تاریخ

/tArix/

مترادف تاریخ: تاریخچه، تذکره، سرگذشت، وقایع، خدای نامه، شاهنامه، سیرالملوک، سابقه، زمان، مورخه، وقت، زمان وقوع، کتاب رویدادهای گذشته، تاریخ نامه، تقویم، گاه شماری، دانش ثبت، بررسی و تجزیه و تحلیل وقایع

برابر پارسی: کارنامه گذشتگان، کهن نگاری، هنگامه

معنی تاریخ در لغت نامه دهخدا

تاریخ. (ع مص ، اِ) تأریخ. توریخ. نوشتن کتاب را. (منتهی الارب ). وقت چیزی پدید کردن. و در اصطلاح ، تعیین کردن ْ مدتی را از ابتدای امر عظیم و قدیم مشهور تا ظهور امر ثانی که عقب او است تا که دریافته شود بزمانه ٔ آینده و دیگر مدت ظهور این امر ثانی بلحاظ نسبت بعد مدت امر قدیم مشهور اول... (غیاث اللغات ) (آنندراج ). سیوطی در المزهر بنقل از مجمل ِ ابن فارس آرد: تاریخ کلمه ٔ معرب است. جوالیقی در المعرب گوید: گویند «تاریخ » که مردم بدان وقایع را نگارند عربی محض نیست بلکه مسلمانان آنرا از اهل کتاب گرفته اند. تاریخ مسلمانان از سال هجرت شروع شد و در زمان خلافت عمر رضی اﷲعنه ثابت گردید و از آن پس تاکنون صورت تاریخی بخود گرفته است. بعضی گفته اند کلمه ٔ مذکور عربی است و از لغت «ارخ » بفتح همزه و کسر آن بمعنی بچه گاو وحشی اشتقاق یافته است ، اگر مؤنث باشد بنابراین وجه مناسبت تاریخ با این معنی آنست که مانند تولد بچه حادثه ای پدید می آید. و باهلی برای مردی که در بصره بود چنین انشاد کرد:
لیت لی فی الخمیس خمسین عیناً
کلها حول َ مسجد الأشیاخ ِ
مسجد لاتزال تهوی الیه
أم ّأرْخ ِ قناعها متراخی...
و گفته اند «أرخ » (بفتح اول ) بمعنی وقت است و «تاریخ » بمعنی توقیت است. (المعرب چ مصر صص 89 - 90). مؤلف کشاف اصطلاحات الفنون آرد: «تاریخ » در لغت تعریف زمان است و گویند این کلمه مقلوب تأخیر است و نیز آنرا بمعنی غایت دانند، چنانکه گویند فلان تاریخ مردم خود می باشد یعنی شرف آنان بدو منتهی گردد و اینکه گویند این عمل در تاریخ فلان انجام شده است بمعنی اینست که در وقتی انجام شده است که بدان منتهی گردیده است ، و باز گویند که این کلمه ٔ عربی نیست بلکه مصدر مؤرخ است که معرب ماه روز میباشد، و اما در اصطلاح منجمین و غیره تعیین روزی که در آن امر مشهوری بین ملت یا دولتی آشکار شده یاآنکه در آن روز واقعه ٔ ترسناکی چون زلزله یا طوفان حادث گردیده باشد و برای تعیین وقت چه پیش از آن و چه پس از آن آنرا بدان نسبت دهند. و گاهی کلمه ٔ تاریخ بر خود آن روز و بر مدتی که بین آن روز و وقت مفروض است اطلاق شود. و سخنوران کلمه ٔ تاریخ را بر لفظی اطلاق کنند که حروف مکتوب آن بحساب جُمَّل آن روز را نشان میدهد . و گویند ...

تاریخ ادیان را بخوانید.

