اسم مصدر صعود:بالا روی#نزول:پایین آیی
مصدر صعود:بالا رفتن#نزول:پایین آمدن
نزول: همتای پارسی این واژه ی عربی، اینهاست:
اوژغز užqaz ( سغدی: اوژغذ užqaż )
بارین bārin ( کردی )
فرود ( دری )
نُزول
واژه ای ایرانی - اَرَبیده است ، کالبُدشِکافی :
نُزول : نُ - زول
ریشه یِ نَزَلَ : نَ - زَلَ
نِ : پیشوندی کُهَن که هَنوز دَر واژه های نِژاده به جای مانده اَست و مینه یِ به سویِ پایین می دَهَد : نِشَستَن ، نِگَریستَن ، نِواختَن ، نِمودَن ، نِگاهیدَن/ نِگاسیدَن ، نِگوشیدَن/ نیوشیدَن ، . . .
... [مشاهده متن کامل]
زَلَ ، زول ، یا ذِیل گویِشِ دیگَری اَز " زیر " پارسی به مینه یِ فُرود ، پایین ، تَه ، ژیر ( سِمنانی )
هَمریشه با - sur اُروپایی
پارسی سازی :نِزیر ، نِزیل = به سوی پایین
کارواژه سازی : نِزیریدَن ، نِزیراندَن یا :
نِزیلیدَن ، نِزیلاندَن
فروکاست
بجای واژه ی از ریشه عربی �نزول� ( و �نزولی� ) می توان از آمیخته واژه ی پارسی �فروکاست� ( و �فروکاستی� ) بهره جُست.
نمونه:
. . . همزمان با گسترش بی پیشینه ی این سازند در تار و پود اقتصاد و جامعه کشورهای گوناگون ( �گلوبالیسم سرمایه داری� ) ، سمت و سوی فروکاستی ( نزولی ) و نمود بیش از پیشِ سرشت سرکوبگرانه ی آن، کاهش دامنه و پایداری هرگونه �اصلاح اجتماعی ـ اقتصادی� به سود نیروهای کار و زحمت در همه ی کشورهای جهانِ سرمایه و از آن میان، ایران را در پی داشته و دارد.
... [مشاهده متن کامل]
برگرفته از یادداشتی در پیوند زیر:
https://www. behzadbozorgmehr. com/2015/08/blog - post_75. html
واژه نزول ( نز=پایین ئول=پسوند مانند کوچول - شنگول ) به مانای فرود همریشه با نژند ( فروافتاده ) و لغت روسی نیزниз ( Proto - Slavic: nizъ=down - bottom ) از ریشه هندواروپایی ni - به مانای زیر ( نگاه - نویس - نگر ) و لغت ز - ژ g’h ( e ) * از ریشه هندواروپایی h₂eg’* به مانای راندن بردن drive ساخته شده است.
... [مشاهده متن کامل]
لغت پهلویک *nizburtēh ( پایین بُردگی ) نمونه دیگری از کاربرد لغت نز است که مانای آن کوچک شمردن - فروکاستن - تحقیر humiliation است. ارب از ریشه فَرزی نزل واژگان جعلی نازل، تنزل، انزال، متنزل و منزل را به دست آورده است.
*پیرسها ( منابع ) :
* Etymology and the European Lexicon 14th Fachtagung of the Indogermanische Gesellschaft 17–22 september 2012. Compiled and edited by Christina L�ye Hejl, Janus Bahs Jacquet, Marie Heide. Executive editors: Benedicte Nielsen Whitehead and Birgit Anette Olsen.
**Nyberg Pahlavi Dictionary
در پارسی " فرودش ، نشیبش " در نسک : فرهنگ برابرهای پارسی واژگان بیگانه از ابوالقاسم پرتو .
این واژه تبارانه پارسى و پهلوى ست یعنى خودش پارسى نیست ولى سرچشمه اش پارسى ست و از ریشه ن. ز. ل آمده و تازیان ( اربان ) فعل نَزَلَ را از کُنشِ پهلوى نَزْرونْتن Nazruntan ( نَزْرونَتَن ) به معناى فروفرستادن و پایین فرستادن برداشته معرب نموده ( تبدیل ر به ل ) و
... [مشاهده متن کامل]
ساخته اند: نَزَلَ ینزل ، نازل ، منزل منازل ، نزول ، تنزیل ، انزال ، منزلة ، انتزال ، منتزل ، تنزل متنزل و . . . !!!! دیگر همتایان آن در پارسى اینهاست: فروفرستادن Foru - Frestadan ، فرودیدن Forudidan ( پهلوى: فْروتیتن: فرود آمدن ) ، گِرادن Geradan ( پهلوى: گْراتن:
فرود آمدن ، نزول کردن ) ، اُگْرا Ogra ( پهلوى: نزول ، سقوط ، افول ، انحطاط ) ، فرودیهستن Forudihastan ( پهلوى: فْروتیهَستن: فرود آمدن ، تنزل - انحطاط - افول کردن ) ، فروروش Foruravesh ( پارسى: نزول ، فرورفتن، پایین رفتن ) ، فروآیش - فروآمد Foruayesh - Foruamad ( پارسى: نزول
، فروآمدن، پایین آمدن ) ، فرورفت - پایینرفت Foruraft - Payinraft ( پارسى: نزول ، فرورفتن ، پایین رفتن ) ، اُفتایش Oftayesh ( پارسى - پیشنهادى: اُفت ( افتادن ) + آیش ( آمدن ) : نزول ، هبوط )
