نفر

جنگل زبان علمی اتفاقا مصنوعی ست. جالب این است این اظهارنظرهای به ظاهر اندیشمندانه فقط در مورد واژگان فارسی صدق می کند و همین اندیشمندان وقتی واژگان بیگانه ی “اطاله”، “اعاده”، “اضمحلال” و … ( واژگانی که بیشتر مردم معنی آن را نمی دانند ) را می شنوند بی آنکه نگران آسیب های این درختان درخت برای خاک این جنگل باشند می کوشند این درخت مصنوعی را به زور هم که شده در این جنگل خودرو بکارند. زمانی که برخی طلاب و فاضلان! گذشته درختان مصنوعی تعارض ( conflict ) ، تناقض ( contradiction ) ، “تنافر”، تطبیقی ( comparative ) , متعالی ( transcendental ) و . . را در این جنگل بی صاحب می کاشتند روان کسی نمی پریشید، ولی امروز که درختان طبیعی “هم ستیزی”، “پادگویی”، “هم گریزی”، “همسنجشی”، “ترافرازنده” را می کارند همه جنگلبان شده اند! ( ۲ )
یکی از دستاویزهای بزرگ ترادادگرایان برای ستیز با نوواژه ها بر این باور استوار است که زبان پدیده ای ست زنده و پویا که ترادیسش ( تغییر ) های آن باید درون زا باشد نه اینکه به دیسه ( شکل ) ای ساختگی از بیرون به آن زورآور شود. به باور ایشان جایگزینی نوواژه ها با واژه های جاافتاده ی بیگانه در هم ستیزی با ادبیات سنتی ما قرار می گیرد و مایه ی آن می شود که ما پیوندمان را با زبان حافظ و سعدی از دست بدهیم. ایشان که دلسوزانه از جایگاه پاسداران زبان پارسی سخن می گویند گویا فراموش کرده اند که آمیختگی ۸۰ درسدی زبان پارسی با واژگان تازی بارآورد ( نتیجه ) تلاش های ایشان و هم اندیشانشان در گذشته بوده است: جنگل وحشی دانستن زبان ( به ویژه زبان علمی ) به معنی درک نکردن رشد علمی و صنعتی روزافزون و چشمگیر بشر است.
جنگل زبان علمی اتفاقا مصنوعی ست. جالب این است این اظهارنظرهای به ظاهر اندیشمندانه فقط در مورد واژگان فارسی صدق می کند و همین اندیشمندان وقتی واژگان بیگانه ی “اطاله”، “اعاده”، “اضمحلال” و … ( واژگانی که بیشتر مردم معنی آن را نمی دانند ) را می شنوند بی آنکه نگران آسیب های این درختان درخت برای خاک این جنگل باشند می کوشند این درخت مصنوعی را به زور هم که شده در این جنگل خودرو بکارند. زمانی که برخی طلاب و فاضلان! گذشته درختان مصنوعی تعارض ( conflict ) ، تناقض ( contradiction ) ، “تنافر”، تطبیقی ( comparative ) , متعالی ( transcendental ) و . . را در این جنگل بی صاحب می کاشتند روان کسی نمی پریشید، ولی امروز که درختان طبیعی “هم ستیزی”، “پادگویی”، “هم گریزی”، “همسنجشی”، “ترافرازنده” را می کارند همه جنگلبان شده اند! ( ۲ )
چنین به دیده می آید که ریشه ی بسیاری از خرده گیری ها را باید در ناآشنا بودن خرده گیران با سازوکارها و ویژگی های زبان دانشیک ( علمی ) جست. این گستره از زبان دیگرسانی ( تفاوت ) هایی با زبان روزانه یا زاستاری ( طبیعی ) دارد که بدون دانستن این دیگرسانی ها داوری درباره ی یک واژه ی تازه آسان نیست. در واقع واژگان فنی بر پایه ی نیاز های هر رشته برساخته می شوند و بسیاری از این واژگان تا پایان نیز تنها در گستره و زمینه ی ویژستارانه ( تخصصی ) ی خود به کار می روند. شماری نیز پا به پای بالا رفتن دانش و فرهنگ سخنوران آن زبان رفته رفته درشمیده ی ( جذب ) بدنه ی زبان روزانه شده، کاربرد همگانی می یابند و از این رهگذر به پرباری و گسترش واژگانی آن زبان می افزایند.
_______________________________________
بخشی از مقاله"نگویید �برند�، بگویید �ویژند�؛ چرا از برخی نوواژه ها استقبال نمی شود؟" نوشته رضا خدیر در خبرگزاری عصر ایران👇🏼
حساسیت منحصر به واژگان فرنگی نباشد. در قبال واژگان عربی هم مانند فرهنگستان اول واژه سازی کنند. این سخن به معنی باور این قلم به �سره نویسی� نیست. چرا که بسیاری از واژگان عربی با زبان فارسی درآمیخته اند یا تلفظ و معنی آنها تغییر کرده ثانیا سره نویسی ارتباط ما با گذشته را قطع می کند و چه بسا ازعهدۀ خواندن آنها برنیاییم. ثالثا از حکومت ایدیولوژیک نمی توان انتظار داشت چنین کند و کلمات عربی به غنای زبان یاری می رساند اما نه در این حجم.
_______________________________________
شما هم واژگانی را بیهوده به کار بردید چون این واژگان حتی جا نیافتادند، مانند:تمامی=همه، وثیق=استوار - که در گزاره یاد شده زیبایی را بیشتر می کند - ، تقلیل=کاهش، مکانیزم"درست=مکانیسم"=ساز و کار یا سامانه

