المجوس

[ویکی الکتاب] ریشه کلمه:
مجوس (۱ بار)

بعضی واژه «مجوس» را از مادّه «مغ» که به پیشوایان و روحانیین این مذهب می گفتند، مشتق می دانند. در روایات اسلامی آنها را از پیروان یکی از انبیای بر حق شمرده شده اند (که بعداً از اصل توحید منحرف گشته و به افکار و عقائد شرک آلود روی آورده اند).
این لفظ فقط یکبار در قرآن آمده و مراد آن ایرانیان قدیم است . «وَالَّذینَ اَشْرَکُوا» که در مقابل چهار مذهب آمده نشان می‏دهد که مذهب مجوس در اصل مذهب شرک نبوده و در ردیف ادیان توحیدی است و اخذ جزیه از آنها دلیل بارز این مطلب است و در وسائل کتاب جهاد باب 49. در اینکه جزیه فقط از اهل کتاب گرفته می‏شود و آنها یهود و نصاری و مجوس‏اند، 9 روایت در این زمینه نقل شده از جمله از امام سجاد «علیه السلام» که فرمود: «اِنَّ رَسُولَ اللَّهِ «علیه السلام» قالَ: سَنُّوابِهِمْ سُنَّةَ اَهْلِ الْکِتابِ یَعنی الْمَجُوسَ» با مجوس به طریق اهل کتاب رفتار کنید. در المیزان ذیل آیه شریفه آمده: معروف آن است که مجوس پیروان زرتشت‏اند و کتاب مقدّس آنها «أوستا» است ولی تاریخ حیات و زمان ظهور وی خیلی مبهم است، در غلبه اسکندر به ایران کتاب اوستا از بین رفت سپس در زمان ساسانیان آن را از نو نوشتند لذا به حقیقت مذهبشان رسیدن مشکل شد، مسلّم این است که به تدبیر عالم دو مبدء قائلند: مبدء خیر و مبدء شرّ (یزدان و اهریمن - یا نور و ظلمت)... عناصر بسیط مخصوصاً آتش را تقدیس می‏کنند در ایران، چین و هند آتشکده‏هائی داشتند و همه را به «آهورامزدا» می‏رسانند که موجد کلّ است. در کتاب عدل الهی می‏نویسد: دوگانه‏پرستی در ایران قدیم و اعتقاد ایرانیان به «اهورامزدا» و «اهریمن» که بعدها با تعبیر یزدان اهریمن بیان شده است... به روشنی معلوم نیست که آیا آئین زرتشت در اصل آئین توحیدی بوده است یا آئین دوگانگی؟ اوستای موجود، این ابهام را رفع نمی‏کند، زیرا قسمت‏های مختلف این کتاب تفاوت فاحشی با یکدیگر دارد، بخش «وندیداد» آن صراحت در نثویّت دارد ولی از بخش «گاتاها» چندان دوگانگی فهمیده نمی‏شود بلکه بر حسب ادعای برخی از محققین از این بخش یگانه‏پرستی استنباط می‏گردد... ولی ما بر حسب اعتقاد اسلامی‏ایکه درباره مجوس داریم می‏توانیم چنین استنباط کنیم که دین زرتشت در اصل یک شریعت توحیدی بوده است زیرا بر حسب عقیده اکثر علماء اسلام، زرتشتیان از اهل کتاب محسوب می‏گردند.