوده به طوری که تا اواخر دوره سوم زمین شناسی بیشتر جلگه های برازجان، بهبهان و خوزستان ایران تا کوه های زاگرس در زیر آب بوده اند.[۶] ویژگی های جغرافیایی خلیج فارس جغرافیای مکانی خلیج فارس خلیج فارس در ۲۴ تا ۳۰ درجه و ۳۰ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ تا ۵۶ درجه و ۲۵ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار دارد. این خلیج توسط تنگه هرمز به دریای عمان و از طریق آن به دریاهای آزاد مرتبط است. از بین کشورهای همسایه خلیج فارس، کشور ایران بیشترین مرز آبی مشترک را با خلیج فارس دارا می باشد. طول مرز آبی کشور ایران با خلیج فارس، با احتساب جزایر در حدود ۱۸۰۰ کیلومتر و بدون احتساب جزایر در حدود ۱۴۰۰ کیلومتر می باشد.[۷] طول خلیج فارس از تنگه هرمز تا آخرین نقطه پیشروی آن در جهت غرب در حدود ۸۰۵ کیلومتر است.عریض ترین بخش خلیج فارس ۱۸۰ مایل (۲۹۰ km) می باشد. عمیق ترین نقطه خلیج فارس با عمق ۹۳ متر در ۱۵ کیلومتری تنب بزرگ و کم عمق ترین نقطه آن با عمقی بین ۱۰ تا ۳۰ متر در سمت غرب می باشد. همچنین جزایر متعددی در خلیج فارس وجود دارند. محدوده رسمی و بین المللی مرزهای آبی خلیج فارس بر اساس اعلام سازمان آبنگاری بین المللی :[۸] محدوده شمال شرقی دریای عمان". خط Ràs Limah (25°57'N) شبه جزیره عربی and Ràs al Kuh (25°48'N) ساحل ایران [۲] زمین شناسی منطقه خلیج فارس از دیدگاه زمین شناسی، خلیج فارس فرونشست زمین ساختی کم ژرفایی است که دوره ترشیری پیش در حاشیه جنوبی رشته کوه زاگرس تشکیل شده است. در واقع این دریا بازمانده گودال بزرگی است که از دوران گذشته زمین شناختی تحت تاثیر فشار ناشی از آتش فشان های فلات ایران بوده و پایداری فلات عربستان در مقابل این واکنش های تکتونیکی سبب ایجاد و توسعه پهنا-ژرفای آن شده است. شدیدترین چین خوردگی های دوران پلیو پلیستوسن، کرانه های شمالی خلیج فارس (زاگرس) را چین داده است. میزان این چین خوردگی ها که در خشکی های کشور ایران شدید است با شیب های کمتر به طرف دریا ادامه پیدا می کند به طوری که در دریا این شیب به ۱۰ تا ۲۰ درجه می رسد. محور اصلی خلیج فارس نیز یکی از پیامدهای زمین ساختی پدیده چین خوردگی زاگرس است که در دوران پلیو پلیستوسن شکل گرفته است. در پایان دوره پلیوسن، سطح دریا احتمالا ۱۵۰ متر بالاتر از سطح کنونی بوده است. این سطح در حدود ۱۰۰، ۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح و به تدریج به سطح کنونی رسیده است که آثار آن به صورت پادگانه های دریایی و سخا، در کرانه های جنوبی خلیج فارس بر جای مانده است.[۹][۱۰] زمین ریخت شناسی خلیج فارس از نظر ریخت شناسی، خلیج فارس نامتقارن بوده و شیب سواحل جنوبی آن ملایم تر از شیب سواحل شمالی است. کرانه جنوبی خلیج فارس، به ویژه در شرق شبه جزیره قطر، منطقه وسیع و کم عمقی است (۱۰ تا ۲۰ متر) که بطور عمده با ریخت شناسی بست، محیط تبخیری و منطقه جزر و مدی مشخص است.خلیج فارس از رسوبات سخت و بلند با اشکال خطی ساخته شده و با واسطه یک دشت ساحلی باریک با دریا در ارتباط است. جزایر ایرانی خلیج فارس بصورت پشته های کشیده و موازی ساحل که در واقع دنباله رشته کوه زاگرس هستند که بر اثر بالا آمدن آب بشکل جزیره درآمده اند مانند قشم و کیش و یا اینکه کم و بیش دایره ای شکل هستند مانند هرمز و ابوموسی که گنبدهای نمکی سری هرمز هستند. سطح جزایر خلیج فارس از رسوبات تخریبی و مارن تشکیل شده است که کم و بیش صدف دارند. خاک این جزایر عمدتا شور یا حاوی گچ است که در نتیجه رشد گیاهان را به گونه های خاص محدود می کند. شکل ساحلی خلیج فارس در مجاورت ایران از نوع طولی است که موازی با محور ارتفاعات مجاور است که گاهی تراکم آبرفت ها فاصله زیادی بین خط ساحل و ارتفاعات زاگرس ایجاد کرده مانند جلگه بوشهر، و گاهی دامنه تاقدیس ها در خط ساحلی قرار گرفته اند مانند غرب خور موج.[۱۱][۱۲] اقلیم ش ...

پارسا

شاخاب پارس

نادر

از عبارت شاخاب پارس خوشم آمد چون هم کلمه خلیج ، لغتی عربی است و هم کلمه فارس معرٌب( عربی شده ) ، واژه پارس .
عبارت خلیج فارس ناخواسته آن را عربی می کند. عبارت شاخاب پارس، کاملاً پارسی است و بنده به عنوان یک ترک زبان آن را دوست تر می دارم.
معادل خلیج یا شاخاب در ترکی، کؤرفَز " می باشد بنابر این خلیج فارس به ترکی می شود، " پارس کؤرفَزی " ؛ یاشاسین ایران ، یاشاسین آذربایجان ، یاشاسین عاشق وطن