چرا

از چه . [ اَ چ ِ ] ( ق مرکب ) برای چه ؟ چرا؟ عم ّ؟ عن ما؟ لِم َ؟ :
دلبرا دو رخ تو بس خوبست
از چه با یار کار گست کنی ؟
عماره ٔ مروزی .
از چه توبه نکند خواجه که هر جا که بود
قدحی می بخورد راست کند زود هراش .
شهید بلخی ( اشعار پراکنده ٔ قدیمترین شعرا چ ژیلبر لازار ص 28 ) .

در لری یعنی سی چه

چند نمونه نوع نوشتن کلمه ( چرا ) رو میخواستم

بر چه موجب ؛ به چه صورت. به چه طریق. چگونه. بر چه وجه. بر چه اصل و طریقه : منتظر آن که از حضرت به چه موجب مثال دهند. ( ترجمه تاریخ یمینی ص 59 ) .

چه شده / افتاده که . . . . . . . . . ؟

چه شد ( ماضی / مضارع ) ، چه بود ( ماضی )

به چه دلیل

لیدر سعید سپ رو شما کیک کردی

سبب, دلیل Pourquoi?

روژین هم اسم زیبایی است خواهرم اسمش روژین است

چِرا: در پهلوی چرای čērāy بوده است . ساخته شده از : چه /رای.
( ( همه موبدان سرفگنده نگون
چرا کس نیارست گفتن ، نه چون ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 272. )

چَرا: در پهلوی چرگ čarag بوده است و به معنی رمه بکار می رفته است .
( ( چراگاه مردم بدان برفزود
پراگند پس تخم و کِشت و درود. ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 251. )

چرا، چه را، برای چه همگی به یک معنی و از ادات استفهام ( ابزارهای پرسش ) می باشند؛ برای دانستن علت وقوع یا عدم وقوع امری بکار می روند. مثال: چرا درس نمی خوانی؟
معادل این کلمه در زبان ترکی، نییَه ( نَه یَه ) ، نَه ایچین ، نَه دَن می باشند. البته معنی دقیق نَه دَن، از چه می باشد که بجای چرا هم بکار می رود.
... [مشاهده متن کامل]

در زبان لری بختیاری به معنی
چراغ
Chera

گردش، گشتن