ژرف

ژرف.
ژرفا: ناژرفا.
گُورّی است، گوری نیست.
گیج است، گیج نیست .
مَت است ، مت نیست.
مت، نامت.
عُنق؛عمق.

واژه ژرف وام گرفته شده از پهلوی ( jfr /⁠žafr⁠/، �عمیق� ) ، از پروتو - ایرانی، از پیش هندی - ایرانی *gabʰr�s، از پروتو - هند و اروپایی *gʷh₂bʰ - r�s، از *gʷeh₂bʰ - ( "عمیق بودن؛ زیر آب رفتن" ) .
همسایه با پارسی میانه ( zwpl /⁠zofr⁠/، �عمیق� ) ، اوستایی 𐬘𐬀𐬟𐬭𐬀 ( جفرا، �عمیق� ) ، سانسکریت गभीर ( gabhīra، �عمیق� ) ، دوتایی از جَفْر ( جفر، �دانش غیبی� ) ، واژه ای عربی که وام گرفت شده در اصل از واژه ایرانی وام گرفته شده است.
... [مشاهده متن کامل]

باطن

ژرف یا عمیق
ژرف از ریشه هندواروپائی دهب dheub یا عمیق در اوستا جیو jaiwa و ژرف žarfa در سانسکریت گبیر gabhira ویا دهیر dahira و فرگرد ان در انگلیسی deep، dive، dump، typhon یا typhoon یا همان معنی طوفان که در لاتین نبز آمده است. ) در اینجا واژه های ژرف طبق دستور واژه شناسی دیالکتیکی در معنا و فرم تغییر شکل داده اند )
... [مشاهده متن کامل]

ژرف

سنگین

آژرفه/آژرفیده: گود برداری شده، عمق برداری شده.
ژرفیدن: عمق بوجود آوردن. تعمیق.
ژرفش: اسم مصدر ژرفیدن.
ژرفاک: آنچه ژرفند. مثال: در میان افکارم ژرفاک ها را بیشتر دوست دارم. ( ژرفاک مانند خوراک، پوشاک. . . )
... [مشاهده متن کامل]

عمیق
گود

گود؛ عمیق؛ دورودراز: ◻︎ به دریای ژرف آن که جوید صدف / ببایدش جان برنهادن به کف ( اسدی: لغت نامه: ژرف ) ، ◻︎ هر آن کاو به ره برکَنَد ژرف چاه / سزد گر نهد در بُن چاه گاه ( فردوسی: ۳/۳۱۳ ) .
۲. ویژگی کلام یا نوشته ای که معنای بسیار داشته باشد: ◻︎ جاهل نرسد در سخن ژرف تو آری / کف بر سر بحر آید پیدا نه به پایاب ( خاقانی: ۵۸ ) .
... [مشاهده متن کامل]

عمق زیاد، عمیق، طولانی