معنی تاریخ به فارسی

تاریخ

( مصدر ) ۱- وقت چیزی پدید کردن . ۲- تعیین کردن مدتی را از ابتدای امر عظیم و قدیم مشهور تا ظهورامر ثانی که عقب اوست . ۳- ( اسم ) رقمی که زمان را نماید زمان وقوع واقعه ای . ۴- سر گذشت یا سلسله اعمال و وقایع و حوادث قابل ذکر که بترتیب ازمنه تنظیم شده باشد. توضیح تقسیمات تاریخ : ۱- تاریخ قدیم دربار. ادوای از ازمن. بسیار قدیم بحث میکند. تاریخ قدیم بانقراض امپراتوری روم غربی بسال ۴۷۶ م . و بعقید. برخی دیگر بمرگ (( تئودوسیوس )) بسال ۳۹۵ م . خاتمه مییابد. ۲- تاریخ قرون وسطی . دربار. ادواری بحث میکندکه ما بین تاریخ قدیم و تاریخ جدید قرار دارد. ۳- تاریخ قرون جدید. یا تاریخ جدید که از زمان کشف قار. آمریکا تا امروز بسط میباشد. ۴- تاریخ معاصر . عبارت است از حوادث زمان ما یا منسوب با زمنهای که هنوز شواهد و آثار آن موجود باشد.یا تاریخ الهی. تاریخی است که جلال الدین محمد اکبر پادشاه هند در سال ۹۹۲ ه ق . وضع کرد و مبدائ آن را از جلوس خود ( ربیع الاول سن. ۹۶۳ ) قرار داد. یاد داشتهای قزوینی ج ۱ ص ۱٠۷ . یا تاریخ جلالی . یا ملکی . منسوب بملکشاه سلجوقی است . در زمان وی آنرا در سن. ۴۷۱ ه ق/ ۱٠۷۹ م . تاسیس کردند. و نوروز را که تا آن زمان بسیار بود ثابت گردانید و آن بنوروز سلطانی معروف شد.یا تاریخ غازانی.در زمان غازان پادشاه مغول در ایران تاسیس شد. ومبدائ آن سال ۷٠۱ ه ق است . یا تاریخ طبیعی . از عنوان کتاب مشهور پلینیوس گرفته شده است و این کتاب بمنزل. دائره المعارفی بوده است ولی اکنون تاریخ طبیعی بمنزل. محدودتر است یعنی کتاب شامل نباتات و حیوانات و احجار. یا تاریخ ملکی . یا تاریخ میلادی . از سال میلاد ( تولد ) عیسی مسیح شروع میشود. یا تاریخ هجری . از سال هجرت رسول اکرم صلی ا... علیه و آله از مکه بمدینه آغاز میشود که برابر با سال ۶۲۲ م.است . یا تاریخ یزد گردی . ایرانیان پیش از اسلام جلوس هر پادشاه را مبدائ تاریخ قرار میدادند و چون دیگری بجای او می نشست باز مبدائ تغییر میکرد و چون یزدگرد آخرین پادشاه ساسانی است بعضی جلوس او را ( ۶۳۲م. )مبدائ تاریخ گرفته اند و برخی نیز پایان پادشاهی و تاریخ قتل و را( ۶۶۱م.و ) مبدائ قرار داده اند .

تاریخ آغاز

[start date] [مدیریت-مدیریت ...

تاریخ آینده را بخوانید.

معنی تاریخ در فرهنگ معین

تاریخ

[ ع . ] ۱ - (مص م .) زمان چیزی را معین کردن . ۲ - (اِ.) عددی که زمان را نشان بدهد. ۳ - سرگذشت ها و حوادث پیشینیان . ج . تواریخ . ، ~ باستان (قدیم ) دربارة ادواری از ازمنة بسیار قدیم بحث می کند و تا انقراض امپراتوری روم غربی به سال ۴۷۶ م . خاتمه می یابد.

تاریخ جلالی

(خِ جَ) (ص نسب .) منسوب به ملکشاه سلجوقی است که در زمان وی وضع شده و سرآغاز آن سالِ ۴۷۱ ه .ق ./ ۱٠۷۹ م . می باشد. از این تاریخ به بعد، نوروز که زمان معینی نداشته ثابت گردیده ، روز اول سال قرار گرفت . که به نوروز سلطانی معروف شد.

