وضو

- وضو تازه داشتن ؛ تجدید کردن دست نماز :
به آب عبادت وضو تازه دار
که فردا ز آتش شوی رستگار.
سعدی.
- وضو تجدید کردن ؛ دوباره وضو گرفتن.
- وضو داشتن ؛ نیازمند وضو نبودن.
- || احتیاج به تجدید وضو نداشتن :
کاهلی در نماز کرد امروز
زاهد ما مگروضو دارد؟
حسن رفیع ( از آنندراج ) .
- وضو ساختن ؛ وضو گرفتن. وضو کردن :
سازد وضو به مسجد اقصی به آب چشم
شکر وضو کند به در مسجدالحرام.
سعدی.
اگرعابد شیشه سازد وضو
رساند به او آب تاک از سبو.
ملا طغرا ( از آنندراج ) .
- وضو کردن ؛ وضو گرفتن :
الحق چو صوفی است مجرد حسام او
کز خون وضو کند نکند امتحان آب.
خاقانی.
طاعت ما نیست غیر از دست شستن از جهان
گر نماز از ما نمی آید وضویی میکنیم.
صائب ( از آنندراج ) .
- وضوگاه ؛ جایی که دست نماز میگیرند. ( ناظم الاطباء ) .
- وضو گرفتن ؛ وضو ساختن. وضو کردن :
دلهای پاک را ز ازل فیض داده اند
گوهر به آب صافی طینت وضو گرفت.
فوقی ( از آنندراج ) .
- بی وضو ؛ وضوناگرفته. ناپاک :
شبی همچو روز قیامت دراز
مغان گرد من بی وضو در نماز.
سعدی.
که دانند در بند حق نیستی
اگر بی وضو در نماز ایستی.
سعدی.
رجوع به وضوء شود.
منبع. لغت نامه دهخدا

در آیهٔ ششم سورهٔ مائده، حکم قرآنیِ وضو و تیمم چنین آمده است:
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا قُمْتُمْ إِلَی الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَکُمْ وَأَیْدِیَکُمْ إِلَی الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوا بِرُءُوسِکُمْ وَأَرْجُلَکُمْ إِلَی الْکَعْبَیْنِ ۚ وَإِن کُنتُمْ جُنُبًا فَاطَّهَّرُوا ۚ وَإِن کُنتُم مَّرْضَیٰ أَوْ عَلَیٰ سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِّنکُم مِّنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَیَمَّمُوا صَعِیدًا طَیِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِکُمْ وَأَیْدِیکُم مِّنْهُ ۚ مَا یُرِیدُ اللَّـهُ لِیَجْعَلَ عَلَیْکُم مِّنْ حَرَجٍ وَلَـٰکِن یُرِیدُ لِیُطَهِّرَکُمْ وَلِیُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَیْکُمْ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ.
ای کسانی که ایمان آورده اید، چون به نماز برخیزید، صورت و دست هایتان را تا آرنج بشویید؛ و مسح کنید قسمتی از سر را و پاهای خودتان را تا دو قوزکِ ؛ و اگر جُنُب هستید خود را پاک کنید ؛ و اگر بیمار یا در سفر بودید، یا یکی از شما از قضای حاجت آمد، یا با زنان نزدیکی کرده اید و آبی نیافتید؛ پس با خاک پاک تیمّم کنید، و از آن به صورت و دست هایتان بکشید. خدا نمی خواهد بر شما تنگ بگیرد، لیکن می خواهد شما را پاک، و نعمتش را بر شما تمام گردانَد؛ باشد که سپاسِ بدارید.
نیت به معنای قصد انجام دادن با انگیزه امتثال امر خداوند است.
آب وضو، ظرفِ آب وضو و مکانی که فرد در آنجا وضو می گیرد باید مباح باشد؛ یعنی غصبی نباشد.
ترتیب بدین معناست که در وضو باید اول باید نیت کنند سپس صورت شسته شود، سپس دست راست و سپس دست چپ و مسح سر و مسح پا. تا زمانی که مرحلهٔ قبل به صورت کامل و صحیح انجام نشود، نباید به سراغ مرحلهٔ بعد رفت.
موالات به معنی عدم فاصلهٔ زیاد مابین انجام هر دو عمل وضوست؛ مثلاً نباید مابین شستن صورت و شستن دست راست، فاصلهٔ زیادی به وجود آید. همچنین بین شستن دست راست و دست چپ و الی آخر.
مباشرة به معنای آن است که فرد باید خودش این فعل ( وضو ) را انجام دهد یعنی نمی شود دیگری او را وضو بدهد یا مثلاً آب وضو روی دستش بریزد بلکه باید خود فرد به تنهایی انجام دهد.

مثل بسیاری از کلمات ترکی در فارسی که معادل فارسی دارد ولی استفاده نمیشود مانند؛ آقا، خانم، دایی، جلو، قاشق، اردک و بسیاری از کلمات دیگر که نوشتنشان در این متن نمیگنجد.