اِفریقای مرکزی، جمهوری (Central African Republic)
اِفریقای مرکزی، جمهوری
اِفریقای مرکزی، جمهوری
موقعیت. جمهوری افریقای مرکزی، همان گونه که از نام آن پیداست، سرزمینی است در افریقای مرکزی، محصور در خشکی که بین کشورهای چاد در شمال، سودان در شرق، کنگو کینشاسا و کنگو برازاویل در جنوب و کامرون در غرب جای دارد. مساحت این کشور ۶۲۲,۹۸۴ کیلومتر مربع و شهر بانگی پایتخت آن است.سیمای طبیعی. افریقای مرکزی سرزمینی کوهستانی است که فلات اوبانگی استخوان بندی اصلی آن را تشکیل می دهد. ارتفاعات بُنگوس در شمال، کوه های توندو در شرق، و کوه های کاره نواحی شمال غربی آن را فراگرفته اند. بلندترین نقطۀ کشور به نام کوه کایاگانگیری با ارتفاع ۱,۴۲۰ متر، در غرب این سرزمین جا دارد. رودخانۀ اوبانگی در جنوب، مرز کشور کنگو کینشاسا (زئیر) را تشکیل می دهد و خط الرأس کوه های توندو این کشور را از سودان جدا می کند. افریقای مرکزی سرزمین پرآبی است و رودخانه های بسیاری که به دو حوضۀ اوبانگی و دریاچۀ چاد تقسیم می شوند، آن را مشروب می کنند. رودخانه های حوضۀ اوبانگی کاملاً به سوی جنوب روانند و همگی به رودخانۀ اوبانگی که مهم ترین ریزابۀ رود کنگو است می ریزند. رودهای سانگا، لوبایه، اوئاکا، کوتو، اِمباری و چینکو، جزء این گروه محسوب می شوند. رودخانه های حوضۀ دریاچۀ چاد، از فلات اوبانگی، در نواحی مرکزی این کشور، سرچشمه می گیرند و رو به شمال روان می شوند و پس از عبور از مرز کشور چاد به دریاچۀ مزبور می ریزند؛ رودخانه های بامینگی و اوهام مهم ترین رودهای این گروه محسوب می شوند. این کشور به شانزده استان و یک ناحیۀ خودگردان داخلی، با نام بانگی، تقسیم می شود و بانگی، موبایه، بِربِراتی، بامباری، بوسانگوآ و بوزوم مهم ترین شهرهای آن به شمار می روند. اقلیم این کشور برحسب موقعیت مکانی متغیّر است. نواحی شمالی آن، که به بیابان های کشور چاد مشرف است، اقلیم خشک و کم آب دارد و نواحی جنوبی از رطوبت استوایی بهره مند است. بارندگی های آن فصلی است و از اسفند تا مهر به درازا می کشد. نواحی جنوب شرقی، مرطوب ترین بخش افریقای مرکزی، از جنگل های انبوه پوشیده شده و زیستگاه گوریل های کمیاب نواحی کم ارتفاع است. دیگر نواحی کشور از جنگل های تنک و علفزارهای نوع ساوانا پوشیده است و فیل، کفتار، بزکوهی، گاو وحشی ، کروکودیل (تمساح)، و اسب آبی حیات وحش آن را تشکیل می دهند. میانگین دمای شهر بانگی در دی ماه ۳۲ درجۀ سانتی گراد، در تیرماه ۲۱ درجۀ سانتی گراد است و میانگین بارندگی سالانۀ آن به ۱,۲۸۹ میلی متر می رسد.
