تئوسوفی

تئوسوفی یا تیاسافی (انگلیسی: Theosophy) از واژه یونانی θεοσοφία تئوسوفیا، با ترکیب θεός (تئوس به معنی خدا) + σοφία (سوفیا به معنی خرد) در مجموع به معنی خرد یا فرزانگی خداوند است که به سیستم های فلسفه علوم خفیه یا دانش جستجوی مستقیم اسرار وجود و طبیعت اشاره دارد که به طور ویژه طبیعت وجود یزدانی، خدایی یا الوهیت ‏(en)‏ را مورد توجه قرار می دهد. تئوسوفی بخشی از زمینه گسترده تر علوم خفیه است که به یک دانش یا خرد مخفی اشاره می کند که رستگاری و روشنگری شخصی را ارائه می کند. شخص تئوسوفر در پی فهمیدن اسرار جهان و پیوندهایی که جهان، انسانیت و وجود خدایی را به هم پیوند می دهند می گردد. هدف تئوسوفی پژوهش ریشه و اصل وجود خدایی، انسانیت و جهان است. از پژوهش عناوین، تئوسوفرها سعی می کنند توضیحی همسان و مرتبط از هدف و ریشه جهان را بیابند.
نام تئوسوفی در زمان حاضر اغلب برای اشاره به دکترین یا آموزه های فلسفی-مذهبی انجمن تئوسوفی که در سال ۱۸۷۵ در نیویورک به دست هنری استیل الکت ‏(en)‏ با همکاری ویلیام کوان جادج ‏(en)‏ و هلینا بلاواتسکی تأسیس شد استفاده می شود. شاهکار بلاواتسکی (یکی از کارهای پایه ای این تئوسوفی) در سال ۱۸۸۸ با عنوان آموزهٔ سری ‏(en)‏ منتشر شد. سازمان ها و جوامع تئوسوفی در ۵۲ کشور به فعالیت ادامه دادند و تئوسوفی در توسعه و رشد دیگر تحرکات عرفانی، فلسفی و مذهبی تأثیر گذاشت.