حواس پنجگانه در پارسی سره
●احساس کردن ( در چم و معنای همگانی ) = چشیدن / چشش / چشایی
امروز ما از چشیدن برای مزه مزه کردن بهره می بریم ولی چمار درست این ستاک چشیدن در چم همگانی است مانند:
که این درد هر کس بباید چشید
... [مشاهده متن کامل]
شکیبائی و نام باید گزید ( فردوسی )
۱. بینایی / دیدن / بینش
شبی دیرند و ظلمت را مهیا
چو نابینا در او دو چشم بینا ( رودکی )
۲. شنوایی / شنفتن / شِنَوِش
بشنوانید مرا شیون من وز دل سنگ
بشنوید آه رشید ار شنوائید همه ( خاقانی شروانی )
۳. بویایی / بوییدن / بویش
گر نداری خون مشک آهوان
سنبل تر بهر بویایی فرست ( خاقانی شروانی )
۴. مزایی / مزیدن یا مچتن ( پارسی میانه ) / مزش
وزان پس به کار دگر درخزیم
که تلخی مزیدیم و شیرین مزیم ( فردوسی )
۵. بساوایی / بساویدن یا پسودن / بساوش
کمندی بر آن کنگره درببست
گره زد برو چند و ببسود دست ( فردوسی )
●احساس کردن ( در چم و معنای همگانی ) = چشیدن / چشش / چشایی
امروز ما از چشیدن برای مزه مزه کردن بهره می بریم ولی چمار درست این ستاک چشیدن در چم همگانی است مانند:
که این درد هر کس بباید چشید
... [مشاهده متن کامل]
شکیبائی و نام باید گزید ( فردوسی )
۱. بینایی / دیدن / بینش
شبی دیرند و ظلمت را مهیا
چو نابینا در او دو چشم بینا ( رودکی )
۲. شنوایی / شنفتن / شِنَوِش
بشنوانید مرا شیون من وز دل سنگ
بشنوید آه رشید ار شنوائید همه ( خاقانی شروانی )
۳. بویایی / بوییدن / بویش
گر نداری خون مشک آهوان
سنبل تر بهر بویایی فرست ( خاقانی شروانی )
۴. مزایی / مزیدن یا مچتن ( پارسی میانه ) / مزش
وزان پس به کار دگر درخزیم
که تلخی مزیدیم و شیرین مزیم ( فردوسی )
۵. بساوایی / بساویدن یا پسودن / بساوش
کمندی بر آن کنگره درببست
گره زد برو چند و ببسود دست ( فردوسی )
مَزیداً: برعلاوه - بازهم - بیشتر وبیشتر - فراوان - إضافةً - أکثر - کثیراً. . .
الکُل یرید مزیداًکثیراً من المالِ والأموال و . . . فقط له لا لغیرهِ؛
إلّا الصالحون.
لَهُمْ ما یَشاؤُنَ فیها وَ لَدَیْنا مَزیدٌ35
الکُل یرید مزیداًکثیراً من المالِ والأموال و . . . فقط له لا لغیرهِ؛
إلّا الصالحون.
لَهُمْ ما یَشاؤُنَ فیها وَ لَدَیْنا مَزیدٌ35
مزیدن:
دکتر کزازی در مورد واژه ی " مزیدن" می نویسد : ( ( در پهلوی مچیتن mičītan، به معنی چشیدن بوده است و ستاک آن همان است که در" مزه" نیز به کار برده شده است. ) )
( ( شکاری که نازک تر، آن برگزید
... [مشاهده متن کامل]
که بی شیر، مهمان همی خون مزید ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، ۱۳۸۵، ص ۳۹٠. )
دکتر کزازی در مورد واژه ی " مزیدن" می نویسد : ( ( در پهلوی مچیتن mičītan، به معنی چشیدن بوده است و ستاک آن همان است که در" مزه" نیز به کار برده شده است. ) )
( ( شکاری که نازک تر، آن برگزید
... [مشاهده متن کامل]
که بی شیر، مهمان همی خون مزید ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، ۱۳۸۵، ص ۳۹٠. )