تاریخ رومی

(خِ) (ص نسب .) تاریخ اسکندر، تاریخی که مبدأ آن سال ۳۱۲ پیش از میلاد است .

تاریخ میلادی

( ~.) (ص نسب .) تاریخی که زمان شروع آن تولد حضرت عیسی می باشد.

تاریخ هجری

( ~. هِ) (ص نسب .) تاریخی که مبدأ آن سال هجرت حضرت محمد (ص ) از مکه به مدینه می باشد که برابر با سال ۶۲۲ میلادی است .

ماده تاریخ

( ~.) (اِمر.) مجموع حروف بیت یا مصراع یا عبارتی که به حساب ابجد تاریخ واقعه ای را نشان دهد.

معنی تاریخ در فرهنگ فارسی عمید

تاریخ

۱. زمان وقوع یک امر یا حادثه: در تاریخ ۳۱ شهریور ۱۳۵۹.
۲. دانش ثبت و شرح وقایع و سرگذشت پیشینیان: معلم تاریخ.
۳. دوره و زمان معین و معلوم: تاریخ صفویان.
۴. نوشته و متنی در مورد وقایع و سرگذشت پیشینیان: تاریخ بیهقی.
۵. (اسم مصدر) تقویم، گاه شماری: تاریخ هجری.
* تاریخ جلالی: = تقویم * تقویم جلالی
* تاریخ رومی: = تقویم * تقویم رومی
* تاریخ شمسی: = تقویم * تقویم شمسی
* تاریخ قمری: = تقویم * تقویم قمری
* تاریخ مَلِکی: = تقویم * تقویم مَلِکی
* تاریخ میلادی: = تقویم * تقویم میلادی
* تاریخ هجری: = تقویم * تقویم هجری
* تاریخ یزدگردی: = تقویم * تقویم یزدگردی

ماده تاریخ

بیت یا مصراعی که مجموع حروف آن به حساب ابجد مطابق با تاریخ واقعه ای باشد.

تاریخ در دانشنامه اسلامی

تاریخ

زمان وقوع یک پدیده را، تاریخ گویند. از عنوان تاریخ در فقه در باب هایی نظیر طهارت، حج، نکاح و ارث و نیز در اصول فقه سخن رفته است.
الف)تاریخ در لغت به معنای تعیین زمان یک رخداداست.
ب)تاریخ در اسلام، رخداد مهم هجرت رسول اکرم صلّی اللّه علیه وآله از مکّه به مدینه، مبدأ تاریخ مسلمانان قرار داده شده که به دوگونه ی قمری و شمسی محاسبه می گردد.
ج)مراد از تاریخ در کلمات فقها، زمان وقوع یک پدیده است. مثلا گفته می شود: تاریخ هریک از طهارت یا نجاست آب، یا معلوم است و یا مجهول ومراد، زمان حدوث طهارت یا نجاست است.
احکام تاریخ از بعد فقهی
۱) آب کر که قبلا قلیل بوده یا آب قلیلی که سابقه ی کر بودن داشته است، اگر با نجاستی ملاقات کند، به لحاظ معلوم یا مجهول بودن تاریخ، چهار صورت پیدا می کند:الف . تاریخ حدوث کرّیت یا قلّت ونیز ملاقات، معلوم است.ب . تاریخ هر دو مجهول است.ج . تاریخ حدوث کرّیت یا قلّت، معلوم وزمان ملاقات، مجهول است.د . عکس صورت سوم.حکم صورت نخست(الف) روشن است. مثلا اگر تاریخ ملاقات پس از حدوث کرّیت آب باشد، آب، محکوم به طهارت است.طهارت و نجاست آب در صورت دوم(ب) اختلافی است. مشهور قائل به طهارت آن هستند.در دوصورت آخری(ج ودال) نیز این اختلاف مطرح است. ۲) اگر حاجی یا عمره گزار عملی را که موجب کفّاره است مرتکب شود ولی نداند که ارتکاب این عمل قبل از تلبیه بوده تا کفّاره ای بر عهده اش نیاید یا پس از تلبیه تا کفّاره بر او واجب گردد، در این فرض، اگر تاریخ هر دو یا تنها تاریخ یکی- خواه تلبیه یا عمل موجب کفّاره- مجهول باشد، کفّاره بر عهده اونخواهد آمد. ۳)اگر برای دختری، هم پدر و هم جدّ پدری او، هریک شوهر ی برگزیند، عقد ی که زودتر انجام گرفته صحیح وعقد بعدی باطل است. اگر پدر وجدّ، در سابق بودن عقد با یکدیگر اختلاف کنند و هر یک مدّعی مقدّم بودن زمان عقد خویش باشد، در صورت معلوم بودن تاریخ یکی و مجهول بودن زمان دیگری- بنابر قول به اصل تأخّر مجهول از معلوم که از آن به«اصل تأخّر حادث» تعبیر می شود- عقد معلوم التاریخ، محکوم به صحّت است وچنانچه تاریخ هر دو مجهول باشد در اینکه عقد جدّ، مقدّم است ویا به قرعه رجوع می شود ،بحث است. ۴)از شرایط توارث در مرگ های جمعی، نامعلوم بودن تاریخ مرگ در گذشتگان از لحاظ تقدّم و تأخّر زمانی است ...

