تندیس

تَندیس یا مُجَسَمِه پیکره ای است که اغلب به هدف یادآوری یا به نمایش گذاشتن وجود یک انسان، شیء، حیوان یا واقعه ساخته می شود. به کسی که تندیس می سازد پیکرتراش یا مجسمه ساز می گویند که با حجم سازی تفاوت دارد.
تندیس. ( اِ مرکب ) بمعنی تن مانند است، چه دیس بمعنی مانند باشد؛ و بمعنی صورت و تمثال و پیکر و کالبد و قالب و جثه نیز آمده است، اعم از انسان و حیوانات دیگر. ( برهان ) ( از ناظم الاطبا ) . بمعنی تندِس. ( فرهنگ جهانگیری ) ( از آنندراج ) . از: تن + دیس، جزو دوم از مصدر «دئس» اوستایی بمعنی نمودن و نشان دادن، یعنی تن نما، و این جزو به صورت پسوند در فرخاردیس و طاقدیس هم دیده می شود. ( حاشیهٔ برهان، چ معین ) :
نگارند تندیس او گر به کوه ز سنگ وقارش شود کُه ستوه.
دقیقی.
دو تندیس از زر برانگیخته ز هر صورتی قالبی ریخته.
نظامی.
مجسمه های بسیاری برای بزرگ داشت وقایع تاریخی ساخته شده اند. از آن جمله می توان به مجسمهٔ نبرد هیروشیما اشاره کرد. مجسمه ها ممکن است به یادبود بزرگان تاریخ ساخته شوند، همچون مجسمهٔ فردوسی، امیر کبیر ، ابوریحان بیرونی. بسیاری مجسمه ها نیز به عنوان هنری عمومی به نمایش گذاشته می شوند. معدودی مجسمه ها خود به مظهری از تاریخ بدل می شوند، مانند مجسمهٔ آزادی در ایالات متحدهٔ آمریکا. همچنین، در ایران، به عنوان قدردانی به برگزیدگان جشنواره ها هدیه داده می شود؛ مانند جشنواره های: فیلم فجر، تندیس سیمرغ بلورین , . . .
مجسمه ها می توانند از مواد مختلفی چون چوب، گچ، جیپس، فایبرگلاس، فلزاتی همچون طلا، نقره و برنز، انواع سنگ ها مانند سنگ مرمر و … ساخته شوند و بسته به موارد استفاده در اندازه های مختلفی دارند:
مجسمه های کوچک را تندیسک ( statuette ) نیز خوانده اند. مجسمه هایی که تنها سر و شانه را به تصویر می کشند نیم تنه ( bust ) نامیده می شوند؛ و به مجسمه هایی که در آن ها تنها شکل سر تصویر شده باشد، سردیس گفته می شود.
تندیسک هایی که به عنوان یادبود در مراسم های مختلف اهدا می شود را در ایران با همان عنوان تندیس می شناسند. در میان جنس مجسمه ها نوع جدیدی با نام جیپس تولید می شود که این نوع مجسمه مقاومت بیشتری نسبت به پلی استر داشته و مقاوم در برابر سرما، گرما و رطوبت می باشد. این نوع مجسمه ها را به شرط دارا بودن کیفیت مناسب رنگ می توان در محیط روباز و بیرون از منزل نیز نصب و به کار برد.

تندیس (ابهام زدایی). تندیس در زبان فارسی به معنای پیکره یا مجسمه است و می تواند به موارد زیر اشاره کند:
• مجسمه یا پیکره ای است که اغلب به هدف یادآوری یا به نمایش گذاشتن وجود یک انسان، شیء، حیوان یا واقعه ساخته می شود.
• نماد تزیینی قابل حملی که در همایش ها، مسابقات یا گردهمایی ها به برندگان یا افرادی که موفقیت و برتری آن ها در زمینه خاصی به رسمیت شناخته شده، اهدا می شود.