اقتصاد. بعد از جنگ های داخلی دهه های اخیر و آسیب هایی که نظام های خودکامۀ افریقای مرکزی بر پیکر اقتصاد این کشور وارد کردند، پایه های اقتصادی نوین در این کشور پی ریزی شد و کشاورزی را تا سطح تأمین مصرف داخلی ترقی داد. با این اوصاف، هنوز فقط یک سی ام از اراضی قابل کشت آن به زراعت اختصاص یافته است. بادام زمینی، پنبه و قهوه، ازجمله فرآورده های کشاورزی صادراتی این سرزمین محسوب می شوند و ارزن، برنج، و کاساوا بیشتر برای مصرف خوراک داخلی کشت می شود. مگس تسه تسه که متأسفانه در بیشتر نواحی آن دیده می شود، موجب محدودشدن دامپروری در این کشور شده است. الماس مهم ترین منبع درآمد کشور افریقای مرکزی است و حجم صادراتی آن رقم قابل توجهی را نشان می دهد. اکتشاف و بهره برداری از معادن اورانیوم چندی است آغاز شده، اما وقوع سیلاب های فصلی از روند توسعه و استخراج آن جلوگیری کرده است. بخش صنعت این کشور هنوز محدود است و مونتاژ اتومبیل عمده ترین فعالیت صنعتی آن به شمار می آید. بیشترین نیروی الکتریسیته افریقای مرکزی به شیوۀ برقابی و از تأسیساتی که در شهر بوآلی واقع در جنوب غربی کشور نصب شده است، به دست می آید. رودخانۀ اوبانگی نقش مهمی در ترابری این کشور برعهده دارد و ارتباط دریایی بانگی، پایتخت کشور را که در واقع مهم ترین رود بندر آن محسوب می شود، با دیگر نواحی جهان برقرار می کند. شبکۀ راه های زمینی تقریباً در همان حجم روزگار استعمار باقی مانده و غالباً براثر سیلاب های فصلی ویران شده است. قهوه، الماس، چوب و الوار و پنبه جزءِ اقلام صادراتی کشور مذکورند و مواد غذایی، پوشاک، فرآورده های نفتی، ماشین آلات، وسایل الکتریکی، و خودرو اقلام وارداتی آن را تشکیل می دهند.
حکومت و سیاست. نظام جمهوری چندحزبی با یک مجلس قانون گذاری بر کشور افریقای مرکزی حکومت دارد. مجلس ملی این کشور از ۱۰۹ نماینده تشکیل شده که برای یک دورۀ پنج ساله انتخاب می شوند و رئیس جمهور برای یک دورۀ شش ساله که فقط یک بار تمدیدپذیر است از طریق آراء عمومی برگزیده می شود. نخست وزیر سرپرستی هیئت دولت را عهده دار است و رئیس جمهور او را منصوب می کند.مردم و تاریخ. جمعیت کشور افریقای مرکزی حدود ۴,۴۰۱,۰۰۰ نفر است (۲۰۱۰) و تراکم نسبی آن به۶.۸ نفر در کیلومتر مربع می رسد. رشد سالانۀ جمعیت این کشور۱.۵ درصد است و اقوام بانجا و باندا ۶۱ درصد از جمعیت آن را تشکیل می دهند. ۵۰ درصد از جمعیت کشور مسیحی اند و۶۴.۵ درصد از آنان در روستاها به سر می برند و زبان رسمی آنان فرانسه و سانگو است. میانگین امید به زندگی در این کشور حدود ۴۷ سال است و ۴۵ درصد از بزرگسالان آن باسوادند. پیگمه ها که ساکنان نخستین این سرزمین بوده اند در قرن ۱۹، هنگامی که سوداگران برده پا به این کشور گذاردند، متواری و نابود شدند. سوداگران مزبور بعدها جای خود را به دولت استعماری فرانسه دادند و آن را کنگوی فرانسه یا اوبانگی شاری نامیدند و در ۱۹۴۶ به سرزمین فرادریاهای فرانسه تبدیل کردند. سرزمین مزبور در ۱۹۵۸ به استقلال رسید، و نام آن به جمهوری افریقای مرکزی تغییر یافت؛ اگرچه سانگو زبان رسمی کشور است ولی زبان فرانسه جایگاه اداری و رسمی خود را همچنان حفظ کرده است.