فهرست تاریخ

تاریخ (قرآن) را بخوانید.

تاریخ در دانشنامه ویکی پدیا

تاریخ

آنان که سرگذشت خود را به یاد نسپارند محکوم به تکرار آن هستند.
تاریخ باستان: مطالعهٔ تاریخ انسان از دوران آغازین تا اوایل قرون وسطی.
تاریخ آتلانتیک: مطالعهٔ تاریخ مردمان اقیانوس آتلانتیک.
تاریخ هنر: مطالعه تغییرات بافت اجتماعی و تحولات هنر.
تاریخ بزرگ: مطالعهٔ تاریخ در مقیاس بزرگ در سراسر مدت زمان طولانی و مبدأ تاریخ از طریق یک رویکرد چند رشته ای.
گاه نگاری: علم محدودسازی وقایع تاریخی در زمانی خاص.
تاریخ تطبیقی: مطالعهٔ سازمان یافتهٔ رویدادهای همانند در موقعیت های جغرافیایی یا زمانی متفاوت.
تاریخ معاصر: مطالعهٔ رویدادهای تاریخی مربوط به زمان حال.
Counterfactual history: the study of historical events as they might have happened in different causal circumstances.
تاریخ فرهنگی: مطالعهٔ فرهنگ در گذشته.
تاریخ دیجیتال: the use of computing technologies to produce digital scholarship.
تاریخ اقتصاد: مطالعهٔ اقتصاد و پدیده های اقتصادی در گذشته.
آینده پژوهی: مطالعات میان مدت و درازمدت آیندهٔ جوامع و جهان فیزیکی.
تاریخ عقلانی: مطالعهٔ ایده ها و عقاید در بستر فرهنگ هایی که آن ها را تولید کرده اند و گسترش این ایده ها در گذر زمان.
تاریخ دریانوردی: مطالعهٔ تاریخ دریانوردی و همهٔ موضوعات مرتبط با آن.
تاریخ مدرن: مطالعهٔ دوران مدرن، دوران پس از قرون وسطی.
تاریخ نظامی: مطالعهٔ جنگاوری ها و جنگ ها در طول تاریخ.
تاریخ طبیعی: تاریخ تحول و گسترش گاه شمار جهان، تاریخ زمین، فرگشت و تعاملات آن.
کتیبه شناسی: مطالعهٔ متون باستانی.
تاریخ مردم: اثر تاریخی از دیدگاه مردم عادی.
تاریخ سیاسی: مطالعهٔ سیاست در گذشته.
روان شناسی تاریخی: مطالعهٔ انگیزه های روان شناختی رویدادهای تاریخی.
شبه تاریخ: study about the past that falls outside the domain of mainstream history (sometimes it is an equivalent of شبه علم).
تاریخ اجتماعی: مطالعهٔ روند تغییرات اجتماعی در طول تاریخ
تاریخ جهانی: basic to the Western tradition of historiography.
تاریخ زنان: مطالعهٔ نقش زنان در تاریخ.
تاریخ جهان: مطالعهٔ تاریخ از دیدگاه جهانی.
تاریخ مفهومی انتزاعی است که حداقل دو معنا از آن مستفاد می گردد: گا ...