" نَفَر" از نگر دانش ریشه شناختی: " نِ - پَرد " و آن شناسشی که در واژه نامه ها پارسی به پارسی درنوشته گردیده ، کاربُرد امروزین آن است .
یکای شماردن شتر یک term ( زبانزد / اصطلاح ) است در دانشی به نام terminology یا ( زبانزد / اصطلاح شناسی ) .
در این دانش دانسته می گردد که چه گونه و در چه زمانی از این واژه برای نیاز و نگریسته ( منظور ) ویژه ای بهره بُرده شده است .

فَر : کوتاه شده ی فَرد و این اَرَبیده ی پَرد که خودواژه های پَرده و پاره را ساخته و هم ریشه با واژه ها ی اروپایی
part , party, particle, apartment . . . به مینه جدا شدن / کردن چیزی یا کسی است ، پس پَرد یا فَرد کَسی است که از جَمد/ جَمع جدا شده در مفهوم یا فهمیده ای کُلی است و اگر بخواهیم به طور و گونه ی مشخص و برجسته ای آن را بشماریم نَفَرد و کوتاه شده ی آن نَفَر می گوییم.

اما چرا چنین است؟ چرا اینان تمام تجربه های بشری را پشیزی نمی گیرند و با اوهام خود دلخوشند؟ احتمالا ارتباطی وثیق با دانایی دارد، که دانایی مرز شناخت سره از ناسره است و فهم این نکته مهم که از اساس چیزی به نام ناسره در زبان راه ندارد و هر چه در زبان می بینیم و می شنویم منطقی است، حضوری عاقلانه است و خذفش فقط به تکیده کردن زبان، رنجوری و آزردگی اش منتهی می شود.
این داستان دیر سالی است که در حوزه زبان فارسی حضور دارد، دو نگاه از دو اندیشه و زمان، نگاه دستورنویسان سنتی که زبان را به نوشتار تقلیل می دهند و عموما زبان را در میان نسخه های خطی و سنگی و اندکی چاپهای کهنه می جویند و نگاهی که به دانش زبان شناسی منتهی می شود، دانشی که زبان را به عنوان موجودی کامل مطالعه می کند، زبانی که گفته می شود، شنیده می شود و همچنین خوانده، زبان شناسی در میان کتابهای خاک خورده به دنبال زبان نمی گردد، بلکه در دکان نانوایی، در تاکسی، اتوبوس و مترو و حتی در مقبره و گورستان، زبان زنده را مطالعه می کند، البته بخشی از زبان نوشتار است و بخشی از این نوشتار تاریخ مند و میان کتابهای خطی و . . . اما این تنها اندکی از بسیار است، در این باب و دو نگاه حاکم بر زبان داستانها بسیار است اما آنچه گفتم خردکی از قصه ای بزرگ است، دوستان علاقه مند میتوانند به کتابهای مرجع در حوزه دانش زبانشناسی مراجعه کنند و پیشتر و به تکرار پوزش مرا نیز بپذیرید

به نظر می رسد انتخاب کلمه نفر برای شمارش انسان و شتر با نوع حرکت این دو موجود ارتبا ط دارد غالب حرکت انسان و شتر راه رفتن است در حالی که بعضی غالباً می دوند یا می جهند یا می پرند و . . .
معادل کلمه نفر در زبان ترکی " گئدَن " به معنی " رونده " می باشد که در روستای " هَرگَلان " عجبشیر آن را بکار می برند و این معادل ترکی نیز معنی نفر را به معنی رونده تقویت می کند. مثال: بیزیم اوردا هر گئدَنین آزی یوز دانا قویونو وار = در جای ما هر نفر حداقل صد تا گوسفند دارد.