منبع. عکس مسیر اشتقاق واژگان پارسی دکتر علی نورایی زبان های ترکی�در چند مرحله بر�زبان فارسی�تأثیر گذاشته است. نخستین تأثیر زبان ترکی بر پارسی، در زمان حضور سربازان تُرک در ارتش�سامانیان�روی داد. پس از آن، در زمان فرمان روایی�غزنویان، �سلجوقیان�و پس از�حملهٔ مغول، تعداد بیشتری�وام واژهٔ�ترکی به زبان فارسی راه یافت؛ اما بیشترین راه یابی واژه های ترکی به زبان فارسی در زمان فرمانروایی�صفویان، که ترکمانان�قزلباش�در تأسیس آن نقش اساسی داشتند، و�قاجاریان�بر ایران بود. ... [مشاهده متن کامل]
• منابع ها. تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. اول و دوم، انتشارات ققنوس، ۱۳۷۴ • تاریخ ادبیات ایران، ذبیح الله صفا، خلاصه ج. سوم، انتشارات بدیهه، ۱۳۷۴ • حسن بیگ روملو، �احسن التواریخ� ( ۲ جلد ) ، به تصحیح�عبدالحسین نوایی، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۹. ( مصحح در پایان جلد اول شرح مفصل و سودمندی از فهرست لغات�ترکی�و�مغولی�رایج در متون فارسی از سده هفتم به بعد را نوشته است ) • فرهنگ فارسی، محمد معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۵ • غلط ننویسیم، ابوالحسن نجفی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۸۶ • فرهنگ کوچک زبان پهلوی، دیوید نیل مکنزی، ترجمه مهشید فخرایی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ۱۳۷۹
واژه چاک از سورا سنی پراکریت به ارث رسیده است 𑀘𑀓𑁆𑀓 ( cakka ) ، از سانسکریت चक्र ( c�kra، �چرخ� ) ، از پروتو - هند - آریایی *ćakr�m، از پروتو - هند - ایرانی *čakr�m، از پروتو - هند - اروپایی *kʷ�kʷlos ( �دایره، چرخ� ) . با مراتی चाक ( کاک ) . دوبل چکر ( cakkar, cakra ) و چرخہ ( carxā ) . واژه چک و چاق و چاقو=چاکو از ریشه ی این واژه هستند که اشتباه به زبان دیگر خواهد شدند. ... [مشاهده متن کامل]
منابع ها. Qureshi, Bashir Ahmad ( 1971 ) “چاک”, in Kitabistan's 20th Century Standard Dictionary, Lahore: Kitabistan Pub. Co. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . John Shakespear ( 1834 ) “چاک”, in A dictionary, Hindustani and English: with a copious index, fitting the work to serve, also, as a dictionary of English and Hindustani, 3rd edition, London: J. L. Cox and Son
پاره پاره
تنومند، سلامتی
غاز
در استان پارس چاق را چاک نیز گویند - و چاک در پهلوی فربهی و چالاکی است و به چم پیه نیز بوده و هنوز کردان میگویند چاک و چاکی - و در پشتو نیز به چم پیه هنوز به کار می رود در جنوب فارس میگویند کیلونی چاک کردمه دیدش شیرینه - قلیونی چاق کردمه دودش شیرین است
چاک در زبان کوردی در احوالپرسی معنای خوب بودن میدهد چونی؟:چطوری چاکم:خوبم ( در اینجا میتوان از "باشم"نیز استفاده کرد همان معنی "چاکم"را میدهد ) کچی چاکه:دختر خوبیه
چاک: دکتر کزازی در مورد واژه ی " چاک" می نویسد : ( ( ریشه و معنای بنیادین چاک بر من روشن نیست. آیا ”چاک “ ریختی است از چک، در چکیدن؟ سرشکهای آب نیز، آنگاه که فرو می ریزند، فرو می شکافند و از هم می پاشند. انگار که چاق در ”چاقو ”نیز ریختی است از "چاک ": چاقو ( =چاکو ) ابزاریست که با آن چیزی را چاک می زنند و می شکافند. ) ) ... [مشاهده متن کامل]
( ( فکند آن تن شاهزاده به خاک به چنگال کردش کمرگاه چاک ) ) ( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 243. )
چاک rift : [اصطلاح کوهنوردی]دالان با دیواره های موازی و مستقیم . منبع https://sporton. ir