فهرست تاریخ

تاریخ (فیلم ۱۹۸۷) را بخوانید.

چنانچه، معنی واژه بالا (برگرفته از دانشنامه ویکی پدیا)، نادرست یا مخالف قوانین جمهوری اسلامی ایران است، خواهشمند است گزارش دهید تا بررسی و حذف گردد => [گزارش]

تاریخ در دانشنامه آزاد پارسی

تاریخ (history)
علاوه بر آن که به یکی از شاخه های علم بشری اطلاق می شود به معنای ثبت وقایع جوامع بشری نیز هست. قدیمی ترین یادداشت های تاریخی به جامانده، کتیبه های مربوط به پیروزی های پادشاهان مصر و بابل است. نگارش تاریخی یا تاریخ نگاری، به منزلۀ سبکی ادبی در قرن ۵پ م با هرودوت یونانی آغاز شد؛ او نخستین کسی بود که از مرزهای نگرشی صرفاً ملی فراتر رفت. مورخان معاصر از آمارها، نمودارهای جمعیت، و گزارش های اولیه برای توجیه مباحث تاریخی استفاده بسیاری می کنند.
تاریخ روم و یونان. یک نسل پس از هرودوت، توکودیدس (توسیدید) حسی قوی از جاه طلبی های سیاسی و نظامی زادگاهش آتن را به تاریخ منتقل کرد. گزنفون شرح دقیق جنگ پلوپونزی او را ادامه داد. بعدها تاریخ یونان و تاریخ روم به لفاظی گرایش پیدا کرد؛ سالوست سعی کرد سبک توکودیدس را احیا کند، اما لیوی تاریخ اوگاستایی شهر خود و فتوحات آن را نوشت و تاکیتوس بدبینی و فلسفۀ کلبی خود را دربارۀ خاندان امپراتوری بیان کرد.
تاریخ اروپا در دورۀ رنسانس و قرون وسطا. تاریخ قرون وسطا تحت سلطۀ فلسفۀ مذهبی مورد تأیید کلیسا بود. وقایع نگاران انگلیسی این دوران عبارت بودند از بید، ویلیام اهل مامزیری، و مَتیو پاریس. فرانسه وقایع نگاران بزرگی، را همچون ژان فروئاسار و فیلیپ کومین، برای نگارش وقایع معاصر به جهان معرفی کرد. رنسانس با زنده کردن الگوهای کلاسیک و ایجاد علمِ نقد متن، نگارش تاریخی، مطالعۀ تاریخ را احیا کرد. تاریخ فلورانس (۱۵۲۰ـ۱۵۲۳) اثر ماکیاولی نتیجۀ فضای غیرمذهبی عصر جدید بود.
تاریخ غرب در قرن ۱۸ و ۱۹. این رویکرد انتقادی در قرن ۱۷ نیز ادامه داشت، اما روشنفکری قرن ۱۸، وقایع نگاران را از کوشش در توصیف تاریخ برحسب معانی علم کلام و الهیات خلاص کرد و ادوارد گیبون شاهکار روشنگرش با نام انحطاط و سقوط امپراتوری روم (۱۷۷۶ـ ۱۷۸۸) را نوشت. تلاش جووانّی ویکو ایتالیایی برای تدوین سبک تاریخی و فلسفۀ تاریخ تا قرن ۱۹ تقریباً ناشناخته باقی ماند. مکتب رمانتیسم اثر خود را بر تاریخ نگاری قرن ۱۹ با گرایش به ارتقای سهم اختصاصی «قهرمان» و ترویج سبکی پرشورتر و زنده تر برجای گذاشت، که به شکل های مختلف در آثار ژول میشله، مورخ فرانسوی، و تامس کارلایل و تامس مکولی، نویسندگان انگلیسی، نمایان شد.
تاریخ قرن ۲۰. طی این قرن، مطالعۀ تاریخ دستخوش ت ...

