گیوتین: یه نوع دستگاه است که در گذشت ها برای اعدام استفاده می کردند
گیوتین گَرزَن ( گَر کوتاه شده ی گردن و گَر در گَریبان : گَر - ای - بان = یقه ) ، گَربُر گَلزَن ( گَل کوتاه شده ی گَلو : گَل - او ، و همچنین در گَلاویز : گَل - آویز ) ، گَلبُر
گیوتین ( به فرانسوی: guillotine ) نام دستگاهی است که برای اجرای مجازات اعدام از طریق قطع سر به کار می رفت. این دستگاه از یک چارچوب عمودی بلند و یک تیغهٔ معلق تشکیل شده است. تیغه به وسیلهٔ یک طناب بالا برده می شود و پس از رها شدن و سقوط روی گردن، سر را به سرعت از تن جدا می کند. شهرت این دستگاه بیشتر به خاطر استفادهٔ گسترده از آن در کشور فرانسه به ویژه در زمان انقلاب فرانسه است، گرچه استفاده از آن تا مدت ها پس از انقلاب فرانسه در چندین کشور ادامه یافت. آخرین نفری که در فرانسه با گیوتین اعدام شد، حمیده جندوبی نام داشت مهاجری تونسی الاصل که به جرم تجاوز و قتل زن جوانی به نام الیزابت بوسکه، ( Élisabeth Bousquet ) به مرگ محکوم شد و در سپتامبر ۱۹۷۷ در مارسی به زیر گیوتین رفت. با این اعدام، پروندهٔ اعدام با گیوتین و به طور خاص اعدام در اروپای غربی برای همیشه بسته شد و مجازات اعدام لغو گردید. ... [مشاهده متن کامل]
پیشینهٔ استفاده از دستگاه های مکانیکی - شبیه گیوتین - برای جدا کردن سر از بدن، به قرون وسطی بازمی گردد و در ایتالیا، آلمان و انگلستان نمونه های گوناگونی وجود داشته است. نام «گیوتین» از نام خانوادگی پزشک فرانسوی، ژوزف گیوتَن، گرفته شده است. دکتر گیوتَن در تاریخ ۱۰ اکتبر ۱۷۸۹ با پشتیبانی جلاد پاریس، شارل - هانری سانسون، «که به مشکلات فراوانِ گردن زدن با شمشیر واقف بود»، پیشنهاد استفاده از دستگاه مکانیکی جدا کردن سر را مطرح کرد، تا از اعدام های «وحشتناک» و «سلبِ و کننده» جلوگیری شود. پیانوساز آلمانی، «توبیاس اشمیت» ( Tobias Schmidt ) ، در سال ۱۷۹۲ به دستور جلاد، شارل سانسون، نخستین نمونه های کاربردیِ گیوتین را ساخت و کارایی این نمونه ها را که تیغه ای منحنی شکل داشتند، بر روی گوسفندان و جسد انسان ها آزمایش کرد و نتیجه گرفت که تیغهٔ منحنی گردن را کاملاً جدا نمی کند. اولین اعدام رسمی به وسیلهٔ دستگاه ثبت اختراع شدهٔ اشمیت در تاریخ ۲۵ آوریل ۱۷۹۲ اجرا شد. دکتر گیوتَن، بابت حق الزحمه، اجرتی معادل با ۹۶۰ لیور فرانسه ( Livre ) به توبیاس اشمیت پرداخت. • گیوتین مقاله از کتاب مجازات اعدام؛ منشأ، تاریخ، قربانیان، در وبگاه رادیو زمانه
روزی که اوای طنین. کشتی غم. . درلنگرگاه اندوه جای گرفت. . به تفتیش عقاید هرکه دردایره ماند. دیگران به گیوتین. . .
گردن زن، دستگاه گردن زن
سرانداز. [ س َ اَ ] ( نف مرکب ) قطعکننده سر. جداکننده سر : تیغ نظامی که سرانداز شد کند نشد گرچه کهن ساز شد. نظامی.