تندیس (فیلم ۱۹۷۱). تندیس ( انگلیسی: The Statue ) فیلمی است که در سال ۱۹۷۱ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به دیوید نیون، ویرنا لیزی، و رابرت وان اشاره کرد.

تندیس (مجله). مجلهٔ تندیس دوهفته نامهٔ هنرهای تجسمی است که از ۱۰ دی ماه ۱۳۸۱ به صاحب امتیازی، مدیرمسئولی و سردبیری محمدحسن حامدی منتشر می شود.
این نشریه به موضوعات روز هنرهای تجسمی ایران و جهان می پردازد. از میان رشته های گوناگونِ هنرهای تجسمی، تندیس بیش از همه به نقاشی و پس از آن به گرافیک، مجسمه سازی، عکاسی، هنر مدرن، طراحی و کاریکاتور پرداخته است. این نشریه همچنین هنرمندان ایرانی و جهانی بسیاری را نیز در شماره های مختلف خود معرفی کرده است.
نشریه اطلاع رسانی، خبری، تحلیلی، پژوهشی و آموزشی، تخصصی هنرهای تجسمی تندیس در ۱۵ مهرماه ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۹۴۸۰/۱۲۴ موفق به اخذ مجوز انتشار از سوی معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شد و به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی محمد حسن حامدی پس از چندین ماه پی گیری در خصوص امور گرافیکی و تشکیل هیئت تحریریه، اولین پیش مارهٔ خود را به صورت سراسری در دهم دی ماه همان سال منتشر کرد. هیئت تحریریهٔ این نشریه را جمعی از استادان دانشگاه ها، کارشناسان و هنرمندان فعال در عرصهٔ هنرهای تجسمی تشکیل داده اند.
نقاشی، گرافیک، مجسمه سازی، طراحی، هنرهای مدرن، کاریکاتور، هنرهای کاربردی، خبر، نقد و تحلیل آثار هنری از جمله محورهای این نشریه فرهنگی و هنری به شمار می آید. تندیس به عنوان اولین دوهفته نامهٔ هنرهای تجسمی ایران توانسته است، در طی چند سال فعالیت، به یکی از پایگاه های معتبر فرهنگی و هنری تبدیل شود.
از ابتدای سال ۱۳۹۷ با شروع بحران های اقتصادی که گریبانگیر تمام نشریات ایران شد، محمدحسن حامدی مدیر مجله تندیس خبر از تعطیلی و توقف انتشار مجله داد. وی در گفتگویی با خبرگزاری ایلنا گفت: «به علت مشکلات مالی، شماره ۳۷۰، آخرین شماره ای بود که شب عید منتشر شد. در سال ۹۷ هنوز چیزی منتشر نشده است. صرفاً امیدواریم که حامی ای پیدا شود و امکانی فراهم شود تا دوباره مجله انتشار یابد. در ماه های آینده اگر دستی از غیب برآید شاید دوباره توانستیم مجله را انتشار دهیم. »
در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۹۷ توسط محمدحسن حامدی سردبیر مجله اعلام شد که شمارهٔ جدید مجله از نیمهٔ دوم شهریور با تغییر قطع و گرافیک مجدداً منتشر خواهد شد.
• صاحب امتیاز، مدیر مسئول و سردبیر: محمدحسن حامدی
• مدیر هنری: امیر فرهاد ( تا ۱۳۹۴ ) پس از او مهدیه ابوالحسن و ایمان آرام به عنوان صفحه آرا در این مجموعه مشغول به کار شدند.
• مدیر مالی و تبلیغات: سیدمحسن جعفری
• مدیر داخلی:سیما زارع پور ( تا زمان توقف موقت مجله )
• نویسندگان و مترجمان: مهران دانایی، سجاد عمادی، جواد حسنجانی، مهسا فرهادی کیا، مهرنوش علی مددی، علیرضا بهارلو، شهروز مهاجر، علی گلستانه، حمیدرضا شش جوانی، مهسا تهرانی شکوفه غفاری، شروین طاهری، کیانوش معتقدی، سیدعمادالدین قرشی