گلپر

گلپر گیاهی گلدار، علفی و دوساله از تیرهٔ چتریان با نام علمی Heracleum persicum است. این گیاه دارای دانه های بسیار نازک دارای طعم تند و معطر است که می توان از تمام بخش های آن در صنعت غذا و دارو استفاده کرد. برگ های آن با چاک های عمیق به شکل پنجه غاز است که این چاک ها برگ را به چند نیمه برگ تقسیم می کند و هر نیمه برگ نوک تیز و دندانه دار است. ساقه آن را لوله ای توخالی تشکیل می دهد که پس از برش عرضی شیره سفید رنگی در دیواره آن ظاهر می شود در صورت تماس شیره با دست موجب سرخی و زخم شدن پوست و تاول زدن آن می شود. میوه آن شکل تخم مرغی کشیده کمی ضخیم و معطر به رنگ سبز تیره به طول ۲٫۵ تا ۵ سانتی متر است. گل های آن سفید مجتمع به صورت چتر در انتهای ساقه های گل دهنده در قسمت بالای گیاه ظاهر می شود. همهٔ گونه های این گیاه معطر هستند و برخی گونه ها در آشپزی ایرانی به عنوان ادویه و برخی دیگر در صنعت داروسازی کاربرد دارند.
گیاه گلپر از دستهٔ گیاهان دارویی بوده که علاوه بر ارزش خوراکی که دارد در طب سنتی و صنعت داروسازی نیز از آن استفاده های فراوانی می شود. این گیاه دارای مواد معطر مخصوص و مرکب از صمغ های مختلف است. جوانه ها، ساقه ها و غنچه های نورستهٔ آن بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند. دانه های خشک این گیاه، معطر است که همراه با غذاها و به عنوان ادویه مصرف عمومی دارد.
این گیاه بومی ایران بوده و در نواحی نمناک کوهستانی آذربایجان جنگل های ارسباران ( قره داغ ) و حاشیه های آن، مناطق کوهستانی جنوبی و شرق شهرستان گرمی، نواحی شمالی البرز، ییلاق جواهرده، گچسر، شمیرانات، توچال، غرب ایران در کوه های روستای چپقلو واقع در استان زنجان شهرستان خدابنده و کوه های بختیاری. همچنین در ارتفاعات شیرکوه یزد می روید.

ویژگی ها [ویرایش]
برگهای آن با چاک های عمیق به شکل پنجه غاز شبیه برگ آنژلیکا، به طوری که این چاک ها برگ را به چند نیمه برگ تقسیم می کند و هر نیمه برگ نوک تیز و دندانه دار است. گل های آن سفید مجتمع به صورت چتر در انتهای ساقه های گل دهنده در قسمت بالای گیاه ظاهر می شود. میوه آن تخم مرغی کمی ضخیم و معطر به رنگ سبز تیره به طول ۱٫۵ تا ۱ سانتی متر است. [۳]
برگ و دانه های گلپر.
رویشگاه ها در ایران: نواحی شمالی البرز، ییلاق جواهرده، گرچسر، شمیرانات، توچال، غرب ایران و کوه های بختیاری. [۴]
گلپر کوبیده.
این یک نوشتار خُرد گیاه شناسی است. با گسترش آن به ویکی پدیا کمک کنید.
خواص دارویی این گیاه:
اسانس گلپر به عنوان آنتی اکسیدان در کاهش خطرات قلبی عروقی و کاهش مقادیر لیپوپروتیئن های سرم نقش دارد.
مقوی معده و سایر اندام های گوارش است.
ضد نفخ است.
ترشحات معده را زیاد کرده و سموم بدن را دفع می کند.
ضد عفونی کننده و میکروب کش قوی است.
باعث ازدیاد شیر مادر است.
خوردن کم آن باعث شادی و نشاط می شود.
برای هضم غذا موثر است.
برای کمردردهای ناشی از رطوبت مفید است و می توان آن را همراه با غذا میل کرد.
