وتو

وتو یک قدرت قانونی برای توقف یکجانبه یک اقدام رسمی است. در معمول ترین حالت، یک رئیس جمهور یا پادشاه لایحه ای را وتو می کند تا از تبدیل شدن آن به قانون جلوگیری کند. در بسیاری از کشورها، حق وتو در قانون اساسی کشور مقرر شده است. اختیارات وتو نیز در سطوح دیگر حکومت، مانند دولت های ایالتی، استانی یا محلی و در نهادهای بین المللی وجود دارد.
از مشهورترین موارد وتو در دوران معاصر استفاده از حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل متحد است. کشورهایی که حق وتو دارند عبارت اند از: ایالات متحده آمریکا، روسیه، فرانسه، انگلستان و چین. بر اساس منشور اساس سازمان ملل متحد، شورای امنیت دارای ۱۰ عضو غیر دائم و پنج عضو دائم است. اعضای دائم شورا دارای حق «وتو» هستند. از ابتدای تأسیس سازمان تا کنون، نسبت به این حق، نظریات متفاوتی اظهار شده و بیش تر این نظریات، مخالف این حق بوده اند. اکنون، که این مخالفت ها شدت یافته، برخی از کشورها مدعی استحقاق برخورداری از حق وتو هستند.
حق وتو ناشی از بند ۳ ماده ۲۷ منشور سازمان ملل متحد است که می گوید: تصمیمات شورای امنیت راجع به سایر مسائل مربوط به غیر آیین کار با رأی مثبت نُه عضو، که شامل آراء تمام اعضای دائم باشد، اتخاذ می گردد.
بر برخی از وتوها غالباً می توان با رأی اکثریت فوق العاده غلبه کرد: در ایالات متحده، رأی دو سوم مجلس نمایندگان و سنا می تواند وتوی ریاست جمهوری را نادیده بگیرد. با این حال، برخی از وتوها مطلق هستند و نمی توان آنها را نادیده گرفت. به عنوان مثال، در شورای امنیت سازمان ملل متحد، اعضای دائمی آن بر هر قطعنامه شورای امنیت حق وتوی مطلق دارند. در بسیاری از موارد، از حق وتو فقط می توان برای جلوگیری از تغییر وضعیت موجود استفاده کرد. اما برخی از اختیارات وتو شامل توانایی ایجاد یا پیشنهاد تغییرات نیز می شود. برای مثال، رئیس جمهور هند می تواند از وتوی اصلاحی برای پیشنهاد اصلاحیه هایی برای لوایح وتو شده استفاده کند.