نقل قول های تاریخ

تاریخ، پژوهش در رخدادها و کارهای آدمی در گذشته.
• «اگر انسان در جسم خود فانی است، در عمل تاریخی خود، باقی است.» -> کارل مارکس
• «اگرچه این اقاصیص از تاریخ دور است چه در تواریخ چنان می خوانند که فلان پادشاه فلان سالار را به فلان جنگ فرستاد و فلان روز جنگ یا صلح کردند و این آن را بزد و برین بگذشتند اما من آنچه واجب است بجای آرم.» «در دیگر تواریخ چنین طول و عرض نیست که احوال را آسان تر گرفته اند و شمه ای بیش یاد نکرده اند اما چون من این کار را پیش گرفتم می خواهم که داد این تاریخ را به تمامی بدهم و گرد زوایا و خبایا برگردم تا هیچ از احوال پوشیده نماند.» مقدمهٔ تاریخش -> ابوالفضل بیهقی
• «اگر ایلخانان به تاریخ بها می دادند و از آن عبرت می گرفتند هیچگاه به ایران نمی آمدند و به این سرنوشت شوم گرفتار نمی شدند .» -> خواجه نصیرالدین طوسی
• «برای آنکه تاریخ تا ابد دروغ باشد کافی است که یک نفر حقایق را کتمان کند.» -> ژول میشله
• «تاریخ فقط تصویر جنایات و تیره بختی های بشر است.» -> ولتر
• «تاریخ نگاران شبیه افراد ناشنوا هستند مدام به پرسش هایی پاسخ می گویند که هیچ کس از آن ها نپرسیده است.» -> لئو تولستوی
• «تاریخ یک ملت مانند گلزاری است که مردمان هنرمند و حساس، گل های زیبای آن می باشند.» -> گوستاو لوبن
• «تجارب به دست آمده در یک نسل، عمومأ برای نسلِ بعدی مفید واقع نمی شود، از این رو، به شهادت گرفتنِ براهین تاریخی بی نتیجه است.» -> گوستاو لوبن
• «تنها وظیفهٔ ما در قبال تاریخ، بازنویسی آن است.» -> اسکار وایلد
• «تمامِ تاریخِ بشر در حُکمِ نقطهٔ ناچیزی در فضاست، و نخستین درسِ آن فروتنی است.» درس های تاریخ (نشر ققنوس، ۱۳۸۵) فصلِ «تاریخ و زمین» -> ویل دورانت
• «تاریخ آن قدر گوناگونی دارد که تقریباً برای هرگونه ادّعا و نتیجه گیری از آن گزینه ای از موارد و نمونه ها یافت می شود.» درس های تاریخ (نشر ققنوس، ۱۳۸۵) فصلِ «آیا پیشرفت، واقعی است؟» -> ویل دورانت
• «جلوگیری از تکرار تاریخ کاری بیهوده است زیرا شخصیت آدمی طوری است که اجتناب از تکرار را غیرممکن می سازد.» -> مارک تواین
• «حکم تاریخ قاطع تر از تمام مقررات بروکراسی است ...