اِفریقای مرکزی، جمهوری
اِفریقای مرکزی، جمهوری
موقعیت. جمهوری افریقای مرکزی، همان گونه که از نام آن پیداست، سرزمینی است در افریقای مرکزی، محصور در خشکی که بین کشورهای چاد در شمال، سودان در شرق، کنگو کینشاسا و کنگو برازاویل در جنوب و کامرون در غرب جای دارد. مساحت این کشور ۶۲۲,۹۸۴ کیلومتر مربع و شهر بانگی پایتخت آن است.سیمای طبیعی. افریقای مرکزی سرزمینی کوهستانی است که فلات اوبانگی استخوان بندی اصلی آن را تشکیل می دهد. ارتفاعات بُنگوس در شمال، کوه های توندو در شرق، و کوه های کاره نواحی شمال غربی آن را فراگرفته اند. بلندترین نقطۀ کشور به نام کوه کایاگانگیری با ارتفاع ۱,۴۲۰ متر، در غرب این سرزمین جا دارد. رودخانۀ اوبانگی در جنوب، مرز کشور کنگو کینشاسا (زئیر) را تشکیل می دهد و خط الرأس کوه های توندو این کشور را از سودان جدا می کند. افریقای مرکزی سرزمین پرآبی است و رودخانه های بسیاری که به دو حوضۀ اوبانگی و دریاچۀ چاد تقسیم می شوند، آن را مشروب می کنند. رودخانه های حوضۀ اوبانگی کاملاً به سوی جنوب روانند و همگی به رودخانۀ اوبانگی که مهم ترین ریزابۀ رود کنگو است می ریزند. رودهای سانگا، لوبایه، اوئاکا، کوتو، اِمباری و چینکو، جزء این گروه محسوب می شوند. رودخانه های حوضۀ دریاچۀ چاد، از فلات اوبانگی، در نواحی مرکزی این کشور، سرچشمه می گیرند و رو به شمال روان می شوند و پس از عبور از مرز کشور چاد به دریاچۀ مزبور می ریزند؛ رودخانه های بامینگی و اوهام مهم ترین رودهای این گروه محسوب می شوند. این کشور به شانزده استان و یک ناحیۀ خودگردان داخلی، با نام بانگی، تقسیم می شود و بانگی، موبایه، بِربِراتی، بامباری، بوسانگوآ و بوزوم مهم ترین شهرهای آن به شمار می روند. اقلیم این کشور برحسب موقعیت مکانی متغیّر است. نواحی شمالی آن، که به بیابان های کشور چاد مشرف است، اقلیم خشک و کم آب دارد و نواحی جنوبی از رطوبت استوایی بهره مند است. بارندگی های آن فصلی است و از اسفند تا مهر به درازا می کشد. نواحی جنوب شرقی، مرطوب ترین بخش افریقای مرکزی، از جنگل های انبوه پوشیده شده و زیستگاه گوریل های کمیاب نواحی کم ارتفاع است. دیگر نواحی کشور از جنگل های تنک و علفزارهای نوع ساوانا پوشیده است و فیل، کفتار، بزکوهی، گاو وحشی ، کروکودیل (تمساح)، و اسب آبی حیات وحش آن را تشکیل می دهند. میانگین دمای شهر بانگی در دی ماه ۳۲ درجۀ سانتی گراد، در تیرماه ۲۱ درجۀ سانتی گراد است و میانگین بارندگی سالانۀ آن به ۱,۲۸۹ میلی متر می رسد.