قطع کننده ی بلغم و دفع کننده ی باد و نفخ شکم است.
بهترین دارو برای معالجه ی هیستری است.
دم کرده ی ریشه ی آن برای رفع ناراحتی های عصبی مفید است.
برای تقویت حافظه کاربرد دارد.
ضماد گلپر با موم و روغن جهت تسکین سیاتیک مفید است.
ضماد گلپر با روغن زیتون برای از بین بردن سیاهى زیر چشم و مالیدن پخته ی آن با سرکه و پوست انار جهت بواسیر نافع است.
پاشیدن گرد گلپر روى زخم هاى خوره ‏اى و جذام سودمند می ‏باشد.
منابع [ویرایش]
در ویکی انبار پرونده هایی دربارهٔ گلپر موجود است.
↑ Apiaceae
↑ Heracleum
↑ دانشنامهٔ رشد
↑ همان.
[نمایش]
ن • ب • و
گیاهان دارویی و ادویه جات
رده ها: آشپزی ایرانیادویه هاچتریانگیاهان دارویی گیاهان طبی
قس انگلیسی
Heracleum persicum, commonly known as Golpar ( Persian: گلپر ‎ ) or Persian Hogweed, is a flowering plant in the family Apiaceae, native to Iran. It grows wild in humid mountainous regions in Iran, as well in some adjacent areas. Having been introduced in the 1830s, it is now very common in northern Norway, where it is known as the Tromsø palm. [1] The plant has also been spotted in Jönköping, Sweden. [citation needed]
Contents [show]
[edit]Uses
[edit]Food uses
The seeds are used as a spice in Persian cooking. The very thin, small seedpods are aromatic and slightly bitter. They are usually sold in powdered form and are often erroneously sold as "Angelica Seeds. " The powder is sprinkled over broad beans, lentils and other legumes and on potatoes. Golpar is also used in soups and stews. It is often used sprinkled over pomegranate seeds. Golpar is also mixed with vinegar into which lettuce leaves are dipped before eating.
Golpar can be used in small amounts ( 1 or 2 tsp per pound ) when cooking beans to reduce the effect of gas in the digestive tract associated with consuming beans. [2][not in citation given][dubious – discuss]
Ground golpar ( Heracleum persicum ) seeds
In Persian cuisine, the petals are used in the spice mixture advieh to flavor rice dishes, as well as in chicken and bean dishes.
The tender leaves and leaf stalks are also pickled ( known as golpar toraei, Persian: گلپر تورایی‎ ) .
[edit]See also
Plants portal
Heracleum, the genus
Other Europe invasive species Heracleum mantegazzianum and Heracleum sosnowskyi
Native Europe hog weeds Heracleum sphondylium and Heracleum sibiricum ( Heracleum sphondylium subsp. sibiricum )
Species that can be mistaken for tall invasive hogweeds Wild Parsnip, Garden Angelica, Wild Angelica
[edit]References
^ Straumsheim Grønli, Kristin ( July 10, 2006 ) , Bjørnekjeks tar kvelertak på naturen ( Hogweed takes stranglehold on nature ) , retrieved September 12, 2011
^ Gas in the Digestive Tract
[edit]External links
Analysis of the Oil of Heracleum persicum L. ( seeds and stems )
Heracleum persicum, Heracleum glabrescens ( Persian )
http://www. jrps. ir/index. php/jrps/article/download/21/19
[show] v t e
Herbs and spices
[show] v t e
Edible Apiaceae
This Apiaceae article is a stub. You can help Wikipedia by expanding it.
View page ratings
Rate this page
What's this?
Trustworthy
Objective
Complete
Well - written
I am highly knowledgeable about this topic ( optional )
Submit ratings
Categories: Edible ApiaceaeMedicinal plantsSpicesIranian cuisineApiaceae stubs
قس آلمانی
Der Golpar ( Heracleum persicum, persisch ‏گلپر‎ ) oder auch Persischer Bärenklau . . .