تاریخ در جدول کلمات

تاریخ

سالمه

تاریخ مقرر

موعد

تاریخ نگار

مورخ

تاریخ نویس

اخباری, مورخ

تاریخ نویس مسلمان اسپانیایی

ابن خلدون

ازکتب تاریخ ایران درباره ابومنصور ناصرالدین سبکتگین و محمود غزنوی

یمینی

ایران شناس انگلیسی مولف تاریخ ادبیات ایران

ادوارد براون

این شهر استان سیستان و بلوچستان دارای گذشته تاریخی بسیار دوری بوده و در ادوار مختلف تاریخ ایران مورد تاخت و تاز اقوام مختلف و محل عبور حکام و فرماندهان وقت بوده است

زابل

این موسسه مستقل به موجب قانون بانکی و پولی کشور در تاریخ 1339 به منظور حفظ ارزش پول تشکیل شد

بانک مرکزی یران

بازیکن آلمانی و یکی از بهترین گلزنان تاریخ فوتبال جهان

گردمولر

دنباله معنی تاریخ در جدول

معنی تاریخ به انگلیسی

era (اسم)

عصر ، دوره ، عهد ، دوران ، تاریخ ، عصرتاریخی ، اغاز تاریخ

history (اسم)

تاریخچه ، سابقه ، تاریخ ، پیشینه ، بیمارنامه

date (اسم)

تاریخ ، خرما ، زمان ، ملاقات ، نخل ، درخت خرما

معنی کلمه تاریخ به عربی

تاریخ

تاريخ , عصر

مورخ

مورخ

تاريخ

مورخ

مورخ

تاریخ ونشانی نویسنده کاغذ

عنوان

اغاز تاریخ

عصر

دارای تسلسل تاریخ

زمني

شرح وقایع بترتیب تاریخ

سجل

فیل بزرگ دوره ماقبل تاریخ

ماموث

مبدا تاریخ

عهد

مبنی بر تاریخ

تاريخي

نقطه تحول تاریخ

معلم

تاریخ را به اشتراک بگذارید

پیشنهاد کاربران

کیانا

این واژه عربی است و پارسی آن این واژه هاست: دیروک (کردی)، میژوپ (کردی: میژوو)، ویستار (سنسکریت: ویستارینَ)

Historic

الینا

گزار
History/Geschichte
گزاردن = بازگویی و وارسی رویداد ها ، گزارش-
کار و کنش ها و انجام دادن کار ( از ویچارتی سانسکریت)
گزار = فرونویسی و بازگویی رویدادها و کارهای انجام شده در گذشته = تاریخ

پرنیا

هنگامه
--
Date/Datum
--
او در تاریخ سیزدهم اسفند ١۳۳۹ متولد شد=
او در هنگامه سیزدهم اسفند ١۳۳۹ زاده شد

سبحان

تاریخ واژه ای عربی نیست! طبق مطالعات انجام شده، تاریخ معرب شده‌ی واژه‌ی پارسی تاریک است! از آنجایی که گذشته در ابهام و تاریکی قرار دارد! این واژه قبل از اسلام ( در زمان ساسانیان ) وارد زبان عربی شد! و بعداز اسلام دوباره به ایران برگشت

بهرام س

کهن نگاشت

م. نمازیان

(فرهنگ عمید): سالْمَه
باستان نگاری ، باستان پژوهی ، کهن نگاری
به معنی مورخه: هنگامه

فر کیانی

این واژه اربی نیست، گویا از چیروک یا دیروک و یا ماهروز گرفته شده است

مازیار ایرانی

به نگرش بنده واژه باستان واژه ای نیکو و درخور و شایسته هست ک بجای تاریخ بکاربرده شود