اقتصاد. بعد از جنگ های داخلی دهه های اخیر و آسیب هایی که نظام های خودکامۀ افریقای مرکزی بر پیکر اقتصاد این کشور وارد کردند، پایه های اقتصادی نوین در این کشور پی ریزی شد و کشاورزی را تا سطح تأمین مصرف داخلی ترقی داد. با این اوصاف، هنوز فقط یک سی ام از اراضی قابل کشت آن به زراعت اختصاص یافته است. بادام زمینی، پنبه و قهوه، ازجمله فرآورده های کشاورزی صادراتی این سرزمین محسوب می شوند و ارزن، برنج، و کاساوا بیشتر برای مصرف خوراک داخلی کشت می شود. مگس تسه تسه که متأسفانه در بیشتر نواحی آن دیده می شود، موجب محدودشدن دامپروری در این کشور شده است. الماس مهم ترین منبع درآمد کشور افریقای مرکزی است و حجم صادراتی آن رقم قابل توجهی را نشان می دهد. اکتشاف و بهره برداری از معادن اورانیوم چندی است آغاز شده، اما وقوع سیلاب های فصلی از روند توسعه و استخراج آن جلوگیری کرده است. بخش صنعت این کشور هنوز محدود است و مونتاژ اتومبیل عمده ترین فعالیت صنعتی آن به شمار می آید. بیشترین نیروی الکتریسیته افریقای مرکزی به شیوۀ برقابی و از تأسیساتی که در شهر بوآلی واقع در جنوب غربی کشور نصب شده است، به دست می آید. رودخانۀ اوبانگی نقش مهمی در ترابری این کشور برعهده دارد و ارتباط دریایی بانگی، پایتخت کشور را که در واقع مهم ترین رود بندر آن محسوب می شود، با دیگر نواحی جهان برقرار می کند. شبکۀ راه های زمینی تقریباً در همان حجم روزگار استعمار باقی مانده و غالباً براثر سیلاب های فصلی ویران شده است. قهوه، الماس، چوب و الوار و پنبه جزءِ اقلام صادراتی کشور مذکورند و مواد غذایی، پوشاک، فرآورده های نفتی، ماشین آلات، وسایل الکتریکی، و خودرو اقلام وارداتی آن را تشکیل می دهند.
حکومت و سیاست. نظام جمهوری چندحزبی با یک مجلس قانون گذاری بر کشور افریقای مرکزی حکومت دارد. مجلس ملی این کشور از ۱۰۹ نماینده تشکیل شده که برای یک دورۀ پنج ساله انتخاب می شوند و رئیس جمهور برای یک دورۀ شش ساله که فقط یک بار تمدیدپذیر است از طریق آراء عمومی برگزیده می شود. نخست وزیر سرپرستی هیئت دولت را عهده دار است و رئیس جمهور او را منصوب می کند.مردم و تاریخ. جمعیت کشور افریقای مرکزی حدود ۴,۴۰۱,۰۰۰ نفر است (۲۰۱۰) و تراکم نسبی آن به۶.۸ نفر در کیلومتر مربع می رسد. رشد سالانۀ جمعیت این کشور۱.۵ درصد است و اقوام بانجا و باندا ۶۱ درصد از جمعیت آن را تشکیل می دهند. ۵۰ درصد از جمعیت کشور مسیحی اند و۶۴.۵ درصد از آنان در روستاها به سر می برند و زبان رسمی آنان فرانسه و سانگو است. میانگین امید به زندگی در این کشور حدود ۴۷ سال است و ۴۵ درصد از بزرگسالان آن باسوادند. پیگمه ها که ساکنان نخستین این سرزمین بوده اند در قرن ۱۹، هنگامی که سوداگران برده پا به این کشور گذاردند، متواری و نابود شدند. سوداگران مزبور بعدها جای خود را به دولت استعماری فرانسه دادند و آن را کنگوی فرانسه یا اوبانگی شاری نامیدند و در ۱۹۴۶ به سرزمین فرادریاهای فرانسه تبدیل کردند. سرزمین مزبور در ۱۹۵۸ به استقلال رسید، و نام آن به جمهوری افریقای مرکزی تغییر یافت؛ اگرچه سانگو زبان رسمی کشور است ولی زبان فرانسه جایگاه اداری و رسمی خود را همچنان حفظ کرده است.
wikijoo: افریقای_مرکزی،_جمهوری