نیک
فاسد ونجس
پلید و پلشت واژهای پارسی و همریشه با هم
به معنی آلوده
همریشه با ریشه لاتین " lutum " به معنی گل ، لجن می باشد که از فعل " luere " و ریشه " lu " به معنی گلی شدن ، لجنی شدن می باشد .
از آن صورت ماضی " lute " شکل می گیرد
فعل " polluere " نیز از فعل " luere " به دست می آید که شکل ماضی آن " pollute " می باشد و در انگلیسی to pollute به معنی آلودن می باشد که احتمالا pol همان full به معنی پر ، مملو می باشد .
... [مشاهده متن کامل]
و در مورد آلودن و پالودن :
آلودن = آ ( پیشوند ) لو ( ریشه ) د ( ماضی ساز ) اَن ( مصدر ساز )
پالودن = پا ( د ) ( پیشوند منفی ساز ) لو ( ریشه ) د ( پسوند ماضی ساز ) اَن ( مصدر ساز )
" پلید " یا " پتلوت" نیز به احتمال قوی از ریشه " لو " به معنی لجن ، گل به دست آمده است .
ریشه ی واژه ی به گمان من همان ریشه ی واژه ی آلودن باید باشد، که در پروتو هندو اروپایی ( لو، لئو ) و در اوستایی ( رو ، راو : کثیف کردن ) و در پهلوی و پارسی نو بدین ریخت:
آ لو = آلودن ، آلایش
پت آ لو = پالودن ، پالایش ، فالوده
پت لو = پلید
پت لو ئِشت = پلشت ( پلیدترین )
کثیف وآلوده شده ب چیزی/پلشتی, ناپاکی و نجس بودن کسی یاچیزی مثل آدم پلید, مثل اخلاق وروابط پلید, مثل حرفای آلوده وپلید وغیره. . .
پلید :پَل در زبان لری به معنای ناپاک می باشد و پسوند اید نیز برای مفعول بکار می رود پس پلید به معنای ناپاک شده می باشد و کلمه پلشت نیز همین معنا را دارد. و با مصدر ترکی واژه ی " بَلَشمُک" به معنی آلوده شدن و خاک آ لود از یک ریشه می باشد .
... [مشاهده متن کامل]
حیدربابا ، شیطان بیزى آزدیریب
محبتی اوْرکلردن قازدیریب
قره گوْنوْن سرنوشتین یازدیریب
سالیب خلقی بیر - بیرینن جانینا
باریشیغی بلشدیریب قانینا
دکتر کزازی در مورد واژه ی " پلید" می نویسد : ( ( ریشه ی پلید که ریختی کهن تر از آن "پلیت" است ، بر من روشن نیست. می تواند بود که پل، در واژه ستاک باشد و همان که در "پلشت" به معنی زشت و پلید نیز دیده می آید ؛بر این پایه، " پلشت" ریخت ِ ویژگی بر ین ( =صفت عالی ) از پل می تواند بود ، بدان سان که نمونه را "بهشت" ( = وهیشته، در اوستایی ) ویژگی بر ین است از بِهْ . ) )
( ( سخن چون به گوش سیامک رسید
ز کردارِ بدخواهْ دیوِ پلید ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 242. )
شیطانی
الودگی