مومنه

سر گذشت

محمدعلی چاوشی

تاریخ= تاریگ
در پزوهش ریشه های مفهومی واژه ی تاریخ
بنابر داده های زبان شناسی ودیرینه پژوهی انسان های نخستین درفرایند تکامل زبان وگفتار، روند مفهوم یابی ومفهوم بخشی واژگان را از طبیعت پیرامون ویا درجریان کار وتجربه های مکررسامان می بخشیدند
ازباب نمونه نام گزاری چشم وچشمه در دوزبان پارسی وتازی ازهمانندی تصویری تراوش آب واشک ونیز شباهت حجمی کمابیش همسان چشم به تازی “ عین” با چشمه “ بازهم عین’ برساخته شده است
براین مبنا نگارنده برآن است که واژه ی تاریخ به مفهوم رخدادوسرگذشت انسان وجامعه درگذشته ی دور ونااکنون وناپیدا ومبهم می تواند از “ریخ “ درزبان پهلوی وکردی کرمانشاهی به مفهوم ریگ درپارسی دری گرفته شده باشد چون پیشینیان برای رسیدن به آب زلال وروشن ونوشا باید ساحل وکناره ی رودها ویا آبگیرهارا می کندندوازخاک وماسه عبورمی کردند تابه ریگ ویاریخ به کردی وپهلوی می رسیدند که آب زلال آبگیرها وجویبارها همیشه در پس از لایه های ریگ یاریخ جریان می یابد برهمین اساس فرایند مفهوم سازی واژه ای برای گذشته پژوهی درزمان ،انسانهای پیشین از فرایندکوشش وکاوش خود برای دست یابی آب زلال ورسیدن به لایه های ریخ= ریگ الهام گرفته اند
تاریخ وتاریک بر بنیادی مشترک برآمده اند ودر مفهوم ناروشن بودن وناآشکاری باهم فهوم مشترک دارند
تا حرف ربط
ریخ= ریگ ، لایه ی زیرین وناآشکارخاک وماسه که آب زلال درپس آن قراردارد
محمدعلی چاوشی

البرزا.

در مورد گذشته، ما قبل اکنون، اتفاقات گذشته.

جدیری

تاریخ از کلمه ی ترکی، آرخا(پشت) به عربی رفته وبصورت تاریخ و جمع آن تواریخ در آمده است و کلمه ی مورخ از روی آنها ساخته شده است .اگر تاریخ کلمه ی عربی بود.باید چندین کلمه هم خانواده و مترادف داشت که ندارد.......

آزاد ادوای

تاریخ یه واژه اورامیه به معنای تار به معنی زعیف دیدن و ریخ ریخ یعنی ریشه
به ریشه درخت میگوند ریخه

علی باقری

تاریخ: [اصطلاح مداحی ] مجموعه ای از حوادث و ماجراهایی که، توسط مداح به شیوه های مختلف در کار مداحی روایت می شود. این شیوه را؛ مداح، با تکیه بر مطالعه ی کتابهای تاریخی، مقاتل و... اجرا می کند.

کوروش

تاریخ از دو بخش تا و ریخ تشکیل شده است ، در زبان لری به شاخه درخت تا می گویند و همینطور حرف فاصله در ادبیات فارسی تا است که تا هم شامل فواصل زمانی است مثل سال تا سال و هم فواصل زمینی مثل از شیراز تا گچساران در فواصل زمینی و زمانی سریع تا به طی تبدیل میشود مثل کلمه طی الارض.
در بخش دوم ریخ همان ریختن و جاری شدن و روان شدن است و منظور گذر زمان است.
تاریخ اشاره به عمر شاخه ها ی یک درخت دارد ، تاریخ بیان کننده گردش ها و سیکلهای جاری شده یا گذشته زمین و زمان که با هم هماهنگ بوده اند است یعنی بیان اتفای زمینی بطور که زمان آن نیز مشخص باشد اتفاق مرگ فصلی درخت در زمستان است و نمی توان این اتفاق را به بهار نسبت داد .

علی باقری

واژه ی تاریخ یک واژه ی آریایی است که از دو بخش به معنی تار که با واژه time انگلیسی به معنی زمان هم ریشه است . و بخش دوم( ایک-ایخ-ایگ) که پسوند نسبت می باشد . این واژه در گیلکی به شکل تریخ terix* در کوردی به شکل تاریگ در گرجستان به شکل თარიღი t’arighi و در ارمنستان به شکل տարիք tarik’ و Tarik’ Տարիք ثبت شده است.
واژه تار لغتی ایرانیست که در ارمنی տարի tari در یغنوبی tor در پامیری tōr در یزگولامی tur و در ساریکولی tur ثبت شده است. حرف خ که به شکل پسوند در واژه تاریخ آمده در زبانهای ایرانی همتای دیگری برای ک-گ است همانطور که واژه آریایی yeg به معنای ice در ایران یخ خوانده میشود.