در گویش بومی کرج به بچه می گویند یال
که جمع یال که همان ایال بمعنی بچه ها در زبان فارسی می باشد
در گویش بالا طالقان هم یال به معنی بچه می باشد.
موی یال ( گردن ) را فژ/بش گویند
موی گردن اسب و شیر نر را فش گویند و یال گردن است
پشوتن همی رفت پیش سپاه
بریده فش و یال اسب سیاه.
گرفتش فش و یال اسب سیاه
ز خون لعل شد خاک آوردگاه.
همی تیغ، سهراب را برکشید
فش و دم اسبش ز نیمه برید.
فردوسی
mane
در گویش مردم میگون و شمشک و دربندسر و اطراف، یال معادل بچه و فرزند میباشه.
در گویش مازندرانی:
یال/ Yal : سو، طرف. بلندی. بالای کوه. گردنه.
مانند:پیش از زمستان، پسر های بابقلی بندار کنار دیوارهای حیاط را تا یال، هیزم پیچیدند.
کلیدر
محمود دولت آبادی
فرهنگ واژگان تبری
... [مشاهده متن کامل]
زیر نظر: جهانگیر نصری اشرافی
در زبان کردی:
یال/Yal : آل، ستیغ کوه، یال ( موی گردن شیر و اسب ) . تاج خروس
فرهنگ کردی - فارسی
هه ژار
انکه از دست تا ارنج است بال است و نه یال و انچه ناظم و برهان و منیری گفته اند بال است و نه یال -
موی گردن را موی یال گویند از هرچه باشد پاره ای از جانوران بر گردن مو دارند و ان موی یال است بچم موی گردن -
موی یال موی گردن است و یال گردن است اینکه موی گردن اسب را یال میگویند منظور موی یال است و به تنهایی بچم گردن است و بس
موی پشت گردن اسب
فش . .
واژه پارسی یال برگرفته از واژه اَیال در زبان پهلوی می باشد که در شاهنامه فردوسی نیز بکار رفته است.
نیاز به یادآوری است که بسیاری از واژگان از طریق زبانهای هندوآریایی سغدی، سکایی و پارتی به زبان مغولی راه پیدا کرده است.
موی اسب
یال یا Yal مخفف از Yalıg واژه ای ترکی است که به تاج حیوانات از جمله خروس و موی سر و گردن اسب اطلاق میشود. و وقتی مرغ و خروس تاج گوشتی در آورند یا اسب موی سر و گردن درآورد میگویند:
At yalıg landı؛ اسب موی سر و گردن درآورد یا به اصطلاح یال دار شد.
... [مشاهده متن کامل]
هر دو ترکیب در دیوان آمده است.
منبع: "دیوان لغات الترک" شیخ محمود کاشغری
موی گردن اسب
سرو گوش بگرفت و یالش دلیر
موی گردن اسب
یال:
دکتر کزازی در مورد واژه ی "یال " می نویسد : ( ( یال در شاهنامه در معنی شانه و گردن و بخش فرازین تن به کار می رود . می تواند بود این واژه در پهلوی ایال ayāl بوده باشد . ) )
( ( به رشک اندر ، آهِرْمَن بدسگال
... [مشاهده متن کامل]
همی رای زد تا بیاگنْد یال. ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 239. )
مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ١٧)