تکفیر، اصطلاحی در کلام و
فقه به معنای نسبت کفر دادن به
مسلمان است.
«تکفیر» از «ک ـ ف ـ ر» به معنای نهان کردن و پوشاندن است. اطلاق کفر به فرد از این رو است که حقیقت را نهان می کند یا با کفرورزی بر
دل خود پوشش می نهد. در تحلیلی ویژه گفته اند: از آن جا که فرد حقایق و
تاویل های دین خداوند را می پوشاند، به او کفر نسبت می یابد. کفر متضاد
ایمان و در اصطلاح، انکار مطالبی است که
پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم آورده است. به دیگر سخن، انکار قطعیات و
مسلمات دین، کفر است. گاه از این مسلمات با عنوان «ضروری دین» نام می برند. البته انکار
ضروری دین اگر ملازم با انکار
اصول دین گردد و فرد به این ملازمه عنایت داشته باشد، موجب کفر است. تکفیر در اصل به معنای پوشیدن و پوشاندن است، ولی در
عربی و
فارسی به معانی گوناگونی به کار رفته که بر پایه آن ها در
قرآن و
احادیث و منابع کلامی و فقهی چند مفهوم مصطلح یافته است، از جمله پاک کردن
گناهان و ابطال
عقاب (عذاب)، پرداختن کفاره سوگند و مانند آن و کافر خواندن کسی یا نسبت کفر دادن به مسلمان.
تکتیفدر برخی احادیث و به تبع آن در اصطلاح
فقها، تکفیر به معنای نهادن یک دست بر روی دست دیگر در هنگام ایستادن در
نماز و نیز در غیر نماز برای ادای احترام آمده است (یا اصطلاحاً «تکتیف») که برخی فقهای امامی آن را
حرام و برخی دیگر
مکروه دانسته اند.
معنای تکفیر
تکفیر به معنیِ نسبت دادن کفر به شخص یا گروه در
قرآن کریم مصادیق متعددی دارد، از جمله کسانی که
حضرت مسیح علیه السلام را خدا پنداشتند و افرادی که به مردم
جادوگری می آموختند تکفیر شده اند. در احادیث نیز علل و عواملی که ممکن است سبب تکفیر گردد و موارد غیرمجاز و شرایط آن بتفصیل مطرح شده است.
پیشینه تکفیر
...